6 WONEN
Slijkstraat 55, Vlissingen
320.000 v.o.n.
Nieuwbouwwoningen worden
steeds duurzamer. Dit vertaalt
zich vandaag de dag nog voor
al in de bouw van energiezuini
ge woningen, maar dat kan
veel verder gaan. Door regen
water op te vangen bijvoor
beeld of door te kiezen voor
bouwmaterialen en producten
die minder belastend zijn voor
milieu en mens.
Er is een spanningsveld tussen duurzaam
bouwen en bouwen tegen een zo laag
mogelijke prijs
VR
In het historische Slijk-
straatje in het centrum
van Vlissingen worden
21 woningen gebouwd
in authentieke stijl.
Type Harder is een gro
te rijwoning met vijf ka
mers waarvan vier slaap
kamers. Perceel: 171
vierkante meter met
een tuin, een parkeer
plaats en een schuur.
Duurzaam bouwen voor
door Wendy de Jong
Zonnepanelen vallen ook onder het kopje duurzaam bouwen.
foto Lex van Lieshout/ANP
Aannemingsbedrijf Fraanje uit Lewedorp
heeft 'duurzaamheid' hoog in het vaandel
staan. De aannemer houdt zich bezig met
allerlei bouwprojecten in Zeeland, maar
ook daarbuiten. Duurzaam bouwen speelt daarin
een belangrijke rol. Marco Bosman, een van de drie
directeuren: „Wij leven nu, maar ik vind dat we ook
rekening moeten houden met de mensen die na ons
komen. Door nu bewuster om te gaan met het mi
lieu, kunnen we hen straks een betere toekomst ge
ven."
In tegenstelling tot wat sommige mensen denken is
duurzaam bouwen veel meer dan energiebesparing
alleen. Het begint al in de planfase en is erop gericht
om tijdens het bouwproces zoveel mogelijk reke
ning te houden met mens en milieu. Door bijvoor
beeld te kiezen voor materialen en producten die
het milieu zo min mogelijk belasten, maar ook door
rekening te houden met de gezondheid van bewo
ners. Door goede ventilatie bijvoorbeeld kun je
vocht, schimmel en ophoping van schadelijke stof
fen voorkomen. Ook bouwmaterialen en grondstof
fen hergebruiken valt onder duurzaam bouwen. Dit
omdat het delven van grondstoffen en het produce
ren van bouwmaterialen veel energie kost.
Toen duurzaam bouwen halverwege de jaren negen
tig in opkomst was, koos aannemingsbedrijf Fraanje
er heel bewust voor om mee te gaan in die ontwik
keling. In 1996 tekende het bedrijf daarom samen
met een hoop andere Zeeuwse partijen die met bou
wen te maken hebben een overeenkomst om duur
zaam bouwen te bevorderen. Dit 'Zeeuwse Conve
nant Duurzaam Bouwen', een afsprakenpakket,
werd in het leven geroepen om overheid, ontwer
pers en bouwers in heel de provincie één lijn te la
ten trekken op het gebied van duurzaam bouwen.
Bosman: „In het begin was er nog niet zoveel vraag
naar. Het 'duurzaamheidsaspect' leefde nog niet zo
onder de mensen. Het was een andere tijd. Energie
besparen deden mensen toen nog vooral met het
oog op de portemonnee."
In 1998 kreeg Fraanje voor het eerst te maken met
een groot duurzaamheidsproject toen ze de op
dracht kregen om zestien eco-woningen te bouwen
in Goes. Bij dit project werden veel milieubesparen-
de en minder belastende maatregelen toegepast zo
als hergebruik van regenwater, het gebruik van mi
lieuvriendelijke verf, zonne-energie en fsc-hout en
het aanleggen van een vegetatiedak. De directievoer
der, in veel gevallen de architect, ziet erop toe dat al
le maatregelen conform het convenant worden nage
leefd.
Volgens Bosman was het een bijzondere opdracht.
„We hebben echt onze nek uitgestoken om dit pro
ject te realiseren. We moesten veel leren, want met
veel materialen hadden we nog niet eerder ge
werkt."
Tijdens een evaluatie van het Zeeuwse convenant in
2000 bleek dat er weinig van de gemaakte afspraken
in 1996 terecht was gekomen. Daarom onderteken
den de Zeeuwse bouwwereld, de overheden en de
Zeeuwse Milieu Federatie in 2002 opnieuw een con
venant waarin alle deelnemers beloven zoveel moge
lijk rekening te houden met milieuaspecten. Onge
veer rond die tijd leek er volgens Bosman ook steeds
meer interesse te komen voor het duurzaam bou
wen. „Sinds die tijd is er opgaande curve te ontdek
ken. Het is net een modeverschijnsel. Het is de laat
ste jaren veel onder de aandacht geweest en dat zie
je terug in de vraag."
Maar de bouw heeft het zwaar te verduren door de
huidige econominsche crisis en daar heeft ook het
duurzaam bouwen onder te lijden. Bosman: „Er is
een spanningsveld voelbaar. Aan de ene kant willen
mensen het liefst voor de laagste prijs gaan en duur
zaam bouwen is dan niet altijd de goedkoopste op
tie, maar aan de andere kant willen ook veel men
sen juist een meer groene richting inslaan. Wij pro
beren daar een middenweg in te vinden en toch zo
veel mogelijk aan te sturen op het gebruik van duur
zame materialen."
De vraag naar de bouw van duurzame nieuwbouw
woningen komt vooral van mensen rond de zestig
jaar, merkt Bosman op. „De laatste jaren lijken voor
al mensen op leeftijd geïnteresseerd in duurzaam ge
bouwde woningen. Misschien komt dat omdat zij
meer betrokken zijn bij hoe het hun nageslacht in
de toekomst vergaat."
Een duurzaam project waar Fraanje onlangs nog een
bijdrage aan heeft geleverd is de Odyzeeschool in
Kloetinge. De bouwwijze en materialen zorgen voor
een minimaal energieverlies. Bovendien is de lucht
kwaliteit optimaal dankzij een uitgekiend klimaat
systeem. Dat houdt leerlingen bij de les.
Marco Bosveld, directeur bij Fraanje
