wordt luxe' 'Windturbine is een uitdaging'
66 Niemand wil
Met de opkomst van nieuwe economieën groeit de vraag naar schaarser wor
dende grondstoffen. Het creëert economische kansen voor hoogwaardige Bio-
Based en duurzame technologieën. We spraken mensen die bij de
technische kant van deze innovaties betrokken zijn
WERKEN 5
66 Als je 20 procent van het
rundvlees zonder smaakverlies
kan vervangen, maak je een
enorme winst
windturbines in de
achtertuin, maar elk
gezin consumeert
elektriciteit
ZATERDAG 1 JUNI 2013
door John de Kok
en rijst produceert Meatless in Goeseen vezel die als vlees- Sjaak Fransen (rechts) met collega John Sommeijer foto Lex de Meester
ger is redelijk neutraal, maar daar speelt de zoutcon-
centratie mee." Zo heeft elk product zijn eigen specifi
caties die in orde moeten zijn. Leon helpt de klanten
het juiste receptuur te ontwikkelen. Meatless is in
staat 20 tot 23 procent van vlees te vervangen voor ve
zels zonder dat de structuur en textuur verandert. De
concurrentie haalt maximaal 5 procent. En nee, het
zal niet eenvoudig zijn om Meatless te kopiëren van
wege de grote technologische innovatie die achter
het product zit. „BioBased krijgt een steeds groter
aandeel in onze economie. Weet je wat een enorme
hoeveelheid energie het kost om een kilo rundvlees
te produceren? Een rijstvezel is 60 keer duurzamer
om te produceren dan rundvlees. Als je dan 20 pro
cent van het rundvlees zonder smaakverlies kan ver
vangen maak je een enorme winst." Bij magere vlees
producten is de vezel zelfs smaakverbeterend. De
Amerikanen lopen ook warm voor Meatless vanwege
de gezondheidsfactor. Door de vezel toe te voegen
wordt heel eenvoudig het percentage vet teruggedron
gen. Daarnaast is de vezel glutenvrij, E-nummervrij,
allergenenvrij en zowel kosher als halal.
PASPOORT
Naam: Sjaak Fransen
Leeftijd: 53
Uit: Wolphaartsdijk
Wat: senior technicus
B
Onze fossiele brandstoffen
raken een keer op. Daarom
vind ik het mooi om met
groene energie te werken.
We willen toch dat onze kinderen en
hun kinderen ook nog van de aarde
gebruik kunnen maken?" Sjaak Fran
sen is senior technicus bij Delta
T\ims en heeft passie voor de grote
windturbineparken waarin hij
werkt. „Niemand wil ze in de achter
tuin, maar elk gezin consumeert
steeds meer elektriciteit. Nederland
is straks wel te klein als de energie
prijzen omhoog schieten. Ik denk dat
er nog voldoende ruimte is om wind
turbines neer te zetten op plaatsen
waar niemand er last van heeft."
Voordat Sjaak in de windjunbinepar-
ken van Delta aan de slag ging was
hij zo'n 25 jaar werkzaam in warm-
te-krachtinstallaties. „De laatste ja
ren heb ik me meer op windturbines
gespecialiseerd als nieuwe uitda
ging." Een uitdaging is het zeker
want een windturbine is een zeer ge
compliceerde installatie. „Elk merk
turbine heeft een eigen manier om
bepaalde dingen te interpreteren.
Maar in dezelfde turbine kan je te
maken krijgen met onder meer hy-
drauliek, gelijkstromen, wisselstro
men en ïokV die direct op het net
gaat." De technici die in de windtur
bineparken werken zijn dan ook
steeds bezig om bij te scholen en
nieuwe certificaten te halen. „De ont
wikkelingen gaan dankzij de compu- -
tertechnologie ook steeds verder. Dat
vind ik zeer interessant", vertelt
Sjaak.
Het werk van een technicus aan een
windturbine is erg veelzijdig. Bij het
onderhoud krijg je te maken met
veel draaiende delen. Hier worden
oliemonsters van genomen, ze wor
den gesmeerd en gecontroleerd. De
elektrische onderdelen moeten weer
doorgemeten worden. Als er een sto
ring optreedt kan het best een puzzel
worden. „Zo hadden we een encoder
waar een vreemde storing in de para
meters zat. Blijkt er een accu dood te
zijn. In elk blad van de turbine zitten
18 accu's", vertelt Sjaak. Als bijvoor
beeld de stroom uitvalt dan treedt
een batterypack van 220 Volt in wer
king om de bladen terug te pitchen.
„Anders zou hij door het dolle heen
kunnen draaien. Ook dat werkt bij
elk soort turbine anders. Het kan bij
voorbeeld ook hydraulisch."
Je moet wel over een goede gezond
heid beschikken en absoluut geen
hoogtevrees hebben om in een wind
turbinepark te werken.
