44
Damen bouwt ook clipper voor Oman
ZEELAND 29
Niets is
standaard,
alles is
maatwerk
VRIJDAG 24 MEI 2013
Stad Amsterdam
Robin Juranek staat op de kade. Hij
maakt zich niet druk, al is hij als pro
jectleider - met collega Jelle van Dam
me uit het Zeeuws-Vlaamse Nieuw
Namen - verantwoordelijk voor het op
tijd opleveren van de clipper. „We werken er kei
hard aan. Volcontinu. Zestig man in de dagdienst,
veertig in de nacht. Meer kan niet, want de ruimte
aan boord is beperkt."
Half november is de Stad Amsterdam 'langs de
kant gekomen' in Vlissingen-Oost. Tonnen en ton
nen materiaal zijn eruit gehaald. „We hebben een
beunschip langszij gelegd en het hele interieur via
een lopende band erin gestort", vertelt Robin. „Het
was op sommige plekken vochtig geworden bene
dendeks. En dat wilden we in overleg met de rede
rij grondig aanpakken."
Iets meer dan twaalf jaar heeft het Nederlandse
tallship over de wereldzeeën gevaren. Veel televi
siekijkers kennen het schip. In 2009-2010 maakte
het dezelfde reis als de beroemde bioloog en 'uit
vinder' van de evolutietheorie Charles Darwin. De
VPRO maakte er een tv-serie van, onder de titel Be
agle: In het ki?lzog van Darwin. Het schip van Dar
win heette Beagle.
De Stad Amsterdam heeft in zijn korte bestaan
'veel geleden'. Het kan ook bijna niet anders. „Een
gewoon zeeschip krijgt al veel voor zijn kiezen",
weet Robin als oud-machinist op de cruiseschepen
van de Holland Amerika Lijn (HAL) uit ervaring.
„Voor een zeilschip geldt dat nog meer. Al zeilend
ligt die al snel op 25 graden, ofwel op één oor, en
dat dagen achter elkaar."
Het hoort erbij. En een beetje zeilschip moet dat na
tuurlijk kunnen hebben. De in 1997-2000 in Am
sterdam, op initiatief van Randstad-oprichter Frits
Goldschmeding en de gemeente Amsterdam ge
bouwde clipper heeft het ook allemaal goed door
staan, maar dan komt er een keer een moment dat
er 'iets' moet gebeuren.
De rederij die de clipper exploiteert en waarbij
Goldschmeding nog altijd betrokken is, nam een in
grijpende beslissing: de gastenaccommodatie en de
accommodatie voor de bemanning moesten volle
dig worden ontmanteld en opnieuw worden opge
bouwd. Eén van de hoofdeisen was dat het vocht-
probleem 'voor eens en voor altijd' moest worden
opgelost. Dat is gebeurd, door onder meer nieuwe
vloeren en luchtbehandelingsystemen te maken.
Robin kan zich het beeld nog goed voor de geest ha
len. Van binnen was alles kaal. De onderdekken la
gen bloot. „Die waren op verschillende plaatsen ge-
corrodeerd. We hebben die plekken dan ook gron
dig moeten stralen. Wat paste bij de grondige aan
pak."
Niet alleen benedendeks is veel onder handen geno
men. Ook bovendeks is de bezem erdoorheen ge
haald. De hele tuigage van de clipper is eraf ge
weest, een karwei dat de twintigkoppige beman
ning op zich heeft genomen. Dat was niet misse
lijk. Zo zijn alleen al zeshonderd blokken waar
door de touwen worden geleid, kaal gekrabd,
geolied en weer in elkaar gezet. Wat een heidense
klus moet zijn geweest.
Robin staat er niet echt van te kijken. De Vlissin-
ger heeft vaker met zulke bijltjes gehakt. Bij de
HAL was hij betrokken bij de bouw van nieuwe
cruiseschepen in Italië. Inmiddels werkt hij al
weer zes jaar bij Damen Shiprepair Vlissingen. Hij
begeleidde er eerder onder meer de verbouwing
van een olieboorplatform tot verblijfsaccommoda-
tie.
Toch is het werk aan de Stad Amsterdam ook iets
bijzonders voor hem. Het zeegaande zeilschip -
naar het model van negentiende eeuwse klippers
- mag dan nog vrij jong zijn, het is anders dan an
dere schepen. „Niets is er standaard, alles is maat
werk."
Omdat het om zo'n ingrijpende renovatie gaat,
vraagt het ook veel, niet in de laatste plaats een
strakke planning. Begin 2012 zijn er al de eerste
voorbereidingen voor getroffen, door de clipper
van boven tot onder te inspecteren. Een strakke
planning is het halve werk. Zeker omdat de Stad
Amsterdam op diverse locaties op de werf onder
handen moest worden genomen, in het water aan
de kade, in een droogdok en ook nog in een over
dekte loods. „We hebben het schip daar in- en uit
gereden met een wagen van transportbedrijf
Mammoet met 160 wielen. Prachtig. In die loods
hebben we onder ideale, gecontroleerde omstan
digheden meer dan twee maanden kunnen wer
ken."
Het tallship - 76 meter lang, 10,5 meter breed -
ligt sinds half april weer in zijn natuurlijke ele
ment, in het water. Alles oogt fris en fruitig. Klaar
is zij toch nog lang niet. Robin: „We werken er
ook niet voor niets 24 uur per dag aan." Ondertus
sen nadert de deadline snel. De eerste, volgeboek
te reis van Vlissingen naar het Franse Le Havre is
zaterdag 1 juni. De betalende passagiers zullen tus
sen elf en twaalf uur 's ochtends inschepen. Precie
zer kan bijna niet.
Robin weet het, al meer dan een halfjaar. „In
Rouen begint op 6 juni L'Armada, een soort Sail
Amsterdam. Alle grote zeilschepen komen daar en
de Stad Amsterdam moet er natuurlijk bij zijn."
Voor hem is het dan ook niet een vraag of de dead
line wordt gehaald, het moet.
Robin Juranek
Robin Juranek, die met collega Jelle van Damme het project 'renovatie clipper Stad Amsterdam' leidt voor
Damen Shiprepair Vlissingen.
W Werkneemster nauwgezet aan het schilderen aan dek van de Stad Amster
dam.
Damen Shipyards bouwt een derde sta
len clipper, in navolging van het oplei
dingsschip Cisne Branco (1999) voor
de Braziliaanse marine en de Stad Amster
dam (2000). Het ministerie van Defensie van
Oman heeft de opdracht verstrekt. Het schip
zal worden gebruikt voor de opleiding van
marinekadetten en -officieren.
De kiel voor de 87 meter lange driemaster is
inmiddels gelegd op de Damen-scheepswerf
in het Roemeense Galati. Damen Shipyards
Gorinchem voert het management over de
bouw. Het tallship wordt afgebouwd bij Da
men Schelde Naval Shipbuilding in Vlissin
gen, waar onder meer de masten zullen wor
den geplaatst en het binnenwerk zal plaatsvin
den. De verwachting is dat het schip eind dit
jaar in Vlissingen zal aankomen. De opleve
ring is augustus 2014 voorzien.