Belastingdienst
Huishoudtoeslag in
plaats losse toeslagen
Aftrek hypotheekrente op
termijn naar 30 procent
De commissie-Van Dijkhuizen wil het fiscale stelsel
grondig verbouwen. Belastingregels moeten
eenvoudiger en begrijpelijker. Mensen zullen dan
minder snel fraude willen plegen, is de redenering.
8 VERDIEPING
FISCALE REGELS
antwoordnummer *68: 2000 VC naanerr
islillif I
Eén toeslag voor het
huishouden moet de af
zonderlijke zorg-,
huur- en kindertoesla
gen vervangen.
De hypotheekrenteaf
trek was door het kabi
net al niet meer heilig
verklaard. De aftrek
moet verder omlaag.
Belastingheffing wordt
door Chris van Alem
Fraude was hét woord dat de af
gelopen maanden werd ge
bruikt zodra de term 'toesla
gen' op tafel kwam.
De commissie-Van Dijkhuizen
wil dat ondervangen door alle afzonder
lijke toeslagen voor zorg, huur en kinder
opvang te schrappen en te bundelen in
één huishoudtoeslag. Volgens de com
missie ligt het voor de hand om ook de
kinderbijslag in die huishoudtoeslag on
der te brengen.
De huishoudtoeslag moet worden uitge
keerd nadat de zorgtoeslag door de Belas
tingdienst rechtstreeks aan de zorgverze
keraar is betaald. Dat voorkomt dat men
sen de zorgtoeslag aan andere zaken be
steden en zo wanbetaler worden bij hun
zorgverzekeraar. „Met geld dat niet
wordt uitbetaald aan de burger, kunnen
burgers ook niet frauderen", zegt de
commissie in haar eindrapport. Boven
dien wordt voorkomen dat het aantal
van bijna 300.000 wanbetalers oploopt.
Burgers blijven wel verantwoordelijk
voor een juiste opgave van hun inko
men bij de Belastingdienst, die op basis
daarvan de zorgtoeslag uitrekent. Blijkt
achteraf teveel zorgtoeslag te zijn toege
kend, dan vordert de fiscus het surplus
terug bij de burger zelf.
De huidige afbouw van toeslagen is inge
wikkeld, want die verschilt per toeslag.
In de praktijk kan afbouw nu tot gevolg
hebben dat iemand die netto iets meer
gaat verdienen - waardoor het recht op
toeslag vervalt - netto ineens fors min
der overhoudt als de toeslag worden be
perkt of ingetrokken.
Dat leidt ertoe dat het voor huishou
dens, waar sprake is van meerdere toesla
gen, weinig aantrekkelijk is om meer te
gaan werken.
De commissie-Van Dijkhuizen wil, be
halve één huishoudtoeslag, ook een uni
form afbouwpercentage waardoor een
forse terugval in het netto-inkomen
moet worden voorkomen. Het voorstel
is om de huishoudtoeslag vanaf het wet
telijk minimumloon (1477,80 euro per
maand vanaf 23 jaar) te korten met 15
procent voor gezinnen en 21,5 procent
voor alleenstaanden.
Volgens een doorrekening heeft dat voor
90 procent van de huishoudens die een
toeslag ontvangt een effect van min 2
tot plus 2 procent op het inkomen.
Voordeel van de bundeling van de toesla
gen tot één toeslag en het vooraf inhou
den van de zorgtoeslag is dat het huidi
ge aantal van 4,6 miljoen toeslagen -
goed voor in totaal 10 miljard euro - in
één klap vermindert tot 1,4 miljoen; een
daling van 70 procent. Als de zorgverze
keraar is betaald, ontvangen 2,3 miljoen
huishoudens geen toeslag meer.
Het heilige huis, met gega
randeerde hypotheekrente
aftrek, verliest zijn heilige
status snel.
De commissie-Van Dijk
huizen wil op termijn naar een maxima
le hypotheekrenteaftrek van 30 procent,
zo staat in het adviesrapport over het
nieuwe belastingstelsel. Voorlopig is er
geen reden tot ongerustheid: de 30 pro
cents-grens is pas aan de orde als de rust
op de woningmarkt duurzaam is her
steld en de prijzen weer een stijgende
lijn vertonen.
De commissie wil de eigen woning voor
de belasting verhuizen van box 1 (inko
men) naar box 3 (vermogen), met een
nog te bepalen vrijstelling. Voor de kor
tere termijn wil de commissie de aftrek
in één klap terugbrengen naar 37 pro
cent Dat is anders dan het kabinet vorig
jaar november voorstelde. In dat plan
werd uitgegaan van een geleidelijke be
perking - met ingang van 2014 - van de
renteaftrek: 28 jaar lang wordt de hoog
ste aftrek met 0,5 procent per jaar ver
minderd. In 2042 is de aftrek dan ge
daald tot maximaal 38 procent. Van Dijk
huizen wil nu dus in één keer naar 37
procent, maar tegelijk de schijven van
de inkomstenbelasting aanpassen.
Het laagste tarief komt dan op 37 pro
cent. In het kabinetsplan werd de beper
king van de hypotheekrenteaftrek ver
zacht met een daling van het toptarief
inkomstenbelasting van 52 procent naar
49 procent.
Als de renteaftrek daalt naar 37 procent,
wil de commissie-Van Dijkhuizen een
geleidelijke beperking van de aftrekmo
gelijkheid voor bestaande en nieuwe ge
vallen. Dat gebeurt aan de hand van een
schema dat woningeigenaren moet prik
kelen hun hypotheekschuld af te lossen.
Dat is overigens geen verplichting. Vol
gens de commissie is aflossing van de
schuld tot ongeveer de helft van de (ac
tuele) woningwaarde voldoende om de
huidige financiële risico's - zoals beta
lingsachterstand en restschuld na ver
koop - weg te nemen.
Als pleister op de wonde voor beperking
van de aftrek, wil de commissie hele
maal af van de overdrachtsbelasting. Die
was door het kabinet al permanent ver
laagd van 6 procent naar 2 procent.
De ingrepen op de huurmarkt sporen
met het nieuwe beleid van minister Stef
Blok van Volkshuisvesting: de huren stij
gen geleidelijk.
De meeropbrengst moet door de corpo
raties als verhuurdersheffing aan de
schatkist worden afgedragen. De op
brengst, stel de commissie voor, wordt
straks gebruikt om de verlaging van de
belastingtarieven te bekostigen.
