Koppensoep
20 CONSUMENT
KOOPWAAR
Wouter Klootwijk
Het zal er deze zo
mer nog niet van
komen maar het
kan. Dat de kruide
nier aardappelschil
len gaat verkopen. Euro de kilo.
Vroeger werden ze opgehaald
door de schillenboer. Die had
thuis varkens. De mensen aten
aardappelen, de varkens de schil
len, de mensen bij de aardappe
len een varkenslapje. Maar van
uit het directiekantoor van een
patatfabriek in de Achterhoek,
grootproducent ook van varkens
voer, zag men met lede ogen aan
hoe varkenshouders tevreden
grijnzend de gratis pulp kwa
men ophalen. Het afval dat over
blijft als aardappels in frieten
worden gesneden. De fabriek
zou het ook kunnen storten op
de vuilnisbelt, maar dat kost
geld. Toch moet het anders,
dacht een patatgenie. Hij ontdek
te in Zwitserland een gerecht
van geraspte aardappelen. Rösti
heet het. Kan dat ook van ons
varkensvoer? Ja, dat kan. De pa
tatfabriek zei tegen de varkens-
boeren dat ze niet meer hoefden
te komen, want er was geen af
val meer. Aviko ging voor de
mensen rösti maken en kant en
klaar verkopen uit de diepvries
van de supermarkt. Met aardap
pelschillen kan zulks vast ook.
Iets Spaans, zarzuela of zo.
En met garnalenkoppen? Ik viel
van mijn stoel. Het gebeurt al.
Een groothandelaar horecaspul-
len, met vestigingen in het hele
land, biedt garnalenkoppen aan
voor 4,95 euro per kilo en daar
komt dan nog btw bij. Alleen de
koppen! De staarten zitten al
met whiskysaus in de cocktail.
Wie thuis zijn maaltje garnalen
pelt, of de Volendamse buur
vrouw vraagt het even te doen,
weet niet beter dan dat de kop
pen en de pelletjes van de staart,
afval zijn. Maar in de koppen zit
een bijzondere smaak. Die is te
vangen in wat water, de koppen
kun je trekken als thee. Daarna
zeven. Het warme water blijft be
waard, de koppen naar de var
kens. Dat water, die smaak! Het
is de basis voor een soepje dat de
Fransen bisque noemen. In Ne
derlandse restaurants van stand
is bisque in de mode. Het wordt
ook als een verrassinkje, vooraf
aan het grote eten, in een espres
sokoffiekopje of borrelglaasje uit-
geserveerd.
Er staan in Nederland, niet ver
van de kust, hoewel ze net zo
goed in Maastricht zouden kun
nen staan, garnalenpelmachines.
Ze produceren de eetbare staart
jes en ongeveer even zo veel af
val. De koppen. Weggooien kost
geld. Maar stel je voor dat na de
gasten in restaurants van stand
iedereen aan de bisque gaat. Zo
moet een garnalengenie gedacht
hebben. Wie bisque wil maken,
heeft de koppen nodig. We doen
ze in een doosje en vragen er vet
geld voor.
Fantastische ontwikkeling, weg
gooien is achterhaald. Maar ik
heb toch wat te mieren. Hoeveel
van al die euro's die de Hanos
(zo heet de horecagroothande-
laar, je kunt er ook zebra's in
stukken kopen) voor een kilo
garnalenkoppen vangt, komen
de vissers toe? Nul. Zij doen het
zware werk, de genieën op kan
toor maken er geld van.
It's partytime, met vrolijke tuinfees
ten, barbecues en spetterende feest
jes! Aanleiding genoeg. Iedereen lijkt
wel jarig in de zomermaanden, wat
zijn er veel geslaagden en ongeloof
lijk: de competitie zit er alweer op
dit jaar. Feestjes, dat is genieten. Met
het oog op budget kunnen het echter ook
obstakels zijn. Want met zes feestjes in een
maand is het cadeaubudget £r zo door
heen. En wie zelf de organisatie van een
partijtje op zich neemt en wil meedoen
met de societytrends (cocktails, champag
ne, oesters en toch minstens live-entertain-
ment), ontdekt dat de kosten niet mals
zijn. Maar niets doen ter gelegenheid van
je 50ste verjaardag is ook zo niks. Of trou
wen zonder poespas? Een feestje kan bud
gettair feestelijk blijven, zonder dat je als
gastheer of -vrouw als krent de boekèn in
gaat. Belangrijkste tip: bepaal zelf hoe gek
je het maakt!
Terug van weggeweest: American party
De Amerikaanse fuif was in de jaren zeven
tig en tachtig van de vorige eeuw een suc
cesnummer. Entree vrij, mits je iets mee
nam. Daar zaten we dan, met 16 liter cola
en 13 zakken chips. Vooral teleurstellend
voor degenen die zich wél uitsloofden, met
een spectaculaire salade aankwamen of
een traktatie die stukken prijziger was dan
de komkommer waarmee de ander dood
leuk durfde te verschijnen. Toch is het con
cept niet slecht. Door gedeelde verantwoor
delijkheid voor consumpties en organisa
tie, blijven budget en inspanning beperkt.
Bovendien wordt het een feestje van alle
gasten. Goede afspraken zijn het meest suc
cesvolle ingrediënt van dit concept.
Verdeel organisatorische taken
Bepaal locatie en stem wensen af: wordt
het een swingfeest of een picknick? Is de
groep groot, zorg dan dat een klein groepje
de organisatie op zich neemt, opdrachten
uitvoert, maar ook delegeert. Spreek vooraf
af wat gasten meenemen. Beter geen verras
sing dan een slechte. Wordt er gekookt,
geef gasten dan richtlijnen mee, bijvoor
beeld over hoeveelheden, de mogelijkheid
om ter plekke een gerecht te voltooien of
koel te houden. Verdeel organisatorische ta
ken, al wordt het feest bij een ander thuis
gehouden. Vergeet klusjes na afloop niet,
verdeel hierin vooraf taken. Moeten er za
ken worden gehuurd (biertap, koeling, ser
vies, geluidsinstallatie), verdeel de kosten
Iets te vieren? Bepaal
zelf hoe gek je het
maakt. Aan een huwe
lijk, verjaardag of jubi
leum hoefje niet fail
liet te gaan.
dan over alle feestgangers. Communiceer
vooraf duidelijk wat de bedoeling is, gedoe
na afloop doet geen enkel feestje goed.
Trouwen is niet duur
Trouwen is duur, dus eindeloos sparen?
Dat hoeft niet, want de budgetbruiloften
zijn booming! In feite zijn alleen de trouw-
kosten (kosten gemeente, uittreksels ge
boorteregister, ondertrouw, trouwboekje)
verplicht, voor het overige maak je het ook
hier zo gek als je zelf wilt. Klein budget?
Stel prioriteiten, kies en durf van de stan
daard bruiloft af te stappen! Op bepaalde
dagen kun je in veel gemeenten gratis trou
wen, minder bekend is dat er voor de overi
ge dagen van de week vaak ook prijsver
schillen gelden. Informeer daarom vooraf
wat de kosten zijn, het kan behoorlijk sche
len per dag. Wat is belangrijk, wat kan wor
den geskipt? Wordt het een trouwauto of
de fiets, ëen enorm gezelschap of alleen
mensen die er écht toe doen? Bedenk dat
een intiem feestje zeker niet onderdoet
voor een partij met honderd gasten. Een
feestlocatie huren kost een vermogen, de
tuin is een prima alternatief. In veel ge
meenten kun je ook in een park terecht,
hiervoor hanteren lokale overheden hun
specifieke regels. Informeer er eens naar.
Komter een cateraar of kunnen hapjes ook
vooraf zelf (met hulp van vrienden) wor
den gemaakt? Bruidsjaponnen kosten een
vermogen, maar met een beetje geluk is
een fraai exemplaar (zelfs design!) tweede
hands te bemachtigen. Zelf handig? Pimp
een basic model tot een uniek exemplaar.
Hip is bohemian-chic, aldus weddingplan
ner Vivian (www.hetbruidsmeisje.nl). „De
stijl stamt uit de negentiende eeuw, maar
is nu weer hot. Bohemian-chic is kleurrijk,
zwierig en lieflijk. Een bohemian bruiloft
is geen perfect gestylde bruiloft met een
prachtige glamourjurk en alle tradities die
bij een standaard bruiloft horen. Eenvoud
is de trend. Bruiloften midden in de na
tuur, op het strand of in een oude schuur."
Trouwringen duur? Nieuw is de trend om
bij de juwelier oude ringen of ander oud
goud om te smelten tot nieuwe ringen.
Juist nu de goudprijs zo hoog ligt, kan dit
behoorlijk schelen. Oude sieraden die niet
meer gedragen worden, maar ook familie
stukken die anders in een kistje bewaard
worden, krijgen zo een prachtig tweede le
ven. Een extra dimensie, juist omdat het
trouwringen worden. Op www.theperfect-
wedding.nl staan nog veel meer tips, bij
voorbeeld over het loslaten van het idee
van de standaard bruiloft. Handig op dezelf
de site is de gratis planningtool, waarmee
trouwbudget in kaart wordt gebracht.
Eigen smaak en prioriteiten
Net als bij een huwelijksfeest, is de invul
ling van een verjaardag, jubileum of diplo
mafeestje een kwestie van eigen smaak en
prioriteiten. Besparen begint met een goed
plan, een afgebakend budget en het (in het
verlengde daarvan) maken van keuzes.
Daar heb je soms lef voor nodig, want he
laas zijn feestjes niet zelden een uithang
bord van welvaart. Maar een enorme hoe
veelheid hapjes en exclusieve wijnen zijn
nog altijd geen factor van succes. Gelukkig.
Onzeker?
Wat zijn nu de spelregels voor de gastheer
of -vrouw en gasten? Wat brengen ze mee,
wat mag een cadeau kosten, moet je mee
doen omdat dat wordt verwacht? Sociaal
psycholoog en schrijfster Beatrijs Ritsema
is expert op het gebied van hedendaagse
etiquette. Ze schreef Het Grote Etiquette
boek en heeft in dagblad Trouw een weke
lijkse adviesrubriek over omgangsvormen.
In haar publicaties beschrijft Ritsema gere
geld kwesties rond feestjes, ook over de kos
ten van cadeaus, bijdragen van gasten, et ce
tera. Kan een steuntje in de rug zijn voor
wie worstelt met de mores op dit gebied.
Tijd voor een
feestje
door Sandra van Maanen beeld Farhad Karimi
reageren?
^r consument@depersdienst.nl
