4
12 BUITEN
Kraaiachtigen staan vanouds in een
kwade reuk. Ik herinner mij nog een
man die, toen er een kraai boven het
huis vloog, in alle ernst opperde: nu
zal er binnenkort wel iemand uit de
familie sterven. Dat soort bijgeloof is
waarschijnlijk totaal verdwenen,
maar onverminderd staan de kraaien
en hun verwanten in een kwaad dag
licht. Dat zwartgerokte gespuis kan
zelfs veel vogelaars maar matig beko
ren. Waar komt dat slechte imago
toch vandaan?
Buiten
Die vervelende zwartrokken
door Chiel Jacobusse
1
■h k U LJ U
O p
U U y V~Q Vfljj LM
Ik werd vorige week in volle hef
tigheid geconfronteerd met de
voornaamste reden waarom
kraaien en hun verwanten zo
weinig populair zijn. Schuin te
genover ons hoofdkantoor staat
tegen de muur van een huis
een prachtig bloeiende roze clematis.
Terwijl ik verwikkeld was in een aan
dacht opslurpend telefoontje zag ik
hoe in de clematis een kraai landde
en doordrong tussen de dichte wir
war van takken. Ik stootte collega
Wannes aan toen ik zag dat de vogel
blijkbaar in de Clematis een prooi be
machtigd had. De kraai vloog onze
kant op en landde op een hoop
grond, zo'n dertig meter voor ons. Ik
zag dat de vogel een fikse prooi be
machtigd had en Wannes, die inmid
dels naar de aangrenzende kamer om
een kijker gerend was, zag dat het
om een bijna volgroeide jonge lijster
ging. Voor onze ogen werd de vogel
afgeslacht en opgepeuzeld, maar dat
was nog maar het begin van het ver
haal.
Binnen een halve minuut versche-
nèn voor hetzelfde nest twee kauw
tjes, die er op hun beurt met een
prooi vandoor gingen. Wat een dra
ma! De oudervogels vlogen rond het
nest maar konden natuurlijk hele
maal niets beginnen tegen zoveel ge
weld. We wijdden ons weer aan ons
werk maar binnen een minuut keek
ik onwillekeurig nog een keer de
kant op waar zich het drama had afge
speeld. Net op tijd om nog te kunnen
zien hoe een ekster die het nest ook
nog eens bezocht had zich uit de voe
ten maakte. We zagen het beest van
de 'plaats delict' wegvliegen en kon
den dus niet met zekerheid vaststel
len of ook de ekster zich aan een jong
vergrepen had. Grote kans van wel.
We zagen de oudervogels nog een
paar keer naar het nest toe vliegen,
maar toen werd het stil rond de cle
matis. Zo goed als zeker het hele nest
leeggeplunderd. Jonge merels en lijs
ters staan op het punt van uitvliegen
en dat is een buitengewoon riskante
levensfase. De jongen hebben een
bijna onverzadigbare eetlust, die na
tuurlijk alles te maken heeft met de
groeispurt waarin ze verkeren. Je
hoort de vogels de hele dag bedelen
en natuurlijk horen kraaien, eksters
en gaaien dat ook, net zo goed als de
kat van de buren en een toevallig pas
serende roofvogel.
Die grote nestjongen lopen een grote
kans om hun korte leven te eindigen
in de maag van een rover. Niet leuk
als dat in je tuin gebeurt en evenmin
leuk wanneer je er als door de wol ge
verfde vogelaar op zit te kijken. Ee-
hhh... die zanglijsters bijvoorbeeld
staan er helemaal niet zo best voor...
En bovendien; wat kunnen ze prach
tig zingen. Dat soort dingen schiet op
zo'n moment door je hoofd, maar ze
doen natuurlijk volstrekt niks ter za
ke. Een jonge zanglijster die het wel
redt heeft een vruchtbare periode
voor zich van pak-'m-beet een jaar of
tien. De vogel legt per nest vier a vijf
eieren en maakt twee of zelfs drie
nesten per seizoen. Een snelle reken
som leert dat één lijsterpaar in de
loop van zijn leven al snel 80 tot 100
jongen kan voortbrengen. Als er daar
van 98 sneuvelen door kraaien, ek
sters, roofvogels, slecht weer of nog
allerlei andere oorzaken, is de zaak in
evenwicht en is er sprake van een ge
zonde populatie.
Dat de zanglijster desondanks in on
ze tuinen schaarser wordt ligt zeker
niet in de eerste plaats aan de
kraaiachtigen. Wie ruimte laat voor
een rommelig hoekje met een paar
dichte struiken heeft nog steeds een
grote kans dat zich een zanglijster op
het erf vestigt. Je merkt dat al snel
door de kapotte slakkenhuizen, waar
van de bewoners door de lijsters ver
orberd zijn. O ja, en als u dan toch
nog iets voor die lijsters wilt doen:
waarschijnlijk sterven er in de mense
lijke omgeving veel meer lijsters
door slakkendood dan door eksters
en kraaien. Laat die rommel in de
winkel en laat liever de lijsters het
werk doen. En ook de kat een belletje
omdoen scheelt een heleboel jonge
vogels het leven.
Kauw
De hoeve De Drie
Wilgen ligt boven
Ellemeet, vlakbij de
Brouwersdam en de
Repaer.
foto Gerard
Smallegange
Zwarte kraai
