'Het heeft meer
tijd nodig dan wij
hebben ingeschat'
28 ZEELAND
GLASTUINBOUW
Het glastuinbouwproject bij Westdorpe
hangt als een financiële molensteen om
de nek van havenbedrijf Zeeland
Seaports. Financieel manager Gaston
Suy noemde het 'een hoofdpijndossier'.
Een weg terug lijkt er niet te zijn.
Het gebruik van
restwarmte om
kassen van energie
te voorzien is en
blijft een
fantastisch idee
DUURZAAM
DE GLASTUINi
Mm®
Bij d licht toch
Wethouder Jan Zandee van de
gemeente Borsele
door Harmen van der Werf
Het leek zo'n prachtig plan. Meer
dere vliegen zouden ermee ge
slagen worden, in één klap:
werkgelegenheid voor laagge
schoolden, hergebruik van rest
warmte en CO2 van kunstmestfabriek Yara
en glastuinbouwbedrijven helpen die uit het
overvolle Westland weg moesten.
Hoe anders is het gelopen. Van de tweehon
derd hectare glastuinbouw waaraan twee
Zeeuws-Vlaamse polders bij Westdorpe
ruimte kunnen bieden, is nog maar zo'n 26
hectare bezet. In 2009 vestigden zich er drie
bedrijven; sindsdien niet één.
Het is een plan dat is geboren in een tijd dat
de bomen nog tot in de hemel leken te
groeien. In 2004 berekent het ministerie van
Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwali
teit (LNV) dat de glastuinbouw behoefte
heeft aan 2500 hectare extra ruimte. De ge
meente Den Haag wil bouwen in het West-
land. Veel glastuinbouwers zullen moeten
verkassen.
De rijksoverheid wijst in 2004 tien grote 0ver
loopgebieden aan. Het oog valt eerst op de
Quarlespolder bij Nieuwdorp, maar de weer
stand tegen 'glas' is in de gemeente Borsele
te groot. Terneuzen krijgt de titel 'landbouw
ontwikkelingsgebied', met negen andere loca
ties in heel Nederland.
In de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone lonken
bedrijfsleven en gemeenten al langer naar
glastuinbouw, als nieuwe economische pij
ler. Joke van Rest, burgemeester van Sas van
Gent, zinspeelt in een afscheidsinterview in
1998 op de komst van Westlandse tuinders.
Jan Lonink, nu burgemeester van Terneuzen,
volgt Van Rest op in Sas van Gent. Hij ont
popt zich met zijn collega van Terneuzen,
Ron Barbé, tot groot promotor van glastuin
bouw in de Kanaalzone. Ze weten zich gerug-
gesteund door een machtige partner, direc
teur Jan Duerloo van kunstmestfabriek Hy
dro Agri (nu Yara).
Het klimaatverdrag van Kyoto is net afgeslo
ten. Bedrijven moeten de uitstoot van het
broeikasgas koolstofdioxide (CO2) terugdrin
gen. CO2 kan ook een nuttige herbestem
ming krijgen, als groeistof voor planten in
kassen. Het idee voor een 'duurzaam' glas
tuinbouwgebied is geboren. „We beschikken
over de technische mogelijkheden om rest
warmte en CO2 aan de kassen te leveren",
laat Yara-directeur Duerloo al in maart 2000
weten.
De trein is in gang gezet en die laat zich niet
meer stoppen, al wordt er hier en daar wel ge
twijfeld. Peter van den Baar, waarnemend
burgemeester van Sas van Gent van 2001 tot
2003, laat op 7 september 2004 optekenen:
'De vaart die wij in dat project hebben ge
bracht, is er snel uitgegaan. Het is maar de
Inrichting:
Energievoorziening: w|
'.fa;
Voor informatie:
f U j
/V
I Glastuinbouwgebied Smidsschorrepolder bij Westdorpe met verweerd reclamebord, foto Mark Neelemans
door Frank van Cooten en Maurits Sep
Het gaat nog steeds slecht met de glas
tuinbouw. Ondernemers kunnen
niet investeren, laat staan verhuizen.
Ook niet naar Zeeuws-Vlaanderen. Om de
.crisis te overbruggen vraagt het bedrijf War-
mC02 aan havenbedrijf Zeeland Seaports een
overbruggingskrediet van tien miljoen euro,
waarvan Yara 3,5 miljoen betaalt.
Bij de oprichting van WarmC02 heeft Zee
land Seaports ter ondersteuning een garantie
afgegeven voor de leningen van WarmC02,
voor totaal 65 miljoen euro. Borsele nam toen
een positieve maar wel kritische houding
aan, weet de Borselse wethouder Jan Zandee
uit de notulen. „Wij hebben ons afgevraagd
hoe ver de stimulerende rol van Zeeland
Seaports moet gaan. Is het niet meer iets voor
de commerciële markt? Toch zijn we akkoord
gegaan vanuit onder meer de duurzaamheids
gedachte. Het gebruik van restwarmte om
kassen van energie te voorzien is en blijft een
fantastisch idee. Trouwens, het ziet er naar
uit dat op korte termijn twee nieuwe tuin
ders komen. Beide bedrijven zetten dan sa
men veertig hectare glastuinbouw neer. Het
gaat dus de goede kant op."
De voormalige Vlissingse wethouder Tineke
Verhage kan zich als toenmalig bestuurslid
van het havenschap geen felle discussies her
inneren, maar vaak heeft dat binnen Zeeland
