VOEDSELZEKERHEID
Schandalen met giftig melkpoeder en rattenvlees
maskeren het echte probleem: hoe kan China zijn
groeiende, meer eisende bevolking blijven voeden?
Voor oplossingen kijkt het land naar Nederland.
10 VERDIEPING
In China zijn nog maar
weinig tuinbouw
kassen; dat biedt
grote kansen voor de
groenteteelt
IMPORT VAN SOJA IN CHINA
VLEESCONSUMPTIE IN CHINA EN DE VS
Het land van de rij st gaat
door Annemieke van Dongen
et land van de rijst is
tegenwoordig 's we
relds grootste aardap
pelproducent. Die
overstap naar aardap
pelen is China aange
raden door Rudy
Rabbinge, landbouwadviseur van de
Chinese regering en emeritus hoogle
raar Duurzame ontwikkeling en Voed
selzekerheid aan de Wageningen Uni
versiteit. Want aardappèlen zijn niet al
leen voedzamer dan rijst, maar hebben
ook minder water nodig én zijn gemak
kelijker te verbouwen. Dat zijn grote
voordelen in een land dat de komende
dertig jaar eenderde meer voedsel moet
gaan produceren dan nu.
Niet alleen groeit de Chinese bevolking
van 1,3 miljard mensen met 6 miljoen
per jaar, ook hun welvaart neemt rap
toe. Chinezen nemen al lang geen ge
noegen meer met een bordje rijst - of
aardappelen. Chinezen die meer te be
steden krijgen, willen ook elk dag een
stukje vlees op hun bord. In China
wordt nu al twee keer zoveel vlees ge
consumeerd als in de VS. Naar westers
voorbeeld gaan de Chinezen ook steeds
meer zuivel drinken. Om koeien, var
kens en kippen te fokken, is veevoer no
dig: maïs bijvoorbeeld, en soja; veel so
ja. Dat kan China niet allemaal zelf ver
bouwen. Hoewel het land 20 procent
van de wereldbevolking herbergt, bezit
het minder dan 10 procent van de we
reldwijde landbouwgrond. Grote lap
pen woestijn zijn niet geschikt om ge
wassen te verbouwen. China richt zijn
pijlen daarom op het buitenland om in
de toenemende vraag naar soja te voor-
Jan Westra, Priva
zien. Het richt zich met name op Brazi
lië, maar ook op Afrikaanse landen als
Kameroen, Oeganda en Tanzania, waar
het landbouwgrond huurt of koopt.
„Het veiligstellen van de voedselvoor
ziening heeft in China topprioriteit",
verklaart Rabbinge. Er is het land veel
aan gelegen om zelfvoorzienend te zijn.
Met de hongersnood die tussen 1959 en
196130 tot 43 miljoen Chinezen het le
ven kostte nog relatief vers in het geheu
gen, wil het land voor zijn voedselvoor
ziening niet afhankelijk zijn van het
buitenland. Stijgende voedselprijzen en
voedseltekorten kunnen tot grote socia
le onrusten leiden, weet de regering.
Rabbinge: „China onderkent de risico's.
De regering heeft net een extra 300 mil
joen euro uitgetrokken voor landbouw
kundig onderzoek. Nederland profi
teert daarvan. We hebben veel kennis
over efficiënte voedselproductie. Bedrij
ven en onderzoeksinstituten exporte
ren die kennis."
Zo komt de kennis van het telen van
pootaardappelen - daarin is Nederland
verreweg de grootste producent - Chi
na goed van pas bij de omschakeling
van rijst naar piepers. China doet ook
serieus onderzoek naar de mogelijkhe
den van landbouw in de stad, zegt Rab
binge. „Nederlandse bedrijven ontwik
kelen de ledlampen waarmee planten
in gebouwen kunnen groeien."
Ook Priva uit De Lier, dat klimaatbe
heersingssystemen levert voor kassen,
profiteert van de Chinese honger naar
Nederlandse agrarische kennis. Vijfjaar
geleden opende het bedrijf een kantoor
in Peking. Inmiddels zijn honderden
Chinese kassen met Nederlandse kli
maatsystemen uitgerust, zegt manager
Jan Westra. „In China zijn maar weinig
kassen. De meeste die er zijn, zijn tun
nels van plastic. Dat biedt nog grote
kansen voor de groenteteelt."
Bij de landbouwuniversiteit van Shang
hai heeft Priva een proefkas geopend.
Daar demonstreert het bedrijf duurza
me technieken om groente te telen, bij
voorbeeld door energie in de vorm van
warm of koud water op te slaan in de
bodem. „Met trainingen willen we Chi
nese telers leren hoe ze een hogere pro
ductie kunnen halen, terwijl ze water
en energie besparen. Dat laten we zien
in de proefkas. Chinezen geloven het
pas als ze het zien."
1960
1970 1980 1990 2000 2010
x miljoen ton
Productie
"Consumptie
Import
56 miljoen
ton soja
1960 1970 1980 1990 2000 2010
infographic De Persdienst I bron US Department of Agricultur
80
x miljoen ton
70 China
60
50
40
30
20
10