altijd slavernij voor
II
Terneuzense tbs'er naar kliniek
Worsteling
ZEELAND 23
commentaar
Bijeenkomst en kransleggingen ter
gelegenheid van einde Nederlandse
slavernijverleden op 1 juli 1863.
Wie doet mee
met de 4daagse?
Begin opnamen
film 'Dorsvloer
vol confetti'
rp
MIDDELBURG - Waarom blijft Ne
derland aarzelen met een officieel
excuus voor zijn slavernijverle
den? Het Tweede Kamerlid Harry
van Bommel van de SP kan er
slechts naar gissen. Maar veel ver
der dan de 'angst voor een eis van
financiële compensatie' komt hij
niet.
Van Bommel deed maandag voor
afgaand aan de herdenkingsplech
tigheid bij het slavernijmonu-
ment in Middelburg een klem
mend beroep op het landsfatsoen.
De 'diepe spijtbetuiging' van Ne
derland tijdens de anti-racisme-
top van de Verenigde Naties
en Hamelink-Menig vandaag voor
al blij. „Onze voorouders, en dan
praat ik over het creoolse deel van
de Surinaamse bevolking, stam
men af van Afrikanen die ooit, en
in veel gevallen door Nederlan
ders, naar Noord-Amerika, Zuid-
Amerika en de Caribische eilanen
werden gedeporteerd. Nederland
was één van de laatste landen die
de slavernij afschaften."
Moet Nederland officieel excuus
maken? Ja, dat zou eigenlijk wel
moeten, maar een keihard punt
willen ze er niet van maken. „Jul
lie hoeven je niet schuldig te voe
len. Het gaat erom dat iedereen
beseft wat er is gebeurd."
Kennis over het slavernijverleden
blijft broodnodig, vindt ook
schrijfster Irma Grovell, Arubaan
se van origine en schoonzus van
Hedi Boogaers, de in 2006 overle
den ontwerpster van het slavernij-
monument in Middelburg. „In
MIDDELBURG - De PZC-redactie is
ook dit jaar weer op zoek naar bij
zondere Zeeuwen die meelopen met
de Vierdaagse van Nijmegen. Doet u
mee of wilt u iemand opgeven?
Stuur dan voor maandag 8 juli een
e-mail naar verslaggeving@pzc.nl.
Vermeld uw naam, contactgegevens
en de reden waarom u meeloopt of
waarom u iemand anders wilt aan
melden. De redactie maakt een selec
tie uit de inzendingen en neemt mo
gelijk contact met u op.
veel landen heerst nog slavernij.
Kijk hoeveel kinderen er moeten
werken in de textielindustrie in
landen als India en Bangladesh.
Hoeveel mensen daar in erbarme
lijke toestanden buffelen voor een
hongerloon. Dan praat ik nog niet
eens over gedwongen prostitutie,
ook van minderjarigen. Mensen
worden nog steeds op grote
schaal uitgebuit. Wat dat betreft
hebben we weinig van het verle
den geleerd."
Grovell, maandag aanwezig bij de
herdenking in Middelburg,
schreef een boekje over het slaver
nijverleden: Kralen uit de Cari
ben. „Met kralen - kijk, ik draag
vandaag zo'n ketting - werden sla
ven gekocht. Als kind wist ik er
niets van. Mijn moeder zweeg er
over. Via een tante kwam ik ach
ter dat donkere verleden. Zelfs als
kind moest zij nog verplicht wa
ter dragen naar arbeiders op het
land. Dat waren in feite ook nog
slaven, terwijl de slavernij al lang
was afgeschaft. Zo kom je lang
zaam maar zeker tot het besef dat
je een deel bent van een uiterma
te vervelend stuk geschiedenis."
twaalf jaar geleden, gaat volgens
het Kamerlid niet ver genoeg.
Ook gisteren kwam vice-premier
Lodewijk Asscher tijdens de natio
nale herdenking later die middag
in Amsterdam, niet verder dan
'diepe spijt en berouw' namens
de regering. Van Bommel: „Het
staat niet in verhouding tot het
misdrijf tegen de menselijkheid
dat slavernij is. Nederland was
één van de laatste landen die sla
vernij afschaften, laat het de eer
ste zijn dat officieel excuses aan
biedt." Hij trok een vergelijk met
Australië en Nieuw-Zeeland, die
een paar jaar geleden de oorspron
kelijke bewoners excuses hebben
gemaakt voor de blanke overheer
sing. Nu Nederland op de kop af
150 jaar geleden een punt zette
achter de slavernij, is dat een
goed moment om dat voorbeeld
te volgen, meent Van Bommel.
Dean Barbera Oomen van de Uni
versity College Roosevelt zit op
de lijn van Van Bommel. Als zelfs
Frankrijk en België excuses kun
nen maken voor hun koloniaal
verleden, wat let Nederland dan
om die knieval te maken voor de
nazaten van slaven in Suriname
en de eilanden in de Cariben, rea
geert de hoogleraar mensenrech
ten. De kans dat Nederland zich
daarmee een claim voor herstelbe
taling op de hals haalt, acht
Oomen niet groot. „In feite heb
ben we de afgelopen jaren al mee
betaald aan de ontwikkeling van
het land en de economie daar."
Op 1 juli 1863 werd vanaf fort Zee-
landia in Parimaribo met 21 ka
nonschoten de vrijheid aangekon
digd van duizenden slaven. „On-
geveer net zoveel mensen als er
zaterdag op Concert at Sea wa
ren", trachtte gedeputeerde Ben
de Reu (PvdA) de impact van dat
moment beeldend te maken. „Ik
heb hier beetje een dubbel gevoel
over. We zijn iets aan het herden
ken waar we absoluut niet trots
op zijn." De Reu waarschuwde
voor hedendaagse slavernij, in re
latie tot de huisvesting en arbeids
omstandigheden van Oost-Euro
peanen in ons land. De bijeen
komst werd afgesloten met het
leggen van drie kransen bij het
monument op de Balans.
De man zat al meer dan de helft
van zijn leven in een tbs-inrich
ting, de laatste jaren op een zoge
noemde longstay-afdeling, waar
hij niet werd behandeld. De recht
bank stelde begin dit jaar vast dat
de man geen uitzicht had op te
rugkeer in de maatschappij en dat
hij zo in de praktijk een levenslan
ge straf uitzat. En dat voor ie
mand die in 1994 veroordeeld
werd voor diefstal en het prikken
van iemand met een mes. Hij
kreeg toen een celstraf en tbs om
dat hij gedragsproblemen had.
Het Openbaar Ministerie vroeg
ook in hoger beroep om de tbs
van de Terneuzenaar te verlen
gen, omdat de man nog steeds
een gevaar zou vormen voor de sa
menleving. De verdediging van
de Terneuzenaar pleitte voor op
name in een psychiatrisch zieken
huis. Er werd gewezen op het feit
dat het al jaren goed gaat met de
man en dat hij een toekomstper
spectief wenst. Advocate Sladjana
Marjanovic is tevreden met het ar
rest van het hof. Ze stelt dat haar
cliënt nu weer een perspectief
heeft en weet dat er een moment
kan komen dat hij weer kan deel
nemen aan de maatschappij.
Spijt heeft Nederland ja
ren geleden al betuigd.
Maar excuses voor het
slavernijverleden heeft
de Nederlandse regering nog
nooit gemaakt. Ook gisteren -
150 jaar na de afschaffing van
de slavernij - beperkte de rege
ring zich tot het betuigen van
'diepe spijt en berouw'. Is dat
erg? Volgens Tweede Kamerlid
Harry van Bommel (SP) wel.
Hij krijgt bijval van Barbara
Oomen, dean van het Zeeuwse
University College Roosevelt.
Excuses worden niet gemaakt
uit vrees voor een claim voor
herstelbetaling. De kans op
zo'n claim acht Oomen echter
niet zo groot. Los van de vraag
hoe groot die kans is, mag
vrees voor die consequentie
nooit een reden zijn om geen
excuses aan te bieden. Het mo
reel kompas vereist in deze
kwestie voorrang. Deze bijzon
dere herdenking was een uitge
lezen gelegenheid geweest om
grootmoedig excuses aan te bie
den. Door die kans onbenut te
laten passeren, zal de worste
ling over deze kwestie voorlo
pig nog voortduren.
KWADENDAMME - In Kwadendam-
me zijn gisteren de opnamen be
gonnen van Dorsvloer vol confetti,
de verfilming van de gelijknami
ge bestseller van Franca Treur.
De film wordt geregisseerd door
de Noors-Nederlandse Tallulah
Schwab. Het is haar eerste speel
film. Eerder maakte ze enkele kor
te films.
Ook voor Hendrikje Nieuwerf
(13), die de hoofdrol speel in Dors
vloer vol confetti, is het haar speel
filmdebuut. De cast bestaat ver
der uit Suzan Boogaerdt, Tom van
Kessel, Clemens Oomes, Daniël
de Vries, Thomas de Vries, Axel
Zwanenburg, Genio de Groot, Ma
rie Louise Stheins én Mees Groot.
Er worden deze en komende
maand opnamen gemaakt op di
verse plaatsen in Zeeland. De film
zal in 2014 in de bioscoop te zien
zijn. Dorsvloer vol confetti, de de
buutroman van Franca Treur, ver
scheen in 2009; er werden ruim
150.000 exemplaren verkocht. Het
verhaal speelt zich af in een
Zeeuwse orthodoxe boerenge
meenschap. Komend najaar ver
schijnt haar nieuwe boek.
Executieverkoop
Belastingdienst
DINSDAG 2 JULI 2013
punt achter verleden
THr
door Marcel Modde
Judith Huijsman-Hansen (m) van
de Stichting Monument Middel
burg heeft met leerlingen van de
Algemene Basisschool één van de
drie kransen gelegd bij het slaver-
nijmonument op de Balans. De an
dere kransen zijn van de provincie
en de drie Walcherse gemeenten,
foto Ruben Oreel
Irma Grovell schreef een boekje
over het slavernijverleden.
door Emile Calon
MIDDELBURG - Het gerechtshof in
Arnhem heeft in navolging van de
Middelburgse rechtbank de tbs
van een Terneuzenaar (39) opgehe
ven en hem geplaatst in een psy
chiatrisch ziekenhuis.
Voor alle executieverkopen
van de Belastingdienst regio
Zuidwest
Zie Veilingdeurwaarder.nl
