PZC
14&15 Argentinië De macho op de pampa
17 zweden Geen slappe banden in Malmö
WAAR EN WAT
Dit jaar wordt op economisch,
maatschappelijk en cultureel
gebied stilgestaan bij de langdu
rige relatie tussen Nederland
en Rusland. Het vernieuwde
Czaar Peterhuisje in Zaandam
is een van de middelpunten
van het Ruslandjaar.
e bedstee is piepklein. Je
probeert je voor te stellen
dat daar een ruim 2 meter
lange man in sliep. Dan
hoor je dat hij een reisge
noot bij zich had, die in die- -
zelfde bedstee sliep. „Voor
tsaar Peter de Grote was dit het absolute
comfort. Hij hield van kleine ruimtes", ver
telt Farida Guseynova, beheerder van het
kleine museum in het centrum van Zaan
dam. Bovendien sliepen mensen rond 1700
nog zittend. Dat was uit bijgeloof, zittend
kon er 's nachts niets met hen gebeuren.
Tsaar Peter de Grote (1672-1725) at en sliep
en woonde altijd in kleine kamers. De Rus
sische tsaar leed aan agorafobie, angst voor
grote menigten, grote zalen en open plei
nen. Het is een van de vele wetenswaardig
heden die Farida Guseynova ons vertelt.
Guseynova weet vermoedelijk alles van
tsaar Peter. Meer dan ieder ander mens. De
47-jarige Russische kunsthistorica kwam
in 1999 naar Nederland. Ze vond een baan
als gids in het Czaar Peterhuisje. Sinds 2011
is zij er beheerder van. „Ik vind het zó
leuk. Je hebt zoveel contact met de mensen
die hier komen. Met Russen en met Neder
landers. En ze zijn allemaal geïnteres
seerd."
Jaarlijks komen er gemiddeld achtdui
zendbezoekers naar het huisje. Dit jaar
wordt echter het dubbele verwacht. Het
huis is er klaar voor. Onlangs werd het fees
telijk heropend, na een drie maanden du
rende verbouwing. De fundering is ver
nieuwd, de betonconstructie is hersteld, de
kozijnen zijn teruggebracht in de oude
staat, de elektriciteit is aangepast, er is een
nieuwe presentatiewand gekomen. Dat
kon allemaal dankzij een gift van 7^5 ton
van het Russische bedrijf Summa Group
dat in Rotterdam een nieuwe olieterminal
bouwt.
Groepen kunnen rondgeleid worden door
Het huisje van de tsaar
Het houten huisje wordt beschermd door een stenen omhulsel.
Tsaar Peter de Grote.
een gids. Zelf een kijkje nemen in het huis
je mag ook. Sommigen hebben het na enke
le minuten wel gezien, anderen blijven
uren hangen, geboeid door de verhalen.
„Er is altijd wel iemand die een toelichting
kan geven", zegt Guseynova.
Het Czaar Peterhuisje is het oudste bouw
werk van de Zaanstreek. Om het houten
huisje tegen de elementen te beschermen,
staat er een stenen omhulsel omheen. Het
museum omvat enkele ruimtes en.een lan
ge informatiewand. Bijzonder zijn de hand
tekeningen van bezoekers op de muren.-
Daarbij ook een vage schets die Napoleon
Bonaparte op de muur zou hebben gezet.
Dat het huis bewaard is gebleven, is onder
andere te danken aan een kastelein die het
in 1800 redde van de sloop. Hij kocht het
en stelde het open voor publiek. Het bleek
een slimme zet: 18 jaar later verkocht hij
het pand aan Willem I, die het aan zijn
schoondochter Anna Paulowna schonk. Al
leen het achterhuis, waar Peter de Grote in
1697 een dikke week verbleef, heeft de eeu
wen overleefd.
Peter de Grote kwam naar Zaandam om er
het vak van scheepsbouwer te leren. In de
Gouden Eeuw stonden de Nederlanders
wereldwijd bekend als goede zeevaarders
en scheepsbouwers. De tsaar wilde dat Rus
land moderner werd, belangrijker en gro
ter. Hij besefte dat een haven daarvoor een
Het Csaaz Peterhuisje is een dependance
van het Zaans Museum in Zaandam. Het
houten gebouwtje staat in het centrum van
de stad. Meer informatie over het huisje en
over het Zaans Museum vind je op
www.zaansmuseum.nl.
Vanwege het Ruslandjaar kun je in heel Ne
derland tentoonstellingen of concerten be
zoeken. Zo zijn in het Groninger Museum
en in het Bonnefantenmuseum in Maas
tricht exposities met Russische kunst, is er
in Amsterdam een wandeling uitgezet die je
volgt met hulp van een app en treden Ne
derlandse en Russische klassieke muzikan
ten gezamenlijk op. Kijk voor de verschillen
de activiteiten op www.nlrf2013.nl.
belangrijk middel was. Ook moderniseerde
hij onder meer het leger, de kerk, de han
del, de jaartelling en het onderwijs.
Ieder Russisch kind leert op school dat de
tsaar naar Zaandam ging om de basis voor
zijn vernieuwingen te leren. Een Rus die
in Nederland is, móet dan ook wel naar het
Czaar Peterhuisje. Die Rus is daar vaak
trots en ontroerd, merkt Guseynova. Neder
landers zijn ook trots. Omdat, weet de be
heerder, zij in het huisje zien hoe groot
een klein land kan zijn. „Het is een klein
huisje, maar met zó'n leuke geschiedenis."
reageren?
reizen@depersdienst.nl
Reizen
door Janet van Dijk foto's Zaans Museum
