UIT 9
SCHOUW
Kunstschilder Tjarko ten Have
(1947-2003) roept verwonde
ring op. Zijn werk staat cen
traal in een overzichtstentoon
stelling in het kantoor van
Covra N.V. in Nieuwdorp.
DONDERDAG 23 MEI 2013
Rijke oogst Schildersweek
Domburg
Onlangs bij de 10e editie van de
Schildersweek Domburg waren zo'n
30 schilders en fotografen veelal bui
ten aan het werk. In de Duingalerie,
Badhuisweg 2, en op Schelpweg 8 is
de oogst van dit jaar de hele zomer
elke middag te zien en te koop. Ook
is er een overzichtsexpositie, met
o.a. dit werk van Jacobina Trump.
T/m 2/6. Marie Tak van Poortvliet Mu
seum, Ooststraat 10a, Domburg. Di
t/m zo 13.00 -17.00 uur.
Jan de Munck is late telg van
Haagse School
Jan de Munck (1866-1943) stamt uit
een familie van Middelburgse beurt
schippers, maar werd kunstschilder.
Hij zet landschap en portret vaardig
neer in een aan de Haagse School ver
wante stijl. In zijn tekeningen en schil
derijen van de Zeeuwse wateren zie
je de overgang van zeil- naar stoom
vaart. Laatste week.
T/m 26/5. Museum De Schotse Hui
zen, Kaai 25-27, Veere. Dagelijks
13.00- 17.00 uur
Oude rot in het vak Leo de Jong
pakt snel uit
Leo de Jong is ruim 80 en tekent,
schildert en plakt met de verwonde
ring en de vitaliteit van een kind,
maar met de beheersing van een
oude rot in het vak. Of het nu voorbij
gangers zijn of een gevonden verpak
king, alles kan aanleiding zijn tot ex
pressief en speels werk met een vaak
ironische ondertoon. Bliksemexposi-
tie 26/5 en veiling op 2/6,13.30 uur.
Alleen 26/5.15.00 - 17.00 uur. Walst-
raat 80, Axel. Info: www.leodejong.nl
Oorlog, sport, asielzoekers en
dagelijks leven
De Zilveren Camera is de belangrijk
ste prijs voor fotojournalisten in Ne
derland. In Middelburg is een selectie
van 100 onthullende en ontroerende
foto's uit 2012 te zien, waaronder de
ze opname die Elmer van der Marei
maakte van uitgeprocedeerde asiel
zoekers die de nacht doorbrengen in
een Amsterdams bushokje.
T/m 21/6. CBK Zeeland. Balans 17,
Middelburg. Ma. t/m vr. 9 -17 uur en
1e zo.v/d maand 13.00 - 17.00 uur.
Zuivere
figuren
gevormd
in abstractie en een ritme
van stilte en klank
Natuur in contrast en
Binding met de aarde
Ga aan de slag met
zand, klei en steen in een
buitengebied bij de
WESTERSCHOUWEN
van 15 t/m 23 juni
Meer in www.kunstschouw.nl
en het Kunstschouw Magazine
Uitbundige naakten behoren ook tot Ten Have's werk.
Eén van de schilderijen van musici, waarmee Tjarko ten Have in de jaren 90 faam verwierf.
Hommage aan schilder pur sang
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
Nico Out
Als je bereid bent je te ver
wonderen is beeldende
kunst een paradijs. Alles wat
in de werkelijkheid voor
komt vind je er terug en
soms nog intenser dan je
het zelf kunt beleven. Een
ontmoeting, een schaduw, een patroon,
het groen van lentebladeren, maar ook dro
men, nachtmerries, pijnlijke of euforische
ervaringen. Het is allemaal door kunste
naars gezien, beleefd en verbeeld. En als
een beeld mij iets kan tonen alsof ik het
voor het eerst beleef, ervaar ik verwonde
ring. Pure kleur en vorm kunnen die al op
roepen. Ik kom hierop als ik het werk van
Tjarko ten Have (1947- 2003) wil voorstel
len. Een jong gestorven schilder van min
of meer Zeeuwse komaf, geboren in 's
Heer Arendskerke, van wie momenteel een
overzichtsexpositie is te zien in het
Covra-kantoor.
Tjarko ten Have was zo'n jongen die als hij
niet voetbalde altijd aan het tekenen was.
En - zijn ouders waren inmiddels naar Pa-
terswolde verhuisd - het was niet vreemd
dat hij zich in inschreef voor kunstacade
mie Minerva in Groningen. Daar leerde je
het vak nog echt. Dat Ten Have de eerste ja
ren na zijn opleiding hyperrealistisch werk
te sloot daarbij aan. Zijn loopbaan kwam
pas laat op gang door het ontbreken van
commercieel talent. Via een vriend kwam
hij - zelf muzikaal begaafd - in de muziek
terecht. Pas in de jaren '80 pakte hij zijn
beeldende activiteiten weer op. Geleidelijk
ontwikkelde hij een eigen vorm van expres
sief naturalisme. Hij verwierf in de jaren
'90 zelfs faam met zijn schilderijen van
sportmensen en musici. Maar ten Have
was meer geïnteresseerd in schilderen dan
in maatschappelijk succes en is eind jaren
'90 meer bezig met ingetogen landschap
pen, kerkinterieurs en uitbundige naakten,
mede door de stimulerende band met
Anthonia van Rappard, van Lijn 3, toen
nog in Den Haag, nu in Geersdijk. Terug
naar de verwondering. Tjarko ten Have
schilderde alsof hij de wereld steeds op
nieuw zag. Het moment omarmend dat
het licht de rug van een vrouw streelt, de
schoen van een voetballer de bal het doel
in schiet en de gitarist de noten van zijn so
lo de ruimte in schiet. En tegelijk verliefd
zijn op de verf met wie hij een duet danst
dat elke voorstelling tot een feest van bewe
ging maakt. Vegen, streken, toetsen lijken
zich vanzelf te voegen tot vormen, vluchtig
in hun oppervlak, maar gedegen in de on
derliggende structuur. In die combinatie
vertoont zich de jazzdrummer die Ten Ha
ve ook was. Hij schilderde om het beeld
heen, zoals de drummer om de maat heen
speelt als hij het ritme beheerst. Het gaat
niet om de buitenkant. Onder de zinderen
de huid van zijn doeken ligt de essentie.
Hij kiest momenten, die iets van het we
zen van degene onthullen die hij schildert;
momenten waarin denken, voelen en doen
samenvallen tot een intens zijn. De naak
ten zijn een ode aan de vrouw die hij nooit
'had', althans voor langere tijd. Die zich
toont in haar schoonheid, maar ongrijp
baar blijkt. Vaak schildert hij zijn modellen
op de rug gezien. Dat benadrukt een ono
verbrugbare afstand. In zijn laatste jaren
trekt hij vaak naar Groningen, waar magis
trale, verstilde landschappen ontstaan. Ik
zie ze als beeld van vrede hebben met een
zaamheid, het op jezelf teruggeworpen
zijn en je laden met de kracht van het land.
De landschappen ademen rust. In 2002
openbaarde zich lymfeklierkanker. Ten Ha
ve moest de verf verruilen voor Oost-Indi
sche inkt. Met brede, ritmische penseelstre
ken wist hij opnieuw de muziek in essen
tie treffen. Tot hij op 30 augustus 2003 in
Vlissingen overleed.
T/m 19/6. 'Hommage aan Tjarko ten Have.
Covra N.V., Spanjeweg 1, Nieuwdorp. Ma. t/m
vr. 8.30 -17.00 uur.
