Trouwen en kinderen krijgen, worden in tijden
van crisis nogal eens uitgesteld. Jonge ouders met
een groot gezin gaan hier dwars tegenin. Hoe
ervaren zij de economisch onzekere tijd met vier,
vijf of soms wel acht kindermonden om te
voeden?
2 SPECTRUM
samenleving
i Belangrijk is een dak
boven ons hoofd en
dat de kinderen elke
dag fruit eten
'Niet ikke, maar wij'
door Mandy Pijl
Het is een in statis
tieken bekend ver
schijnsel: in eco
nomisch onzeke
re tijden worden
belangrijke beslis
singen zoals trou
wen en kinderen krijgen op de lange
baan geschoven. Volgens cijfers van
het CBS daalde het aantal geboorten
vorig jaar met 5.000 naar 175.000. Dat
is het laagste aantal sinds het midden
van de jaren tachtig.
Het aantal gezinnen met drie of meer
thuiswonende kinderen neemt intus
sen al jaren af. In 1970 had 35 procent
van de gezinnen drie of meer kinde
ren, dat is inmiddels gedaald tot iets
meer dan 15 procent, blijkt uit cijfers
van het CBS. Je zou de conclusie kun
nen trekken dat paren het zekere voor
het onzekere nemen: liever een klein
gezin met minder kosten, dan een
groot gezin met hogere lasten.
Maar uit onderzoek door het CBS
blijkt dat de gezinsgrootte mede
wordt beïnvloed door opleidingsni
veau (hoe lager, des te meer kinde
ren) en geloofsovertuiging (streng ge
lovigen hebben vaak meer kinderen).
Verder bleek uit het onderzoek dat
een moeder die uit een groot gezin
komt, zelf ook meer kinderen krijgt.
Nell Coumans, voorzitter van de Vere
niging Groot Gezin, gelooft dan ook
niets van de suggestie dat de crisis
leidt tot kleinere gezinnen: „Als je kin
deren wilt, héb je helemaal geen ze
kerheid. Je weet nooit wat de toe
komst brengt. Ook gezonde kinderen
kunnen ziek worden." Als het aan
haar lag, speelde geld geen enkele rol
bij het vormen van een gezin. „Kinde
ren krijgen, moet je niet aan je finan
ciële situatie koppelen, maar aan wat
je een kind te bieden hebt, zoals de
vrijheid om zich te ontwikkelen, de
ruimte om te zijn wie hij is en wie hij
wil worden. Als geld bepaalt, worden
kinderen een prestigekwestie."
Geen grotere rijkdom dan nauw be
trokken te zijn bij meerdere op
groeiende kinderen, aldus Coumans.
Waarmee ze niet ontkent dat het juist
nu voor ouders zwaar kan zijn een
groot gezin te hebben, onder meer
door de bezuinigingen op de kinder-
opvangtoeslag. „Aan de andere kant,
het hebben van een groot gezin
maakt je creatiever in het omgaan
met geld. Ook voor kinderen heeft
het een voordeel om met meerdere
broers en zussen groot te worden en
te moeten delen. Van jongs af aan le
ren ze dat het niet ikke, ikke is, maar
wij, wij. Daar worden kinderen niet
minder gelukkig van."
Neem Danielle Hunck (38) en haar
man Daniël Bakkum (40). Ze waren
eigenlijk van plan het bij één kind te
laten. Maar na Maureen (9) kwamen
Mark (6), Sophie (3) en Ruben (1).
Daniëlle Hunck: „Na de geboorte van
ons eerste kind waren mijn man en ik
het erover eens dat ze enig kind zou
blijven. Het was een moeizame beval
ling geweest, dat hoefde voor mij echt
niet meer. Toch had ik het idee dat we
Maureen tekortdeden, dat een broer
tje of zusje voor haar gezelliger zou
zijn. Later hadden we het over een
derde. We komen tenslotte beiden uit
een gezin met drie kinderen. Sophie
kwam uiteindelijk als een verrassing,
waarna we vonden dat we echt klaar
waren; meer kinderen pasten niet in
de auto en voor een nieuwe hadden
we geen geld. Groot was de schrik
toen ik twee jaar later in verwachting
bleek van de vierde. Vermoedelijk
was mijn anticonceptie onbetrouw
baar geworden door de medicijnen
die ik gebruik tegen migraine.
„Leven van één salaris legt een grote
druk op ons. Soms zakt de moed me
in de schoenen. Dan denk ik: waarom
overkomt ons dit nou? Anderhalfjaar
zit ik nu zonder werk. Op zwangere
werknemers zat mijn werkgever niet
te wachten. Toen ik vertelde dat ik in
verwachting was, kreeg ik een con
tract tot het einde van mijn verlof.
„Van anderen hoor ik soms dat ze een
weekje weggaan of dat ze hun kinde
ren een Nintendo geven. Voor ons is
het belangrijk dat we een dak boven
ons hoofd hebben en dat de kinderen
elke dag fruit eten. Toen de leerkracht
vertelde dat Maureen niet zo goed
met de computer overweg kon, had ik
het daar wel even moeilijk mee. Thuis
hebben we geen computer.
„Voor ons geen weekje Kreta, maar
een gratis dierentuinbezoek dankzij
spaarzegels van de supermarkt. Met
de auto hebben we mazzel gehad. Ken
nissen wilden juist een kleinere auto
en voor een prikje mochten we hun
zevenpersoons auto overnemen. Maar
drie weken weg in de zomervakantie
zoals we vroeger deden, dat gaat niet
meer. In de zomervakantie zijn we
thuis, en halen de kinderen hun ple
zier uit kleine dingen, zoals knutselen
met rommeltjes die ze vinden.
Het heeft geen zin daarvan te balen.
Zeker de oudste zou die ontevreden
heid maar overnemen, en dat is niet
het gevoel dat ik wil overbrengen. Ik
wil de kinderen laten ervaren dat leu
ke dingen doen en ontdekken ook
dichtbij huis kan."
Daniëlle Hunck (vier kinderen)
Daniëlle Hunck met Maureen, Mark, Ruben en Sophie.
foto Jan Jong
Ook in het gezin Abraham geen verre
reizen en geen spelletjescomputer
voor de kinderen. In hun krap beme
ten rijtjeshuis deelt elk kind zijn ka
mer met een ander. Toch voelen Anne
Mathilde Abraham (33) en haar man
Roel (41) zich rijk met hun kinderen
Ischa (11), Rivka (10), Joram (8), Etan
(5) en Roos (3).
„Onze wens voor een groot gezin ont
stond na de komst van Ischa. Het
ouderschap voelde zo fijn, dat we nog
meer kinderen wilden. Als het ons ge
geven was natuurlijk. Het moeder
schap gaf veel voldoening, ik voelde
me nuttig. Geld is geen overweging
geweest om een kleiner gezin te wil
len. Er komt niet elke maand een gro
te berg salaris binnen, maar dat is ook
niet nodig. We maken gewoon andere
keuzes. Niet elk kind hoeft op muziek
les en we kopen geen kleren. We ma
ken gebruik van een systeem waarbij
we kleren krijgen en ook weer doorge
ven. In onze omgeving is dat gebruike
lijk. Laatst heb ik een zelfgebakken de
sembrood geruild voor een mooie rok
voor mezelf.
„Het contrast met andere kinderen
van de Montessorischool is immens.
Vriendjes en vriendinnetjes gaan op
vakantie naar Thailand of de Verenig
de Staten. Wij vieren vakantie tussen
de koeien in Overijssel waar mijn
schoonouders een huis hebben. Verge
leken bij ons bescheiden rijtjeshuis
wonen andere kinderen in paleizen
met grote oprijlanen. Rond Sinter
klaas krijgen sommige klasgenoten
een Nintendo DS in hun schoen, ter-
1