De vierde man
MEDIA 27
Britse mannen zijn 'superhot' in Hollywood. Is dat omdat ze
zo lekker goedkoop zijn? Of is er iets anders aan de hand?
ZATERDAG 1 JUNI 2013
door Bauke Boersma
Tijden veranderen, dat
weet iedereen wel.
Maar hoe kun je daar
meer van maken dan
een cliché? Hoe maak
je het tastbaar? Nou, bekijk eens
een film van dertig jaar geleden
en vergelijk dat met de huidige
rolprenten in een bepaald genre!
De vierde man - Nederlandse film
uit 1983 van Paul Verhoeven, geba
seerd op de gelijknamige roman
van Gerard Reve - is zo'n illustra
tief voorbeeld van voortschrijden
de tijd. Het is een bovennatuurlij
ke thriller, een mengsel van sur-
reallistische horror, psychologi
sche spanning, erotiek en bijbelse
symboliek. Een thriller is het ook
zeker wel, maar de suspense van
de jaren tachtig is blijkbaar heel
andere koek dan anno 2013. Vol
gen de ontwikkelingen in een
film elkaar tegenwoordig razend
snel op, De vierde man is weinig
anders te kwalificeren dan 'traag,
bij het stroperige af. Maar daar
om is de film nog niet per se min
der vermakelijk.
Toch trok de film in Nederland
maar zo'n 300.000 bezoekers. Aan
zienlijk minder dan Verhoevens
vorige films, zoals Turks fruit, Keet
je Tippel en Soldaat van Oranje. Dat
Jeroen Krabbé en Renée Souten-
dijk in De vierde man.
zal de regisseur ongetwijfeld heb
ben betreurd, maar uiteindelijk
haalde hij wel zijn gram. De film
had in het buitenland namelijk
wel succes; in Amerika werd het
zelf de meest succesvolle Neder
landse film tot nu toe. Bovendien
zorgde De vierde man voor Paul
Verhoevens bekendheid in Hol
lywood. En wat daar verder zoal
voor fraais uit voortkwam, mag
genoegzaam bekend zijn.
Dat de film het hier niet geweldig
deed, lag in elk geval niet aan de
cast Met Jeroen Krabbé, Renée
Soutendijk en de nog jonge Thom
Hoffman is daar weinig mis mee.
Krabbé speelt schrijver Gerard Re
ve, die naar Vlissingen reist om
een lezing te geven. Onderweg
krijgt hij voortekenen die hem
waarschuwen voor naderend on
heil. Na de lezing blijft hij over
nachten bij Christine Halsslag
(Soutendijk), een rijke weduwe.
De homoseksuele schrijver plakt
er zelfs nog een paar dagen en
nachten aan vast om Herman
(Hoffman), de vriend van Christi
ne, te leren kennen. Reve krijgt
steeds meer hallucinaties en
wordt steeds gewaarschuwd voor
Christine. Hij ontdekt dat ze al
drie keer was getrouwd en dat al
die mannen op mysterieuze wij
ze om het leven kwamen. Wie
wordt de vierde man?
Spannende ingrediënten, die wel
nogal traag richting ontknoping
sudderen. Misschien kan Verhoe
ven het nog eens overdoen in een
modern, sneller jasje. Want hoe
oud de film ook is, het einde
heeft alles van een cliffhanger a la
de 21e eeuw. De titel is dan ook
niet zo moeilijk: De vijfde man.
Robert Pattinson - ster en vrouwenmagneet
- is vooral bekend van Twilight, foto EPA
kaanse personages spelen, zónder een
greintje accent. Nooit eerder waren Britten
- met name mannelijke acteurs - zo promi
nent aanwezig in Hollywood. Dat juist Lon-
denaar Daniel Day-Lewis een Oscar won
voor zijn vertolking van president Abra
ham Lincoln in rolprent Lincoln, past per
fect in die trend. Dagblad USA Today maak
te begin dit jaar melding van een stijging
van maar liefst 500 procent van het aantal
visum-aanvragen van regisseurs en acteurs
uit het Verenigd Koninkrijk.
Tim Gray, hoofdredacteur van entertain-
mentmagazine Variety, sprak van 'het
Hugh Laurie-syndroom': „House was
enorm succesvol, dus willen producers op
eens allemaal Britse acteurs inhuren: dat is
deels bijgeloof en deels noviteit."
De aanbeveling 'hij is niet alleen getalen
teerd, hij is ook nog Brits', heeft verstrek
kende gevolgen. Zelfs typisch Amerikaanse
iconen als Lincoln en Superman - binnen
kort is Engelsman Henry Cavill te zien in
de rol van Clark Kent in de nieuwe Super-
man-film Man of steel, worden toegeëigend
door acteurs met Brits bloed. Die trend
doet wel wat wenkbrauwen fronsen in Hol
lywood. Maar in dit kloppend hart van de
internationale film- en tv-wereld draait al
les om dollars, meteen een belangrijke oor
zaak voor de invasie. Hugh Laurie werd
met House dan wel één van de bestbetaalde
tv-acteurs - jaarinkomen: 18 miljoen dollar
- zijn navolgers uit het moederland doen
het met aanzienlijk minder.
Volgens ingewijden spelen er niet alleen
economische motieven. Britse acteurs zijn
doorgaans grondig en traditioneel ge
schoold via theateropleidingen, waar han
Damian Lewis kreeg een Golden Globe voor
zijn rol in de serie Homeland, foto EPA
denvol Amerikaanse collega's rollen bin-
nenhengelen door hun reputatie als artiest,
realityshow-beroemdheid of model. Roem
is leuk meegenomen, maar gebrek aan ta
lent kan dodelijk zijn voor een productie.
Het is voor de Engelse acteurs wel even
wennen aan de cultuur in Hollywood. Rob
Kazinsky True blood), in Engeland bekend
als Eastenders-sozpie, mocht in de VS in
een paar afleveringen van de door RTL 4
uitgezonden serie Brothers sisters spelen.
„Het script schreef voor dat mijn persona
ge zijn shirt uitdoet, 'waarbij hij een in
drukwekkend sixpack toont'. Ik had maar
een week, dus ik heb me suf getraind op zo
veel mogelijk buikspieroefeningen. Maar
toen ik op de set uiteindelijk mijn shirt uit
moest doen, viel er een angstwekkende stil
te. Ze zouden wel 'om mijn lichaam heen
filmen'. Tja, dat was een extreem pijnlijk
momentje."
Actrice Judi Shekoni (Zafrina in Twilight
merkte hoe zwaar de fysieke verschijning
er telt. „Als ik 's ochtends om vijf uur op
de set moest zijn, was ik om vier uur aan
het sporten. En dat terwijl ik bij Tastenders
weieens op de set aan de fish and chips zat."
Homeland, zondag, Nederland 1, 20.25 uur.
Revenge, seizoen 1, donderdag, Net 5, 00.05 uur;
seizoen 2, vanaf 10 juni elke maandag, Net 5,
20.30 uur. Ook seizoen 1 verhuist per 10 juni
naar de maandag.
True blood, seizoen 6, vanaf 18 juni elke dinsdag,
Foxlife, 21.50 uur.
The good wife, momenteel geen afleveringen,
reageren?
mediaredactie@depersdienst.nl
Britten zijn hot
in Hollywood
door Monique Brandt
De Brit Josh Bowman is door
zijn rol als all American-rij-
keluiszoon Daniel Grayson
in Revenge razend populair
geworden aan de andere
kant van de oceaan. De ge
middelde Amerikaanse kij
ker zal je waarschijnlijk glazig aankijken
bij de onthulling dat deze vrouwenmag
neet geen landgenoot is, maar een Engelse
acteur. Zoals ze dat ook niet geloofden van
Hugh Laurie, ster uit de inmiddels afgelo
pen hitserie House.
Meer voorbeelden? Twilight-ster Robert Pat
tinson is Brits, evenals acteur Damian Le
wis, die onlangs nog een Golden Globe bin
nensleepte voor zijn rol als Nicholas Brody
in Homeland. Hetzelfde geldt voor Andrew
Lincoln (Rick Grimes) en David Morrissey
(The Governor) in zombie-dramareeks The
walking dead. Ook Alan Cumming, politi
cus Eli Gold in The good wife, en Dominic
West en Idris Elba, respectievelijk te zien
als Baltimore-politieman Jimmy McNulty
en drugsdealer Russell 'Stringer' Bell in
HBO-serie The wire, hebben een Britse ach
tergrond.
De meeste kijkers hebben geen enkel be
nul van de voor hen exotische herkomst
van hun idolen, die stuk voor stuk Ameri
Josh Bowman veroverde Hollywood dankzij
zijn rol in Revenge, foto ABC
Hugh Laurie was succesvol als dokter House
in de gelijknamige serie. foto. EPA