'Zonder ov-kaart meer slachtoffers'
K
n
JSMp
CE
bi
50%
50%
TVa'c
iPhone 5
GALAXY >4
BINNENLAND 7
GRATIS IPHC
S
s IvilT
SLECHTS €23.50
INCL. 300 MIN
INCL. 1000 SMS
INCL. 500 MB
GELDIG T/M S MEI 'V.
5®
6 MAANDEN
KORTING
Samsung
9 MAANDEN
KORTING
DONDERDAG 2 MEI 2013
Groen licht voor
open primary
door Niels Klaassen
Het idee kwam van
Pvd A-partij voorzit
ter Hans Spekman.
Tijdens zijn campag
ne voor het voorzit
terschap vorig jaar lanceerde de
Utrechter zijn plan voor een open
voorverkiezing voor de lijsttrek
ker. Zodat ook niet-leden kunnen
meebeslissen over degene (m/v)
die de verkiezingstrijd aangaat na
mens de partij.
Vier lokale afdelingen experimen
teren volgend jaar met de open pri
mary (voorverkiezing in het En
gels) zo is onlangs besloten. In
Amsterdam, Groningen, Utrecht
en Zoetermeer kiezen leden én
niet-leden dit najaar de lokale
PvdA-lijsttrekker. Er zijn wel voor
waarden: de kiezer moet stemge
rechtigd zijn, in de gemeente wo
nen, op schrift verklaren de so
ciaaldemocratische beginselen te
steunen en 2 euro betalen. Om sa
botage te voorkomen.
Margot Kranenveldt is secretaris
van de PvdA Zoetermeer en wil
de verkiezing daar zowel 'ouder
wets' in een stemlokaal als digi
taal houden. „Voor de zomer
moet dat digitale systeem klaar
zijn."
De uiteindelijke lijsttrekker moet
beter worden van de strijd. „De
winnaar is dan politiek volwasse-
ner en meer allround." Hoewel
Kranenveldt 'meer aandacht voor
de partij' een van de voordelen
noemt, vindt de woordvoerder
van partijvoorzitter Spekman die
aandacht 'bijvangst'. Het hogere
doel is meer kiezers bij de poli
tiek te betrekken.
In Zoetermeer bestaat weinig
angst voor het scenario dat 'een of
andere gek' de verkiezing kaapt
en lijsttrekker wordt. Want de
kandidaat moet lid van de partij
zijn en gaat door een selectie van
een speciale commissie. „Uiteinde
lijk bekrachtigen de leden nog al
tijd die eerste schifting."
Pas daarna volgt de open primary.
Als het in de vier pilotsteden
goed loopt wordt het systeem
straks ook landelijk ingevoerd, is
de wens. Andere partijen overwe
gen ook een voorverkiezing. Het
CDA beslist na de zomer over een
aanbeveling van de commis-
sie-Rombouts om een deel van de
kandidatenlijst voor de Tweede
Kamer samen te stellen op basis
van open regionale voorverkiezin
gen. „Een soort districtenstelsel
binnen de partij", zegt pleitbezor
ger en CDJA-voorzitter Arrie Vis.
De CDA-jongeren roepen al sinds
2011 om regionale voorverkiezin
gen. Dat is goed voor de verbon
denheid tussen de regio en 'Den
In de VS zijn de primaries een waar spektakel. Hier spreekt de Republikein
se presidentskandidaat Mitt Romney in Milwaukee, een jaar geleden.
foto EPA
ARNHEM - Als de ov-jaarkaart ver
dwijnt, leidt dat tot tientallen extra
verkeersslachtoffers bij jongeren in
de leeftijd van 16 tot en met 25
jaar. Dat blijkt uit een eerste ver
kenning van Arcadis in Arnhem.
Sinds de invoering van de jaar
kaart in 1991 is het aantal ongeval
len in die leeftijdsgroep aanzien
lijk afgenomen. Minder studen
ten pakken de fiets, de bromfiets
of de auto en reizen vaker per bus
of trein. Hierdoor is de kans op
ongevallen kleiner. Een andere
oorzaak is dat veel studenten niet
meer in (oude) auto's rondrijden.
Het autobezit bij studenten is ge
halveerd in die jaren.
De ov-jaarkaart kost het Rijk 700
miljoen euro per jaar. Daar moet
425 miljoen op bespaard worden.
Er blijft dan 275 miljoen over voor
een soort kortingskaart. De over
heid studeert nog op meerdere op
ties voor een nieuw systeem.
Is de ov-kaart er nu alleen nog
voor de 650.000 studenten in het
hoger onderwijs, de kortingskaart
zou ook beschikbaar moeten zijn
voor de circa 600.000 studenten
in het mbo. Met andere woorden:
een derde van het geld blijft be
schikbaar voor een doelgroep die
in omvang verdubbelt.
Volgens Robert Jan Roos en
Jeroen Stegeman van Arcadis, de
samenstellers van de verkenning,
kijkt de overheid hoofdzakelijk
naar de financiële opbrengsten.
„Bij zo'n maatregel hoort een bre
de kosten-batenanalyse", vindt
Ben in Actio!
Haag' en beter voor het mandaat
van de gekozene. „Zodat mensen
het idee hebben 'dat is mijn Ka
merlid, die komt op voor mijn be
langen'."
De parlementariërs kunnen dan
onafhankelijker werken want ze
voelen zich gesteund door een
grotere achterban. En regionale
problemen komen beter op de
agenda, denkt het CDJA. Het feit
dat volksvertegenwoordigers nu
met slechts 'een paar honderd
voorkeursstemmen' in de Tweede
Kamer komen is niet goed, zegt
Vis. Hoogleraar politieke vernieu
wing en participatie Monique
Leyenaar (Radboud Universiteit
Nijmegen) ziet in de open voor
verkiezingen een poging tot het
dichten van de kloof tussen poli
tiek en burger. „Om de kiezers
meer mee te laten doen."
Ook is het een antwoord op de da
lende ledentallen van partijen.
„Ongeveer 2 procent van de men
sen is lid van een politieke partij,
ongeveer 10 procent van die leden
komt opdagen bij een congres. Op
die bijeenkomsten worden de kan
didatenlijsten vastgesteld. Zo be
sluit nog geen half procent van
het electoraat over wie er kandi
daat voor de verkiezingen wordt
en dus wie het volk mag vertegen
woordigen. Primaries maken die
groep groter."
Tegelijk moeten ze potentiële kie
zers lokken. Als je als links
niet-lid op een PvdA'er stemt in
de voorverkiezing is de kans gro
ter dat je dat herhaalt bij de echte
verkiezing. Maar er kleven ook ri
sico's aan, denkt Leyenaar: uithol
ling van het ledenstelsel. „Welke
meerwaarde heeft lidmaatschap
nog als je ook als niet-lid mag be
slissen?"
Dat is een van de redenen waar
om D66 er vooralsnog weinig in
ziet, zegt een woordvoerster. En
of de beweegredenen zuiver de
mocratisch zijn, is ook maar de
vraag volgens de Democraten:
„Hollande haalde met de voorver
kiezingen nog even wat centen
op voor zijn verdere campagne -
een paar euro per kiezer tikt wel
aan in een land als Frankrijk."
Roos. „Ik heb niet de indruk dat
ze in breed perspectief kijken
naar wat de gevolgen van het af
schaffen van de ov-kaart zijn. Dat
bevreemdt me wel."
Het zou kunnen dat jongeren
straks geen genoegen nemen met
een zeer beperkte kortingskaart
en meer zelf aan het verkeer gaan
deelnemen. „Het is een groep met
verhoogd risico wat betreft ver
keersongevallen, dat weten we",
zegt Stegeman.
Roos pleit voor meer aandacht
voor de maatschappelijke gevol
gen van het afschaffen van de
ov-jaarkaart. Als het aantal onge
vallen in die leeftijdsgroep toe
neemt, betekent dat extra werk
voor de politie maar ook voor art
sen en ziekenhuizen.
GEIN AANSLUITKOSTEN
Phonp
Mail
Kom snel naar Ritel!
Actie i.c.m. Ben abonnement,
op het netwerk van T-Mobile.
3.5°
w p/mnd
Gehele contractsperiode!
4.99 inch HD scherm
13.0 megapixel camera
Quad-core processor
g m
m
4.0 inch Retina Display
8.0 megapixel camera
Gezichtsherkenning
I.c.m. 2-jarig Tele2 SmartMix 450 abonnement (450 min/sms) +1.5GB data, 1e 9 mnd €8.75 p/mnd
miwüM H kpn *n^. TELE2
Bergen op Zoom Wouwsestraat 18 Breda Karrestraat 7 Dordrecht Voorstraat 266
Etten-Leur Markthof 7 Goes Korte Kerkstraat 1 Middelburg Markt 63a Oosterhout Arendshof 5
Roosendaal Roselaar 49 Rotterdam lijnbaan 51 Terneuzen Havenstraat 28
Tilburg Heuvelstraat 48 Vlissingen Walstraat 99 Waalwijk Stationsstraat 47a
Delft Hulst Spijkenisse Oud-Beijeriand Naaldwijk Pijnacker IJsselstein
