t~
Minder oplages,
minder adverten
ties, minder banen.
De krantensector
heeft het moeilijk.
Hoe lang bestaat de
krant nog? „De be
hoefte aan goede
journalistiek groeit
door de snelheid
van online."
8 VERDIEPING
DAGBLADEN
ok in de muziekindus
trie is het einde meer-
dare keren voorspeld
Maar dankzij .Tunesen
Vander-
wel
Als in een stad
krantenredacties
omvallen, halveert
het aanbod van
nieuw nieuws
Z
De papieren krant
1
door Freke Remmers
beeld de Persdienst
Zit u lekker aan tafel, een kop
koffie erbij, deze krant te le
zen? Of bladert u hem door
onderweg in de trein? Is dat
over tien jaar nog mogelijk?
Bestaat de krant dan nog?
„Zeker wel", denkt
N RC-hoofdredacteur Peter Vander-
meersch. Nee, voorspelt hoogleraar journa
listiek Jeroen Smit
De toekomst voorspellen levert altijd ver
schillende antwoorden op, maar dat kran
ten moeten veranderen, daar is iedereen
het wel over eens.
Oplages dalen al jaren. In de gouden tijden
in de jaren '80 en '90 viel de krant nog bij
ruim 4,5 miljoen Nederlandse huishou
dens op de mat. Nu ontvangen nog 3 mil-
jben mensen een betaalde krant.
Nieuws is steeds vaker gratis online te vin
den, en veel mensen vinden het prima om
zich alleen op de hoogte te houden via
nu.nl en het journaal op tv.
Het zijn vooral de advertentie-inkomsten
bij kranten die hard teruglopen. Gaven ad
verteerders in 2000 nog 1,16 miljard euro
uit aan advertenties in dagbladen, in 2011
was dat 502 miljoen euro.
Dat is niet alleen het gevolg van de econo
mische crisis. Bedrijven hebben meer mo
gelijkheden om te adverteren en zien bij
voorbeeld bij Google meer kansen om hun
boodschap naar buiten te brengen.
Zo slinken de twee inkomstenbronnen
waar de krant decennialang succesvol op
dreef. De krantensector is op zoek naar het
ei van Columbus dat het tij moet keren.
Volgens hoogleraar Jeroen Smit van de
Rijksuniversiteit Groningen
moeten journalis-
nu nadenken over hoe ze online, op inter
net of via een app, hun werk kunnen doen,
als ze niet tegelijkertijd met de papieren
krant willen omvallen. „Dat betekent voor
hen een andere manier van journalistiek
bedrijven. Online kun je tekst, beeld en ge
luid integreren om het verhaal te vertellen.
Jeroen Smit, hoogleraar
Daarbij moeten kranten zich verdiepen.
Het doorgeven van het nieuws kun je over
laten aan een klein clubje: nu.nl, nos.nl of
telegraaf.nl."
Alexander Pleijter, lector journalistiek en
innovatie bij Fontys Hogeschool Journalis
tiek in Tilburg, twijfelt. „Mensen zijn niet
meer gewend om te betalen voor nieuws,
maar er is ook nog weinig geprobeerd." De
New York Times heeft er wel succes mee,
maar die krant heeft volgens Pleijter 'een
enorm schaalvoordeel'. Nieuwsfijnproevers
van over de hele wereld zoeken informatie
bij dit boegbeeld van de dagbladjournalis
tiek, dat in een wereldtaal geschreven
is.
In België JP - WÊÊ
werken uitgevers gezamenlijk aan een be
taalsysteem voor online artikelen. Is dat in
Nederland ook mogelijk? „De Vlaamse
markt is nog kleiner dan die in Nederland.
Men wordt er dus meer gedwongen tot sa
menwerking", denkt de Belg en NRC-
hoofdredacteur Vandermeersch. „De Ne
derlandse markt is verwend. Oud-hoofdre
dacteur van De Volkskrant Pieter Broertjes
zei eind jaren negentig dat het geld tegen
de plinten klotst. Misschien moet het nog
wat slechter gaan in Nederland voordat we
hier ook gaan samenwerken."
NRC Handelsblad, in combinatie met
NRC.next, is een van de weinige kranten
die de oplage ziet stijgen, mede dankzij de
betaalde abonnementen op een digitale
krant. Sterker nog, 'vorig jaar hebben we
de hoogste oplage in onze geschiedenis ge
had', vertelt Vandermeersch trots. Wat is
het geheim? „Je moet niet te rap de kop in
het zand steken en niet bang zijn voor in
novatie. We hebben veel kritiek gekregen
dat we te veel veranderden, maar je moet je
niet laten gijzelen door het klassieke pu
bliek dat meteen brieven schrijft als je een
rubriek eruit haalt Dan ben je te weinig be
zig met een nieuwe generatie."
Maar of NRC nu de pot met goud aan het
eind van de regenboog heeft gevonden, be
twijfelt Vandermeersch. „We zijn voorlo
pig succesvol, maar of het een garantie is
voor de toekomst, is een groot vraagteken.
Slagen we er in de lezers te blijven laten be
talen? Betalen mensen straks ook 300 a
400 euro voor een digitale krant? Dat we
ten we niet."
B
