I
Varkens uit de kadaverbak
belandden in worstenbrood
I
I
I
I
h
e1
12 VERDIEPING
RECONSTRUCTIE
Uitgedroogd en ondervoed
zouden de dieren, samen
gepakt in vrachtwagens,
dagenlang moeten reizen
'Dupe van Nederlander'
vervolg van vorige pagina
Toen de Deventer Vleeshan-
del failliet ging, was Jan Fa
sen al overgestapt op het lu
cratieve 'trap trap' - vlees-
handelarenjargon voor
paard. De Franse vleeshan-
del Chiron, een van zijn afne
mers, trof in 2009 ziekmakende bacteriën
aan in zijn vlees, verklaart directeur Fre-
derik Chiron van dat bedrijf. „Wij hebben
hem om een verklaring gevraagd, maar
nooit een antwoord gekregen. Sindsdien
hebben we nooit meer zaken met hem ge
daan." Chiron zegt dat hij Fasen verschil
lende keren heeft ontmoet. „Hij kwam op
mij over als een typische handelaar. Maar
hij had geen bordje Tk Ben Fraudeur' om
zijn nek."
Het omgekatte halal rundvlees dat Fasen
aan Chiron en Poujol verkocht, was op pa
pier afkomstig uit Nederland en Duitsland.
In werkelijkheid kwam het paardenvlees
grotendeels uit Brazilië, Mexico en Argenti
nië,, zo bleek uit de inkoopfacturen die re
chercheurs in beslag namen. Fasen kocht
het vlees uit Zuid-Amerika deels via twee
groothandels in België.
Een kenner van de vleessector weet wel
waarom de herkomstlanden zijn veran
derd: „Nederland en Duitsland hebben een
goede naam. In België heb je bijvoorbeeld
het hormoonschandaal gehad. Dat schaadt
toch lang het imago."
De Belgische paardenvleesgroothandels
Velda en Multimeat, die aan Fasen lever
den, zijn expliciet beschuldigd door de
Belgische dierenbeschermingsorganisaties
Gaia. Volgens Gaia, dat in 2009 onderzoek
deed in Zuid-Amerika, is de handel een lij
densweg voor de paarden. Uitgedroogd en
ondervoed zouden de dieren, samengepakt
in vrachtwagens, dagenlang vanaf verza
melplaatsen moeten reizen.
Fasen zegt dat hij geen weet heeft van der
gelijke praktijken. „Daar heb je als hande
laar helemaal geen zicht op."
De Belgische groothandels weigeren com
mentaar.
Bij het failliete Spanghero kon niemand
reageren op vragen over de recente paar-
denvleesfraude. Eerder erkende een be
stuurder van het bedrijf in de krant Midi
Libre zijn verantwoordelijkheid voor het
debacle. „Maar ik voel me ook bedrogen en
ongelukkig. Wij zijn slachtoffer. Wij zijn
slachtoffer van een Nederlander. Zo simpel
ligt het."
In heel de EU zijn steekproeven gedaan
naar vermenging van rund- met paarden
vlees. Frankrijk sprong hieruit. Van de 353
testen was 13,3 procent positief, veel meer
dan het gemiddelde van 4,6 procent. Een
woordvoerder van de Franse keurings
dienst DGAL legt uit hoe dit komt. „Om
dat zij niet allemaal dezelfde methodologie
hebben gebruikt, kun je de lidstaten niet
zomaar met elkaar vergelijken. Wij hebben
ons onderzoek gericht op de bedrijven die
rundvlees via Fasen hadden ingekocht. Het
ligt voor de hand dat je dan op een hoog
percentage uitkomt."
Bij het bedrijf Cavaillon, in zuid-west-
Frankrijk, werd 320 ton 'puur rundvlees' ge
controleerd, besteld bij Draap Trading in
Cyprus en Windmeijer Meat Trading
(WMT) in Breda. Dat zijn de twee aan Fa
sen gelieerde bedrijven waarnaar het Open
baar Ministerie een strafrechtelijk onder
zoek heeft ingesteld. In bijna alle partijen
werd paarden-dna aangetroffen, aldus
woordvoerster Sophie Parisot van het be
trokken departement.
Het meeste vlees kwam oorspronkelijk uit
Roemenië. Maar onderzoek wees uit dat
die partijen stuk voor stuk via een tussen
stop in Nederland naar Frankrijk zijn ge-
De inspecties in
de vleessector
zijn niet water
dicht. Zelfs aan
de meest intensieve con
troles, die bij slachterijen,
blijken kwaadwillende on
dernemers zich te kunnen
onttrekken.
Dit blijkt bijvoorbeeld uit
een rechtszaak in 2008. Bij
slachterij Porkland in het
Limburgse kerkdorp Mel-
derslo hield een veearts
van de Nederlandse Voed
sel- en Warenautoriteit
permanent toezicht, zoals
dat hoort.
Maar zodra hij 's avonds
vertrokken was, doken me
dewerkers in de afvalbak
ken en haalden er kada
vers van afgekeurde, zieke
varkens uit. Die keurden
ze zelf goed met een stem
pel van de veearts. Die
stempel lag weliswaar ach
ter slot en grendel in een
kluis in het afgesloten ka
mertje van de NVWA-in-
specteur. Maar de direc
teur en bedrijfsleider van
Porkland hadden een re
servesleutel. Zo konden
de afgekeurde varkens
met het gezonde vlees
worden vermengd. Het af-
valvlees belandde onder
meer in worstenbroodjes
en op de borden van be
jaarden in verzorgingste
huizen in de buurt.
gaan. Op 'dat niveau' ligt volgens Parisot
het probleem dat er is gemengd.
„Eén partij kwam rechtstreeks uit Roeme
nië, zonder transitie in Nederland. De ver
pakking was intact en de etikettering cor
rect. In deze partij vlees hebben we geen
spoor van paard gevonden", zegt Parisot.
Omdat het onderzoek naar de vermoedelij
ke vleesfraude van Fasen nog loopt, wil het
Openbaar Ministerie er geen mededelin
gen over doen. Officieel worden Fasens Cy
priotische handelsonderneming Draap en
WMT in Breda verdacht van valsheid in ge
schrift, omdat uit de administratie niet dui
delijk was waar hun vlees vandaan kwam
en naartoe ging.
WMT is het vleeshandelsbedrijf van Fa
sens compagnon Hans Windmeijer Ooster
hout. Windmeijer is vorig jaar samen met
Fasen veroordeeld voor het omkatten van
paard tot halal rundvlees. Volgens de rech
ter fungeerde hij als stroman voor Fasen,
die achter de schermen bij WMT de touw
tjes in handen had.
Drie maanden nadat rechercheurs het Bre
dase kantoortje van WMT in het heetst
van de paardenvleesaffaire doorzochten,
lijkt de rust in de vleessector wederge
keerd. Een belrondje langs vleeshandels
leert dat er nog steeds vraag is naar paar
denvlees. Maar de vraag naar industrie
vlees, de paardenvleessnippers die ver
mengd met rund in de omstreden lasagnes
en gehaktballetjes belandden, is wel een
stuk minder. „Ik ben wel een paar klanten
kwijtgeraakt ja", zegt Philippe Kemseke
van de Belgische paardenvleesgroothandel
Chevideco. Hij grinnikt. „Achterafkan ik
wel raden wat zij deden met het vlees. Als
er minder water vermengd wordt met de
whisky, zal er ook minder water worden
verkocht."
Wie die klanten zijn? Of ze uit Nederland
komen, uit Brabant, Breda?
De handelaar lacht: „Dat zeg ik beter niet."
Met medewerking van
Cees van Zweeden en Bob van Huët.
