ove
even
Ik geniet van mijn gezonde lijf
GEZOND
Janice Deul
Hoe geven men
sen een positieve
draai aan hun ziekte?
Oud-balletdanseres Iboya
Triz (43) ontwikkelde een vi-
taliteits-methode
Het gebeurde op een zo
meravond in 2001. Ik
was aan het sound
checken voor een optre
den als zangeres. Iets waarmee ik
begonnen was nadat ik ruim tien
jaar bij Het Nationale Ballet had
gedanst. Toen ik m'n haren een
beetje zwoel naar achteren gooi
de, hoorde ik een knak in m'n
nek.
„Ik voelde niets,- misschien door
de pijnstillers die ik had ingeno
men in verband met aanhouden
de rugklachten - maar begon
spontaan rondjes te lopen. Ik raak
te knock-out en kwam bij in het
ziekenhuis. Kon niet praten of lo
pen. Een migraineaanval, volgens
de dokters. Dus werd ik door
mijn vriend weer naar huis ge
bracht. Drie weken lag ik op bed.
Een vriendin die het niet ver
trouwde, heeft er via de huisarts
voor gezorgd dat ik weer opgeno
men werd. In het ziekenhuis heb
ik om een MRI-scan gevraagd.
Daaruit bleek dat ik aan MS zou
lijden. Ik kreeg een kuur waarna
het beter zou moeten gaan. Maar
dat gebeurde niet. Ik had constant
pijn. Kon me slecht concentreren.
Kreeg uiteindelijk een burn-out.
En doordat ik als freelancer niet
kon werken, zat ik financieel aan
de grond. Fysiotherapie bracht tij
delijk verlichting, maar beter
werd ik niet. Bijna vijfjaar later
bleek dat ik een herseninfarct had
gehad. Een verschoven wervel -
vandaar de pijn in m'n rug - had
een bloedvat beschadigd, waar
door een bloedpropje was ont
staan. Eindelijk was de juiste diag
nose gesteld. Omdat ik, hoe kort
stondig ook, baat had bij bewe
ging heb ik me laten omscholen
tot personal trainer en holistisch
vitaliteitscoach. Vervolgens heb ik
oefeningen ontwikkeld om mijn
wervel weer sterk te maken. Ande
re methodes konden mij niet vol
doende helpen, maar door mijn
Total Health-plan heb ik geen last
meer van mijn nek en rug.
Ik geniet van mijn gezonde lijf.
Ben trots dat het er goed uitziet.
Omdat ik sinds het infarct zeer ge
voelig ben, ben ik gaan mediteren
om mentaal te overleven. Natuur
lijk ben ik weieens verdrietig om
dat ik geen gezin heb; in de tijd
dat vriendinnen daarmee bezig
waren, was ik druk met mijn reva
lidatie. Maar ik ben blij dat ik leef.
En dat ik nog kan lopen en dan
sen. Als ik een knuffel krijg van
een kleine ballerina die ik train of
als ik bedankbrieven ontvang van
mensen die ik heb geholpen,
denk ik: dat had ik wellicht min
der kunnen doen als ik kinderen
had gehad."
Bijnierziekten zijn zeldzaam maar moeten uiterst serieus geno
men worden. Bij veronachtzaming zijn de gevolgen ernstig. De
patiëntenvereniging NVACP heeft een primeur: samen met bij
nierspecialisten wordt een digitale community opgezet.
Als mijn vrouw Anky niet zo
alert was geweest en niet on
middellijk had ingegrepen,
had ik hier misschien wel
niet meer gezeten." Sjef Jans
sen, de echtgenoot en trai
ner van meervoudig olym
pisch dressuurkampioene Anky van Gruns-
ven, staat spontaan op tijdens een congres
van de vereniging van patiënten met een
bijnierziekte NVACP, die onlangs het 25-ja-
rig jubileum vierde. Janssen wil de aanwe
zigen laten weten dat het van levensbelang
is dat de patiënt én zijn omgeving goed
voorbereid zijn op een eventuele Ad-
dison-crisis. Dat is een crisis die ontstaat
doordat het lichaam stress ervaart en geen
hormonen kan aanmaken om hierop te rea
geren.
Stress hoeft daarbij geen 'geestelijke stress'
te zijn, ook een griep of verkoudheid er
vaart het lichaam als zodanig. Als het
lichaam op zo'n moment geen hormonen
maakt, kan een patiënt in coma raken en
uiteindelijk overlijden. Op de dag dat Van
Grunsven vorig jaar haar eerst kür reed op
de Olympische Spelen in Londen, maakte
bijnierpatiënt Janssen dit mee. Omdat zijn
echtgenote zo alert reageerde en gelijk een
noodspuit met een Cortisol vervangend me
dicijn klaarmaakte, liep het goed af.
De bijnieren zijn twee relatief onbekende
organen, maar o zo belangrijk. Pas als ze
het niet doen, ervaren mensen hoe essen
tieel ze zijn. De bijnieren liggen bovenop
de nieren en hebben allebei de grootte van
een knikker. „Maar verder hebben ze niets
met de nieren te maken", zegt prof. dr. Ad
Hermus, internist-endocrinoloog in het
UMC St. Radboud. „De nieren filteren de
afvalstoffen uit het lichaam en regelen ook
de samenstelling van het bloed en de bloed
druk. De bijnieren hebben een totaal ande
re functie: ze maken hormonen zoals Corti
sol, aldosteron en geslachtshormonen. Als
iets kapot is in deze fabriek, ontstaan pro
blemen. Niet functionerende bijnieren
kunnen leiden tot verschillende ziekten,
zoals de ziekte van Addison, het syndroom
van Cushing, AGS en de ziekte van Conn."
(zie kader)
Bij alle ziektes is de hormoonhuishouding
op hol geslagen, maar de symptomen zijn
heel verschillend. Patiënten met het syn
droom van Cushing bijvoorbeeld worden
dik en krijgen een vollemaansgezicht. Men
sen met de ziekte van Addison daarente
gen lijden juist aan gewichtsverlies, zijn
vermoeid en zwak. Patiënten met de ziekte
van Conn plassen veel, zijn moe, hebben
last van spierkrampen en vaak hoofdpijn.
De aandoening zit niet altijd in de bijnie
ren zelf, maar kan ook een gevolg zijn van
een goedaardige tumor in de hypofyse, een
kliertje in de hersenen dat hormonen af
scheidt en reguleert.
Er zijn in Nederland ongeveer achtduizend
patiënten. „Misschien heeft iedere huisarts
één patiënt in zijn praktijk", zegt Hermus.
Hierdoor worden bijnierziekten vaak lastig
ontdekt en komt het voor dat de arts men
sen op spreekuur krijgt die lang hebben lo
pen dokteren, zonder een juiste diagnose.
En dat is niet onbelangrijk. Hermus: „Zon
der bijnieren kun je niet leven. Deze patiën
ten móeten hormoontabletten krijgen, an
ders loopt het verkeerd af. Het is sinds zes
tig jaar dat we überhaupt kunnen behande
len."
Thon Westerbeke was een druk bezet za
kenman. Hij kreeg in 1994 last van hoofd-,
pijn, zo erg dat het voelde alsof zijn hoofd
BljNIERZIEKTEN
www.iboyatraining.com
Storing in de hormoonfabriek
door Moniek Hüsken foto's Guus Herbschleb
Bijnierschorsinsufficiëntie:
onvoldoende functie van
de bijnierschors hetzij door
een aandoening van de bij
nier zelf (bijv. ziekte van
Addison), of door een aan
doening van de hypofyse
(bijv. hypofysetumor).
Ziekte van Addison: bijnie
ren maken geen of minder
hormonen Cortisol, aldoste
ron en geslachtshormonen.
Syndroom van Cushing: bij
nieren maken te veel Corti
sol. Ziekte van Cushing: te
veel productie van Cortisol
in bijnieren als gevolg van
gezwel in hypofyse
AGS: De bijnieren maken
in plaats van stresshor
moon en zouthormoon,
grote hoeveelheden manne
lijke hormonen.
Ziekte van Conn: Bijnieren
maken te veel aldosteron.
Feochromocytoom: Ge
zwel aan bijniermerg dat
een ovemaat aan adrenali
ne en/of noradrenaline
maakt.
De bijnieren - hier groen - liggen
bovenop de nieren.
