Een goed huwelijk
SPECTRUM 11
standplaats Frankrijk
Cees van Zweeden
ZATERDAG 4 MEI 2013
Ter gelegenheid
van het 100-ja-
rig bestaan van
de Indiase film
industrie ging
de film Bombay
Talkies deze
week in premiè
re, een combina
tie van vier kor
te films ge
maakt door be
kende Indiase
regisseurs.
Steeds meer re
gisseurs en ac
teurs proberen
de populaire en
goed verkoop
bare Bollywood
films een realis
tischer karakter
en een sociale
re boodschap
meegeven.
postkolonialefase", vindt regisseur Di-
bakar Banerjee. „We kijken op naar
het westen en projecteren dat op het
beeld van onszelf dat we graag zou
den willen zien."
In de jaren zeventig van de vorige
eeuw maakte het land een donkere pe
riode mee. Corruptie viert hoogtij en
het land heeft een lage economische
groei. Massale protesten leiden ertoe
dat minister-president Indira Gandhi
in 1975 de noodtoestand uitroept. Tot
1977 zijn er geen verkiezingen en wor
den burgers veel vanzelfsprekende
vrijheden ontnomen. De periode
vindt weerklank in de Indiase filmin
dustrie. Bollywood krijgt te lijden on
der piraterij en wordt voor financie
ring afhankelijk van onderwereldfigu
ren. Gestuurd door de maffiakomen
er steeds meer films waarin de crimi
neel als de held wordt neergezet.
In 1973 speelt Amitabh Bachchan in
Zanjeer een inspecteur die het recht in
eigen handen neemt. De film is een
kaskraker en Bachchan - een van de
grootste acteurs uit de Indiase filmge
schiedenis - vestigt zijn naam als 'bo
ze jonge man' van de Hindicinema.
De liberalisering van de Indiase econo
mie begin jaren negentig en de popu
lariteit van het Masala genre (waarin
actie, romantiek, drama en tragedie
op een vrolijke manier worden ge
mengd) zorgen voor verandering. De
privatisering van de industrie bete
kent ook dat de zalen vol moeten en
dat gaat nog steeds het beste met ro
mantische zang en dansscènes.
Intussen speelt de film ook een ande
re rol in de Indiase samenleving. Voor
de jeugd in Mumbai biedt de bios
coop de privacy die zo zeldzaam is in
de overbevolkte stad. Wil je in comfor
tabele stoelen zitten, dan moet je wel
extra roepies neerleggen. Maar dan
krijg je een avondje weg van familie,
alleen met je vriend of vriendin. De
voorstelling begint vaak met het volks
lied. Iedereen wordt geacht te gaan
staan. Daarna houd de etiquette op.
Mobieltjes gaan af, iedereen kletst en
een luid smakkende Indiër zit naast je
samosa's (gefrituurde bladerdeeg met
vulling) te eten.
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
De Indiase kunste
naar Ranjit Dahiya
werkt aan een
muurschildering
van acteur Amita
bh Bachchan ter ge
legenheid van het
100-jarig bestaan
van de Indiase film.
foto EPA
Tachtig connaisseurs en ik waren rond
lange tafels geschaard voor om Califor-
nische wijn te proeven. De verwachtin
gen waren laag gespannen. Plaats van
handeling was Médan, een Frans dorp
waar Emile Zola de zonden van de industrialisatie
beschreef in zijn romans. Vanavond is Médan de
plek waar Jean-Karl Louis, een wijngoeroe, de zon
den duidt van de Amerikaanse wijnboer.
Jean-Karl projecteert afbeeldingen van Californi-
sche wijngaarden, en wijst bestraffend op de zwar
te tuinslangen die langs de planten kronkelen. Elke
foto ontlokt een zucht van ontsteltenis aan de con
naisseurs. Irrigatie is fout, legt lean Karl ten over
vloede uit. Bij droogte worden de wortels gedwon
gen dieper te groeien. En vinden mineralen die an
ders nooit hun weg vinden naar de
fles. Nou ja, fles. Gekreun van verbijs
tering klink als Jean Karl een foto
toont van blikjes wijn. „Ze zijn gek,
die Amerikanen", hoor ik mijn buur
man zeggen.
Als enige Nederlander in dit gezel
schap, dat tweemaandelijks bijeen
komt om wijn te proeven, ben ik ver
dacht. Op de eerste sessie was ik de
risee van de zaal omdat ik een
Ikea-wijnglas had meegenomen als
proefinstrument. „Dat is niet ge
schikt voor de geuranalyse", sprak
mijn buurman streng. Alle connaisseurs bleken een
speciaal hoog glas te hebben meegebracht om de
geuren uit op te snuiven. De geuranalyse komt na
de visuele analyse. Pas daarna mag je het glas aan je
lippen zetten. Jean-Karl geeft het sein met de verlos
sende woorden on passe en bouche ('we gaan nu drin
ken'). Die beginnersfout maakte ik ook: proeven zo
dra het heilige vocht in mijn Ikea-glas was gevloeid.
Op elke bijeenkomst wordt een wijngebied onder
de loep genomen. Californië was de enige niet-Fran-
se streek. Zoals onze goeroe uitlegt: „In Amerika is
maar een op de vijf wijnen drinkbaar. Hier is een
op de vijf niet drinkbaar."
Sommige wijnen zijn echt maf. Banyuls bijvoor
beeld is een wijn die sinds de 17e eeuw wordt ge
maakt rond Collioure aan de Middellandse Zee. Al
cohol wordt toegevoegd om de fermentatie te stop
pen als het suikergehalte nog hoog is. Dan ver
dwijnt het heilige vocht in een glazen vaten die ver
volgens jaren in de openlucht worden gelegd, bloot
gesteld aan alle elementen. Het resultaat is een zoe
te rode wijn die, gekoppeld aan chocolade, een 'uit
stekend huwelijkt vormt'.
Er wordt op mijn wijnclub veel gesproken over hu
welijken. Zo vormt Sauternes, een zoete witte wijn,
met chocola een slecht huwelijk. „Sauternes maakt
de chocola bitter", zegt Jean-Karl. Niet goed. Maar
als een Banyuls bitter smaakt, is dat weer de schuld
van de wijnbarbaar. „Bitterheid is slechts een kin
derziekte. Als je hem jong wilt drinken, giet hem
dan twee, drie uur van tevoren in karaf."
Fransen drinken minder dan vroeger, maar wel be
ter. Hun grootste vijand is de auto. Een gendarme
kan de prijs van een flesje aardig opschroeven. Voor
Jean Karl is de auto zijn vriend. Vanuit zijn busje, ge
parkeerd op de parking bij de kasteeltuin, verkoopt
hij na afloop de wijnen die hij heeft besproken.
Bollywood!
