Twister
MEDIA 25
Baantjer herleeft komend
najaar in de theaters. De
voorstelling, gebaseerd op
de populaire misdaadserie
met rechercheur De Cock,
kan wel eens de aanjager
zijn van meer tv-hits
op de planken.
EP
ZATERDAG 15 JUNI 2013
door Jan van Mullem
Sommige films passen
zo fijn bij het seizoen;
dé reden waarom om
roepen tijdens kerst
een Scrooge-film uit
de kast trekken en kijkers rond
de 5e mei altijd weer De langste
liag mogen uitzitten. Toch gek
dat dezer dagen Twister (nog)
niet geprogrammeerd staat
Amerikanen hebben er een term
voor: hurricane season. De VS lig
gen dan ook ingeklemd tussen
twee gebieden waar twisters voor
komen. Meest berucht zijn de or
kanen die vanaf de Atlantische
Oceaan van juni tot en met no
vember het midden en oosten
van Amerika visiteren. Ook de
westkust wordt geteisterd door
orkanen; daar begint het seizoen
zelfs een halve maand eerder.
In Oklahoma maakten twisters de
laatste weken tientallen slachtof
fers. Niet alleen onder burgers,
ook enkele storm chasers kwamen
om. Begin juni werd zo'n team
van tornadojagers verrast door
een orkaan. Een vader (55), zijn
zoon (24) en een collega (45) -
allen bekend van tv-programma
Storm chasers op Discovery - wer
den meegezogen door de storm.
Ook Twister (1996), de film van
Nederlander Jan de Bont (Speed),
gaat over tornadojagers. De hoofd
rollen zijn voor Helen Hunt en
Bill Paxton, samen het storm cha-
sm-koppel Jo en Bill Harding. Bill
slijt zijn dagen echter nauwelijks
meer met jagen op stormen, maar
des te meer met het achtervolgen
van Jo, van wie hij een krabbel op
de scheidingspapieren wil om te
kunnen trouwen met zijn nieu
we liefje Melissa (Jami Gertz).
Tot zover het Bouquetreeksplot,
want eigenlijk zijn die drama-
romantische verwikkelingen bij
zaak; hooguit de lijm om de spec
taculaire beelden van in torna
do's rondvliegende mensen, au
to's, huizen en koeien aan elkaar
te kunnen plakken. Koeien? Jaze
ker. Het is een van de bekendste
scènes uit de film: een tornado
tilt een koe op, die in een om
hooggaande draaikolk van wind
in de grijze trechter verdwijnt. In
dat via CGI (Computer-generated
Imagery) gemaakte shot zweefde
trouwens eerder een zebra voor
bij. Die was niet bedoeld voor
Bvister, maar voor )umani (1995);
De Bont 'leende' de beelden van
die film en monteerde - simpel
gezegd - een koe over de zebra.
Dat doet verder geen afbreuk aan
de kwaliteit van de special ef
fects; die zijn - zeker voor 1996 -
van hoog niveau. Zo wordt bij
voorbeeld voor sommige scènes
de motor van een Boeing 707 ge
bruikt om voldoende wind te ge
nereren. En in zijn zoektocht naar
een bestaand geluid dat de sound
van een orkaan kon nabootsen,
kwam De Bont uit bij het opne
men en langzaam afspelen van
het gekreun van dromedarissen.
Teruggespoeld
Helen Hunt en Bill Paxton: door
een tornado verrast in Twister.
Baantjer in het theater. Première 7 oktober in het
De La Mar Theater, Amsterdam. Voor speellijst, zie
www.niehevanlambaart.nl
door Berrit de Lange
Tv-hits op
het toneel
Licht uit, spot aan en... boem, daar valt uit de
coulissen een lijk op het podium! Voor het
publiek dat een kaartje koopt voor theater-
event Baantjer zal de schok niet al te groot
zijn. Alle 123 afleveringen van de populaire
tv-serie trapten af met de vondst van een le
venloos lichaam. En net als op de buis is
ook in het theater de vraag: wie heeft het gedaan?
Om het moordmysterie op te lossen, roepen De Cock
(Peter TXiinman) en Vledder (Mike Weerts) de hulp in
van de theaterbezoekers, allen immers 'getuige' van de
moord. De schouwburg wordt hermetisch afgesloten,
niemand mag er meer in of uit. Zelfs balkon en foyer
worden aangemerkt als plaats delict.
Met zijn vader Piet Römer, die de rol van rechercheur
De Cock van 1995 tot 2006 op tv vertolkte en vorig jaar
overleed, filosofeerde scriptschrijver Peter Römer jaren
geleden al eens over een theaterversie van Baantjer.
„Mijn vader wilde dolgraag weer het toneel op, maar
Baantjer in het theater mocht van hem geen slap aftrek
sel worden van de televisieversie."
De Baantjer die vanaf oktober in zo'n vijftig theaters in
het land is te zien, is dan ook geen poging de succesfor
mule nog eens uit te melken, zegt Römer, die zelf te
kent voor de rol van commissaris Buitendam. „Dat wil
den we Appie Baantjer en mijn vader niet aandoen."
„Voordat de keuze op Baantjer viel, hadden we een uit
gebreide lijst van populaire titels opgesteld waar we
theater van zouden kunnen maken", zegt producent Er-
win van Lambaart. „Daar bleef uiteindelijk een handje
vol van over. Samen met Peter Römer zijn we gaan
brainstormen over de vraag wat je zou kunnen toevoe
gen aan de ijzersterke, vertrouwde elementen van
Baantjer. Wat heb je bijvoorbeeld in het theater wat je
op tv niet hebt? Publiek. Al die mensen in de zaal kun
je dus mee laten puzzelen aan het moordonderzoek.
En zo is er een interactieve Baantjer-variant ontstaan."
Römer: „Voor de televisie zit je in je luie stoel mee te
denken over wie de dader kan zijn, in de zaal ben je
zélf rechercheur."
De verwachtingen van Baantjer als publiekstrekker
zijn hooggespannen. Ook andere theatermakers hopen
in deze tijd van crisis en bezuinigingen op de theater
sector de zalen vol te krijgen met vertrouwd vermaak.
De kruisbestuiving tussen toneel, musical, literatuur,
film en muziekidolen is al veel langer aan de gang.
Toch werd de afgelopen jaren maar een handjevol tele
visieseries omgebouwd tot theatervoorstelling. Behal
ve Zeg 'ns aaa, Schone schijn (naar de Britse succescome-
dy met Hyacinth Bucket) en de Britse warenhuis
klucht Wordt u al geholpen? waren er nog wat
tv-spin-offs, bijvoorbeeld Jiskefet, Spuiten en slikken, Ivo
Niehe (De tv-show) en tante Es (Raymann is laat).
Acteur en theaterproducent Hans Cornelissen was de
drijvende kracht achter de twee theaterversies van de
tv-hit Zeg 'ns aaa, een groot succes met in totaal 350
voorstellingen. Cornelissen: „De kracht van de voorstel
ling lag vooral in het feit dat we de originele cast op de
planken hadden. En het draaitoneel met verschillende
kamertjes, bracht juist het tv-studio-effect."
Grootste uitdaging bij het bewerken van een tv-serie
is de lengte, zegt Cornelissen. „Een aflevering van een
comedy heeft een spanningsboog van een halfuur, in
het theater moet die minimaal twee uur zijn."
Cornelissen mikt met zijn theaterproductiebedrijf
vooral 'op goed gemaakt amusement op basis van origi
neel Nederlands materiaal', zoals de musicals De Jan
tjes, Volendam, de Zangeres zonder Naam en Op hoop van
zegen. „Komend seizoen brengen wij bijvoorbeeld Ne
derland musicalland, met de hoogtepunten uit vijftig
jaar puur Hollandse musicals. Nostalgie scoort,
maar het is te makkelijk te denken dat als
het maar vertrouwd en populair is, de
mensen sowieso wel komen. De trend
is authentiek, maar wel afgestoft."
Baantjer-producent Van Lambaart ver
wacht dat meer tv-series de sprong
naar het theater zullen maken. Nieu
we titels geeft hij echter nog niet
prijs. „Er waren ook meer produ
centen met plannen om Baantjer
naar het theater te brengen."
De parade van veilige pu
bliekstrekkers betekent niet
dat het gedaan is met de ver
nieuwing in het theater, zegt
Van Lambaart. „Baantjer als
merk is vertrouwd, de vorm is
dat niet. Theater mag herken
baar zijn, maar altijd met een
twist. Grofweg drie elementen zijn
vandaag de dag van belang voor het
succes van een voorstelling: vernieu
wend, herkenbaar én betaalbaar."
Baantjer in het theater, met vlnr: Peter Römer (commissaris Buitendam), Mike Weerts (Vledder) en Peter Tuinman (De Cock), foto Roy Beusker
reageren?
media@depersdienst.nl
