Kaneelpolderhoeve
BUITEN 15
fflB8S§ÊKSSÊ$$ÊlMt
WOENSDAG 8 MEI 2013
door Gerard Smallegange
Sommige namen zijn te mooi om
waar te zijn. Da's ook zo bij het Ka-
neelpoldertje en de boerderij die
daarin ligt: de Kaneelpolderhoeve. Je
vindt ze midden in de Zak van Zuid-Be
veland aan een kronkelende dijk bij het
dorpje Kwadendamme. Het oude verhaal
vertelt van een koopman uit Middelburg
die schatrijk geworden was door de han
del in kaneel. Dat kruid brachten de
VOC-schepen mee uit Nederlands-Oost-
Indië. (Een kruid was het eigenlijk niet,
want kaneel is gemalen binnenschors
van de kaneelboom). Die kaneelhande-
laar zou een stuk opgehoogd (rijpe)
schor hebben gekocht, dat hebben laten
inpolderen, en er een hoeve gebouwd
hebben. Allemaal van het geld dat ver
diend was met de Indische kaneel....Een
prachtig verhaal, alleen kende men nog
geen kaneel rond 1430 toen het Kaneel-
poldertje ingedijkt werd, en wist men
niet van Oost-Indië; dat zou nog bijna
200 jaar duren. Ene Hugo Veerman moet
volgens de oude geschriften de echte in-
polderaar zijn geweest. Het is wel zo, dat
de oude eerste hoeve in de polder in de
loop van de zeventiende eeuw is afgebro
ken en plaats heeft gemaakt voor een
nieuwe. Het huis dat in de 17e eeuw ge
bouwd is staat er nog steeds; mooi geres
taureerd en wel. We weten ook dat er
een schuur aan dat huis vastgebouwd is
geweest. Die is later afgebroken en heeft
plaatsgemaakt voor een laat achtiende-
of vroeg negentiende-eeuwse schuur.
Maar of daar een rijke kaneelkoopman
aan te pas is gekomen weet niemand.
Wat we wel weten is dat de echte naam
van het poldertje niet Kaneel maar Ka
naal was. Dat kanaal liep dwars door het
poldertje heen naar de grote kreek die
het Zwake heette. Sterker nog, de bewo
ners van de achterliggende polders gin
gen alleen akkoord met inpoldering van
de schorren in het Zwake als er een afwa
teringskanaal zou komen voor hun land.
Vandaar de naam voor de nieuwe polder:
Kanaalpolder. Afwatering van een polder
is en was altijd van levensbelang ais je
wat verder van een doorgaand water zit
en je polder ook nog eens vrij laag ligt.
Bij het niet of niet goed werken van de af
watering staat je vruchtbare grond na
een goed regenbui te lang onder water.
Binnenpolders met een slechte afwate
ring hebben eeuwenlang in Zeeland voor
grote ruzies gezorgd. Vandaar dat je er,
als er een stuk schor of slik voor jouw
polder werd ingedijkt, als de kippen bij
moest zijn om de afwatering goed te rege
len. In de naamgeving van oude polders
in de Zak kom je de problemen met vroe
gere afwatering nog steeds tegen. TXissen
de dorpen Kwadendamme en Oudelande
ligt een polder met een snelle maar be
vreemdende naam: de Vlieguitpolder.
Ook die naam is simpel te herleiden tot
de afwatering: die was blijkbaar puik in
orde, want het overtollige water vloog de
sloten uit. Dit in tegenstelling tot een na
burige polder, waar het water maar heel
langzaam afgevoerd werd, kruipenderwij-
ze. Dat was dus de Kruipuitpolder of
mooier op z'n Zeeuws: de Kruupuut!.
Nog een fraaie benaming uit diezelfde
buurt: bij een polder waarvan de aanleg
veel en veel meer kostte dan de bedijkers
berekend hadden, ontstond de naam
Quistkost (latijns geschreven), oftewel
de Kwijtkost of Kwistkostpolder. En in
die buurt staat ook nog ergens de hoeve
Quistenburg of Kwistenburg. Daar wa
ren de kosten ook uit de hand gelopen.
Landschap in bruidstooi, foto's Chiel Jacobusse
r
