Huishoudelijke hulpen
wereldwijd de pineut
«(Bh?
HH
Nederland moet het internationale verdrag dat
huishoudelijk werk reguleert, ratificeren. Anders
geeft het een slecht voorbeeld aan landen waar
kwalijke vormen van kinderarbeid voorkomen.
\aaV
5:V.
mi
•V:
•AU
SPECTRUM 13
••11
•111
VÊ
•11
•*11
1111
•11
ft
ZATERDAG 15 JUNI 2013
Mi
hüü
Mark Wijne is
kinderrechten-
deskundige bij
UNICEF Neder
land.
belangrijk wordt gevonden, bleek de
zer dagen in de VS, toen de commotie
losbarstte over activiteiten van de vei
ligheidsdienst National Security Agen
cy die wereldwijd e-mails en telefoon
gesprekken blijkt af te tappen. In Ne
derland zijn grondrechten formeel ge
lijkwaardig. Als ze botsen, moet er
een afweging worden gemaakt. Rege
ren houdt in dat er stelling moet wor
den genomen. Een overheid die in de
ze kwesties beslissingen overlaat aan
individuele burgers, vraagt om moei
lijkheden.
Het verbod op luchtfotografie ophef
fen, zonder iets voor het gebruik van
drones te regelen, is een zekere stap
richting fundamentele privacyproble
men. Het wachten is op de eerste
rechtszaken over privacygevoelige
luchtfoto's. In de VS schijnen gevallen
bekend te zijn van boze burgers die
drones van de buurman uit de lucht
hebben geschoten. Misschien moeten
we dat hier zien te voorkomen. De
Zweedse aanpak biedt een alternatief.
den en heel kwetsbaar voor uitbui
ting en geweld. Daardoor valt werken
in huishoudens van andere gezinnen
onder de ergste vormen van kinderar
beid. Dat de uitbuiting van deze kin
deren moet stoppen en dat zij naar
school moeten, daarover is iedereen
het wel eens. Maar hoe pak je zo'n tra
ditioneel geaccepteerd en onzichtbaar
fenomeen aan?
Meerdere maatregelen kunnen hel
pen. Allereerst is toegang tot onder
wijs heel belangrijk. Ook voorlichting
aan ouders kan veel leed voorkomen.
Daarnaast kunnen de allerarmste ge
zinnen hun kinderen naar school (in
plaats van werk) sturen als zij finan
ciële hulp krijgen, bijvoorbeeld kin
derbijslag.
Bovendien moeten internationale ver
dragen van de Internationale Arbeids
organisatie kinderarbeid tegengaan.
Een aantal verdragen gaat specifiek
over kinderarbeid. Een van de verdra
gen bepaalt dat kinderen onder de
veertien jaar niet langer mogen wer
ken als hulp in de huishouding. Ook
moeten werkende kinderen ouder
dan veertien op basis van het verdrag
altijd de mogelijkheid hebben ook
naar school te gaan.
Nederland heeft tot nu toe geweigerd
het verdrag voor de bescherming van
huishoudelijke werkers te onderteke
nen. Den Haag vreest mogelijke gevol
gen voor de zogeheten regeling dienst
verlening aan huis. Die bepaalt dat
huishoudelijk werkers in Nederland
sinds enkele jaren bijvoorbeeld geen
belasting meer hoeven te betalen.
Wel is hun rechtspositie zwak. Bij ont
slag hebben ze vrijwel geen enkel
recht. Die situatie brengt huishoude
lijk werkers in Nederland in een
kwetsbare positie. Maar hun collega's
in bijvoorbeeld Benin zijn nog veel
slechter af, als landen als Nederland
het ILO-verdrag niet ratificeren. Door
het verdrag niet te onderschrijven
(wat bijvoorbeeld Italië, Bolivia, Nica
ragua en de Filipijnen al wel deden)
geeft ons land een slecht voorbeeld
aan landen waar kwalijke vormen van
kinderarbeid nog veel voorkomen.
De onlangs ingestelde commissie
Dienstverlening aan huis zal voor het
eind van het jaar adviseren over de ge
volgen van het ILO-verdrag voor Ne
derland. Ik vind dat de commissie
daarin zwaar moet laten wegen wat
de gevolgen zullen zijn voor andere
landen, als Nederland niet tekent.
Awaou uit Benin kon gelukkig aan
het toezicht van haar tante ontsnap
pen en gaat nu naar school. Als 18-jari-
ge haalde ze haar lagere schooldiplo
ma en ze zit nu zelfs op een middelba
re school. Ook andere kinderen heb
ben er recht op zich te ontwikkelen.
illustratie
Censuur
door Mark Wijne
Miljoenen kinde
ren wereld
wijd werken
lange uren in
het huishou
den van een an
der gezin. Het
zijn meestal meisjes die niet of slecht
worden betaald, vaak misbruikt of
mishandeld. Het verdrag van de Inter
nationale Arbeidsorganisatie (ILO) er
kent hen formeel als werknemers en
beschermt hen tegen de ernstigste en
schadelijkste vormen van kinderar
beid. Toch weigert Nederland tot dus
verre het verdrag te ondertekenen.
Dit heeft gevolgen voor kinderen over
al ter wereld.
Neem de straatarme Awaou uit Be
nin. Haar vader stuurde het meisje
naar een verre tante in het noorden
van het land, die conform de lokale
tradities haar school zou betalen. In
Benin wonen arme nichtjes of neefjes
wel vaker tijdelijk bij rijkere familiele
den in de stad, waar ze in ruil voor
wat hulp in de huishouding de kans
krijgen naar school te gaan.
Maar Awaou moest van haar tante
zwaar werk doen. Als dat niet af was,
werd ze hard geslagen of kreeg ze
geen eten. Naar school mocht ze niet,
vriendinnetjes had ze niet en haar fa
milie kon ze niet om hulp vragen. Ze
was onzichtbaar voor de buitenwe
reld. Awaou behoorde daarmee tot de
talloze meisjes wereldwijd die in sla-
vernijachtige omstandigheden hun
kinderjaren doorbrengen. Sommigen
al vanaf 5 jaar oud.
De situatie verergert doordat ook kin
derhandelaren de Beninse traditie de
laatste jaren vaak misbruiken. Zij mis
leiden arme ouders met valse belof
ten en wat geld.
De gevolgen reiken verder dan alleen
een verloren jeugd. Als kinderen wer
ken in plaats van naar school gaan,
houdt dat armoede in stand. De kinde
ren zijn immers nauwelijks in staat
iets aan hun situatie te veranderen.
Ze kunnen als volwassenen minder
bijdragen aan de economische ontwik
keling van hun gezin en het land
waarin zij wonen. Zo blijven ze haken
in de armoedespiraal die hun families
vaak al generaties lang gevangen
houdt. Ze zullen mogelijk ook hun ei
gen kinderen (moeten) inzetten als ar
beidskracht.
Volgens recente cijfers van de ILO
zijn wereldwijd vijftien miljoen kin
deren tussen de 5 en 17 jaar huishou
delijk werker. Met name als ze bij hun
werkgever in huis wonen, zijn de kin
deren dikwijls fysiek en sociaal geïso
leerd van hun familieleden en vrien-
S&V5
nti
••i
••1
-
••1
••1
J* a
••1
llll
••1
••1
••ic
••1
V;,w
•li
••li
•'I
9 M
•*1
•*ll
1111
•*ll
ill!
z
•*ll
••11
1111
••1
•*1
••1
-
••1
••1
••1
•*1
••1
•*1
«11
•1
ü:-
••1
c
••1
•lm
••1
A A
•u
w