Meer hongerstakers Ontevreden IJslanders brengen
in Guantanamo centrumrechts weer aan de macht
BUITENLAND 7
BURGEROORLOG SYRIË
'Jezus', de zoon van Maria,
probeert Aleppo's pijn te verlichten
met riskante straatkunst.
Ook wij moslims
geloven in haar
maagdelijkheid en
voor ons is ze een
symbool van vrede
MAANDAG 29 APRIL 2013
Jezus
Aleppo's
door onze correspondent
Harald Doornbos
aleppo - Z'n artiestennaam is Kha
lifa, maar de echte naam van deze
19-jarige Syrische kunstenaar in
Aleppo luidt Isa; oftewel Jezus. En
geloof het of niet, z'n moeder
heet Maryam - oftewel Maria.
Best opmerkelijk voor een soeniti-
sche moslim, vindt hij zelf.
Aan het begin van de oorlog
droeg Khalifa één keer een ge
weer.
Maar schieten, dat was niet zijn
ding. „Ik kon gewoon de trekker
niet overhalen. Ik heb het niet in
me zitten. En dat terwijl m'n
broer nog wel aan het hoofd staat
van een katiba (een rebelleneen-
heid)."
Khalifa, die al sinds zijn dertien
de schildert, koos voor de kwast
als wapen. Met hem rijden we
naar een platgebombardeerde
wijk in Aleppo waar Isa een muur
schildering van de Maagd Maria
gaat schilderen, want, zo licht hij
toe, 'ook wij moslims geloven in
haar maagdelijkheid en ook voor
ons is ze een symbool van vrede'.
Omdat diezelfde Maria echter nu
door islamisten wordt gezien als
een 'christelijk iets', heeft Khalifa
besloten de muurschildering dit
maal binnen, in een verwoest
huis te maken. Niet op een buiten
muur zodat milities er aanstoot
aan kunnen nemen. Voor de revo
lutie had hij veel christelijke
vrienden, vertelt hij. Maar ze wer
den bang en kozen de zijde van
president Assad. Via Facebook
houdt hij nog contact. „Als ik zeg
dat de revolutie voor iedereen is,
geloven ze me niet echt."
Khalifa haalt kwasten en potjes
verf uit z'n meegenomen rugzak
en begint te verven. Eerst een
paar zwarte strepen, dan kleuren.
Binnen twintig minuten heeft hij
een Maria op de muur.
„Zonder handen, zonder gezicht
en staand in een plas van bloed",
licht de kunstenaar toe. Dat komt
omdat Maria het niet kan aanzien
wat er allemaal gebeurt in Syrië.
Er is nog een reden dat Isa haar ge
zicht niet schildert. Het afbeelden
van personen - zeker van vrou-
schildert
wengezichten - wordt niet meer
zo gewaardeerd in het huidige
Aleppo, waar radicale islamisten
een belangrijke en groeiende rol
spelen. Dit is niet het moment
daarover in de problemen te gera
ken, legt Khalifa uit. Er zijn sinds
de revolutie nou eenmaal nieuwe
'rode lijnen' ontstaan in de samen
leving, weet hij. „Daar kan je niet
overheen gaan en dat heb ik te res-
Khalifa, straatartiest in Aleppo
pecteren." Isa weet dat hij met
zijn kwast kansloos is tegen een
ratelende kalashnikov, vandaar
ook dat hij niet wil dat z'n achter
naam in de krant komt.
Sommige van zijn door de oorlog
geradicaliseerde vrienden bekriti
seren hem en vinden schilderen
haram (zondig) en on-islamitisch.
Maar aan stoppen denkt Khalifa
voorlopig nog niet. Hij hoopt dat
zijn vrienden 'weer normaal wor
den als de ellende van de oorlog
voorbij is'.
„Noem me naïef', zegt hij, „maar
ik hoop op vrede voor iedereen.
En ik hoop tevens dat ik kan blij
ven schilderen. Maar niet ten kos
te van alles. Als ik er problemen
mee krijg, dan stop ik ermee."
Op de terugweg in de auto vertelt
hij over zijn toekomstdroom. „Ik
heb nooit enige opleiding gehad
dus het lijkt me prachtig als ik
ooit aan een kunstacademie m'n
techniek kan verbeteren."
Khalifa en
zijn Maria. „Zonder handen, zonder gezicht
en staand in een plas van bloed." foto Harald Doornbos
GUANTANAMO BAY - Het aantal
hongerstakers onder de gevange
nen in Guantanamo Bay is opnieuw
gestegen.
De gevangenisautoriteiten heb
ben zaterdag bevestigd dat van de
166 gevangenen er nu 100 in hon
gerstaking zijn. Vijf gedetineer
den zijn opgenomen in het zie
kenhuis, maar hun toestand heet
niet levensbedreigend. Twintig
hongerstakers worden gedwon
gen gevoed.
Hongerstakingen worden vaker
als protestmiddel gebruikt in het
gevangenkamp. De huidige sta
king, die op 6 februari begon, is
één van de langdurigste in het om
streden kamp. Aanleiding was
een volgens de gevangenen 'gods
lasterlijk' doorzoeken van korans.
De protesten liepen in april uit op
gewelddadigheden, waarbij gede
tineerden geïmproviseerde wa
pens gebruikten. De militaire be
wakers grepen in, maar konden
een vervolg van de hongerstaking
niet voorkomen.
Van de 166 gevangenen komen de
meeste in aanmerking om te wor
den vrijgelaten. Maar door restric
ties van het Amerikaanse Congres
en de angst voor mishandeling in
hun thuisland, moeten ze in het
kamp blijven.
door onze redactie buitenland
REYKJAVIK - IJslandse kiezers heb
ben centrumrechts na vijfjaar te
rug in het zadel geholpen tijdens
de parlementsverkiezingen van za
terdag. Volgens de eerste uitslagen
kregen de twee centrumrechtse
partijen samen de helft van de kie
zers achter zich. Dat bleek na tel
ling van 20 procent van de stem
men.
De conservatieve leider Bjarni Be-
nediktsson (43) van de Onafhan
kelijkheidspartij is de gedoodverf
de nieuwe premier. Hij wil onder
meer de belastingen verlagen en
is tegen toetreding van IJsland tot
de Europese Unie. De eilandstaat
zit sinds 2009 in de wachtkamer
van de EU. De regering van de
huidige sociaaldemocratische pre
mier Johanna Sigurdardottir (70)
is hard afgestraft door het electo
raat. De twee centrumlinkse coali
tiepartijen verliezen bijna de helft
van hun parlementszetels.
De winnaars van zaterdag regeer
den het land decennialang en ook
tijdens de financiële 'meltdown'
van 2008. In enkele dagen stortte
het systeem in, overigens ook tot
schrik van Nederlandse spaarders
die hun geld tegen relatief hoge
rente bij internetbank Icesave had
den gestald. Het IJslandse bankwe
zen was in de jaren daarvoor veel
groter gegroeid dan de reële eco
nomie en werd amper in toom ge
houden door toezichthouders.
Kiezers hielden hun politieke lei
ders medeverantwoordelijk voor
het debacle en hielpen de sociaal
democraten aan de macht. Zij wis
ten de economische situatie te sta
biliseren: de werkloosheid en het
begrotingstekort daalden fors en
de economie vertoont sinds twee
jaar weer groei. Tegelijkertijd
groeide echter de onvrede over
harde bezuinigingen, oplopende
belastingen en de hoge schulden
last van huishoudens.