en studie
66 Als je wilt proeven
hoe bier vroeger
smaakte, probeer
een gueuzebier.
Bier was zuur
2013
ZEEUWS-VLAANDEREN 27
Benefietavond voor Tragel
Kunstexpositie
in kerk tijdens
Stuikerfeesten
Proef toeristisch
treintje door
centrum Hulst
Lente lezingen
PZC
Bert van Gelder verdiepte zich in de
geschiedenis van het bierbrouwen
in en om zijn woonplaats IJzendijke.
NIEUW! HIPPOTOPIA
University College Roosevelt
en Universiteit Utrecht
22 mei: Prof. Dr. Leonard V. Rutgers
Nieuwe ontdekkingen in de
catacomben van Rome
VRIJDAG 17 MEI 2013
westdorpe - Tragel-client Maikel presenteert gisteravond tijdens de veiling
in Westdorpe een door cliënten van Tragel vervaardigde bol van keramiek die
70 euro zou opbrengen. De veiling was onderdeel van een walking dinner dat
gehouden werd door de Stichting Vrienden van TragelZorg in Westdorpe.
Zo'n 55 gasten op het diner kregen door cliënten van Tragel typisch Zeeuwse
gerechten voorgezet die bereid waren door culinair docent Ludo Haers en het
horecateam van Scalda Terneuzen. De entreeprijs en de opbrengst van de vei
ling brachten aan het einde van de avond in totaal 9000 euro in het laatje voor
iet-toepassingen voor cliënten van TragelZorg. foto Camile Schelstraete
heikant - Zondag kunnen de be
zoekers van de Heikantse
Stuikerfeesten in de r.k.-kerk tus
sen ïo.oo en 17.00 uur kunstzinni
ge creaties bekijken.
Alle exposanten zijn inwoners
van de gemeente Hulst en de pa
rochie Maria Sterre der Zee. Er is
keramiek en schilderwerk te zien.
Ook kunnen er ansichtkaarten ge
kocht worden en zijn er bijdragen
van de stichting Behoud van de
kerk, ouderenbond KBO, een
goudsmid, een fotograaf, en een
muntenverzamelaar.
Ook de nieu\ye stichting VELT
(biologisch tuinieren) heeft een
plekje in de kerk gekregen om wa
ren aan te kunnen prijzen. In de
namiddag kunnen liefhebbers on
der begeleiding de toren van de
Heikantse kerk beklimmen.
hulst - De gemeente Hulst laat za
terdag 8 en zondag 9 juni bij wij
ze van proef een toeristisch trein
tje in en om de Hulster binnen
stad rijden. Slaat het aan, dan is
het treintje vaker in Hulst te zien.
„We zijn voortdurend bezig om
Hulst attractief voor bezoekers te
houden", zegt wethouder Diana
van Damme-Fassaert. „We zagen
het idee in een tijdschrift en we
willen kijken of zo'n treintje mis
schien iets voor ons is." Het trein
tje, dat afkomstig is uit Maas
tricht, toert langs mooie plekjes
in en om de binnenstad en rijdt
ook langs Morres. „Het is niet zo
dat we meteen zo'n treintje gaan
aanschaffen, want dat is te duur",
zegt de wethouder. „Maar mis
schien dat we het wel een paar
keer per jaar kunnen huren."
geboekstaafd
hongersnoden en mogelijke krijgs
gevangenkampen in de Eerste We
reldoorlog werpen nieuw licht op
gebeurtenissen uit het verleden.
Bier Een oriënterende studie naar de
lokale dimensie van een volksdrank in
Westelijk Zeeuws-Vlaanderen; Bert
van Gelder; Uitgeverij De Zilverdistel;
ISSN 1874-9003; 11,75 euro.
door René Hoonhorst
ijzendijke - Dat bier in de Middel
eeuwen een volksdrank was, om
dat de kwaliteit van drinkwater
vaak te wensen overliet, is veel
mensen bekend. Dat het bier des
tijds ook niet deugde, maakt Bert
van Gelder duidelijk in zijn 'oriën
terende studie naar de lokale di
mensie van een volksdrank in
Westelijk Zeeuws-Vlaanderen'.
Bier had destijds niets te maken
met pils of de speciaalbieren, die
we tegenwoordig kennen. Het ger
stenat, dat toen overigens vaker
'havernat' was, bevatte niet of nau
welijks alcohol. Bij de bereiding
werd alleen natuurgist gebruikt,
noch hoog-, noch laaggistend.
Het bier werd in open bakken aan
de buitenlucht bloot gesteld, met
de gedachte dat er door in de
lucht aanwezige bacteriën en mi
cro-organismen wel 'iets' met het
bier zou gebeuren, beschrijft Van
Gelder.
Dat 'iets' pakte een enkele keer
goed uit, maar minstens even
vaak bedierf het brouwsel tijdens
dat spontane proces. Al snel werd
uitgevonden dat - om bederf zo
veel mogelijk te voorkomen - het
bier het beste tussen oktober en
april te brouwen was en in geen
geval in de zomer.
Mocht het bier toch bederven
door gebruik van verontreinigde
grondstoffen, vuile ketels of koel
bakken, dan was het voor brou
wers en handelaren zaak om dat
te verdoezelen en de smaak te ver
beteren door supplementen toe te
voegen.
„Bedorven of niet; het moest wel
verkocht worden. Of dat de volks
gezondheid ten goede kwam, is
de vraag natuurlijk", lacht Van
Gelder. De in IJzendijke woonach
tige Van Gelder concentreerde
zich voor zijn 'oriënterende stu
die' vooral op IJzendijke en omge
ving. Als socioog en sociaal psy
choloog is hij meer geïnteresseerd
in het leven en de belevenissen
van mensen in een bepaald tijds
gewricht dan in pure geschied
kundige zaken.
Door zijn vele bronnen precies te
benoemen, geeft hij 'echte' histo
rici handvatten voor verdere stu
die. Zelf bewandelt hij liever zijpa
den, zodat de lezer ook van alles
te weten komt over abdijen, de
import van Duitse bieren (waar
bij het hem opvalt dat in
Zeeuws-Vlaanderen veel bier uit
het relatief onbekende Oost-Duit
se Wismar afkomstig is) en na
tuurlijk de IJzendijkse brouwe
rijen.
Van Gelder besteedt speciale
hoofdstukjes aan de brouwerijen
De Roos (1838, Lakenstraat op een
perceel dat nu aan de Koningin
nestraat ligt) en Cadsandria
((1889), die beiden een moeizaam
bestaan kenden.
Bert van Gelder
Dierenziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen, po
liklinieken "De Ottenhorst" van Diemen-
straat 83, Terneuzen en "De Steenberg-
he", van Steenbergenlaan 7, Terneuzen.
Tel spoedeisende hulp: 0115-619628 en
f I* 0115-696425. Spreekuur zaterdag 12.30
-14.00 uur in polikliniek De Ottenhorst.
Dierenkliniek Terneuzen, Vlietstraat 19,
tel. 0115-612200 (24-uur bereikbaar).
Spreekuur zat.11.00-12.30 uur.
Dierenkliniek Othene, dr. P. Derycke,
Otheensedreef 1, Terneuzen. tel.
0115-696940. 24 uur bereikbaar bij
spoed 06-22392955.
Dierenkliniek Axel, Bastionstraat 3, Axel
0115-561488 Dierenkliniek St. Jansteen,
Brouwerijstraat 92, Kapellebrug. tel.
0114-312701. Spreekuur 11.00 - 12.00
uur.
DZZ Dierenkliniek, Zusterstraat 3, Sas
van Gent. tel. 0115- 453800, spreekuur
zat. 11.00-12.00 uur.
Dierenartsencentrum West, Oostburg,
Breskens, Aardenburg en Sluis tel.
0117-454484(24 uur bereikbaar).
Dierenkliniek IJzendijke, Minnepoortstr.
14, tel.0117-301388 ((24 uur bereik
baar).
Dierenambulance
06-43727127 (24 uur bereikbaar).
De lezingen beginnen om 19.30 uur in het voormalige
Stadhuis in Middelburg. Er zijn geen kosten aan
verbonden. Kijk voor het programma en om u aan te
melden op www.ucr.nl.
De Lente lezingen worden georganiseerd door University College Roosevelt samen
met de Universiteit Utrecht, de PZC. Studium Generale Zeeland en het Koninklijk
Zeeuws Genootschap der Wetenschappen.
studium
generale Zeeland
