Hoe worden we
gezond 80 jaar?
Rondje Pontje Deltagebied verder
uitgebreid met drie verbindingen
PROJECTIESCHERM
14 ZEELAND
Vogels
Op zeker dertig
plaatsen in
Zeeland is de
troonswisseling
dinsdag op een
groot scherm te
volgen.
maandag
Wim Hofman
Dit voorjaar is het
lang koud gebleven
en de natuur leek
zich in te houden.
Maar als de zon even door
komt, wordt de grond wat war
mer en dan wordt de spanning
groter. In de volkstuinen kun je
dat allemaal goed zien. De veld
jes zijn omgespit, de kleiklui-
ten fïjngeslagen en aangeharkt,
er is gefreesd, gewied, gezaaid
en geplant. Staketsels van lange
bamboestokken waartegen bo
nen kunnen klimmen, zijn ge
construeerd. De aardappelen
liggen op 42 centimeter van el
kaar in hun bedjes. Ze zijn in al
le stilte verwoed en enthou
siast bezig, al zien we dat nog
niet In de fruitboompjes zitten
al de eerste bloemetjes en bij
tjes. Het is allemaal veelbelo
vend. De uitjes zijn op twaalf
centimeter afstand van elkaar
gepoot. Ze staan netjes in het
gelid evenals de knoflookplan-
ten, die al veel eerder een plek
je kregen. Hier en daar zijn de
eerste minuscule blaadjes en
sprietjes al te zien. Bij de tui
niers groeit tegelijkertijd een
zenuwachtig makende bezorgd
heid. Want waar het groen op
komt, verschijnen ook opeens
de vogels, zeer tegen de zin van
de tuiniers. Vogels horen im
mers in de lucht en niet op het
land: zie het boek Genesis,
hoofdstuk één, vers twintig. De
tuinders voelen zich daarom ge
roepen maatregelen te nemen.
Over de bedden worden lange
linten gespannen die gaan tril
len in de wind. Er worden zelfs
grote kooien gebouwd met be
hulp van kromgebogen elektri
citeitsbuizen en bamboestok
ken, waarover netten worden
gedrapeerd. Blikkerende
cd-tjes worden aan touwtjes
opgehangen, niet voor de mu
ziek, maar om de vogels af te
schrikken. De laatste keer zag
ik dat sommigen zelfs touwen
met veelkleurige vlaggetjes
over hun tuin heen hadden ge
spannen. Oranje vlaggetjes zag
ik niet. Die moeten morgen
eerst gebruikt worden waar
schijnlijk. En als dat alles, de
netten, cd's, linten, repen alumi
niumfolie, vlaggetjes, plastic
zakken enzovoort, niet helpt,
stelt de tuinier soms zichzelf in
zijn tuin op als vogelverschrik
ker. Erg is dat niet, als tenmin
ste de zon lekker schijnt.
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
door Jan van Damme
middelburg - Hoe kunnen Zeeu
wen gezond oud worden? Dat is de
kern van het onderzoek dat het
University College Roosevelt (UCR)
in Middelburg opzet in samenwer
king met Zeeuwse instellingen als
Impuls, Zorgsaamen het Admiraal
De Ruyter Ziekenhuis.
Professor Ger Rijkers is één van
de drijvende krachten achter het
onderzoek. Hij houdt vandaag in
het voormalige stadhuis van Mid
delburg zijn inaugurale rede.
Daarmee aanvaardt hij officieel
het professoraat Biomedische We
tenschappen van de Universiteit
Utrecht, de 'moederuniversiteit'
van het UCR. Dat hij zijn rede in
de Zeeuwse hoofdstad uitspreekt,
is uitzonderlijk omdat Utrecht of
ficieel de hoofdvestiging is.
Het in Zeeland uitgevoerde onder
zoeksproject heet Maintaining
Health - het onderhouden van de
gezondheid. Het haakt aan bij een
Europees onderzoek naar hoe
mensen gezond kunnen blijven
tussen hun 70ste en 80ste jaar. In
middels is duidelijk dat vier facto
ren zeker een positieve invloed
hebben: bewegen, niet roken, me
diterraan dieet met rode groenten
(zoals paprika, tomaat, aubergine)
en matig alcoholgebruik (maxi
maal één glas rode wijn per dag).
Volgens professor Rijkers worden
Zeeuwen momenteel gemiddeld
81,1 jaar - zes maanden ouder dan
het landelijk gemiddelde. Bij het
Professor Ger Rijkers van het Uni
versity College Roosevelt
onderzoek naar de oorzaak daar
van wil de prof onderscheid ma
ken tussen ouderen die hun hele
leven in Zeeland hebben ge
woond, en in de provincie neerge
streken 'pensionado's'.
In het Zeeuwse onderzoek wordt
gekeken naar afweer tegen infec
ties (vitamine D), (over)voeding
en hersenfuncties. Dat laatste on
derdeel spitst zich toe op het
vroeg signaleren van Alzheimer.
Neurowetenschapper Gerda An-
dringa van het UCR heeft daartoe
een Engelse geheugentest in het
Nederlands omgezet en toege
past. De hoop is dat Alzheimer
met gerichte activiteiten bij oude
ren kan worden voorkomen of ver
traagd. Rijkers: „Nu is 20 procent
65 jaar of ouder, straks is dat 30
procent. Alle mensen willen zo ge
zond mogelijk oud worden. Wij
hopen daar met het onderzoek
een bijdrage aan te leveren."
In Middelburg
door Marcel Modde
middelburg - Veel oranjecomité's
hebben kosten noch moeite ge
spaard om de inwoners van hun
dorp of stad op de viering van de
laatste Koninginnedag toch nog
de straat op te krijgen. Met grote
schermen en een batterij aan tele
visies in de omringende kroegen
en dorpshuizen hoeft niemand
iets van de 'machtsoverdracht'
van Beatrix aan Willem-Alexan-
der én de bijhorende festiviteiten
te missen.
In Zeeland komen morgen op ze
ker dertig plaatsen, buiten en bin
nen, schermen te staan. Natuur
lijk zullen de meeste mensen Ko
ninginnedag gewoon in hun ei
gen omgeving vieren. Maar wie el
ders een kijkje wil nemen en on
dertussen ook niks van de plech
tigheid wil missen, kan het beste
afreizen naar Middelburg. Mits
het droog blijft. Bij regen vormt
de Grote Kerk in Goes wellicht
een redelijk alternatief. Of, voor
wie de kleinschalige gezelligheid
zoekt: het Blokhuis in Kattendij-
ke en Ons Dorpsleven in Rit-
them. In de dorpen worden kij
kers getrakteerd op koffie met ge
bak en gezamenlijk getoost op
het nieuwe koningspaar.
Maar op de Markt in de provincie
hoofdstad komen niet alleen twee
grote schermen te staan, de NOS
maakt er opnamen die meegaan
in de landelijke uitzending. Dus
het publiek maakt bovendien
Alle basisschoolleerlingen kregen vrijdag een mok die herinnert aan de
troonstijging van Willem-Alexandert foto Peter Nicolai
Grote schermen, zoals hier bij de huldiging van het Nederlands elftal na
het WK voetbal in 2010, zijn niet aan te slepen, foto Erik van 't Woud
kans zichzelf terug te zien temid
den van de historische gebeurte
nis. Het grootste scherm van pak
weg zes bij zes meter komt op
een vrachtwagen pal naast het po
dium te staan, vertelt Sjaak van
den Berg van de Stichting Evene-
Zierikzee moet het zonder
scherm stellen, maar stelt
daar wel het kostuum van
Willem I tegenover.
menten Middelburg (SEM). „Dat
hebben we zelf geregeld. Dezelfde
avond nog toen koningin Beatrix
haar aftreden bekendmaakte! Nor
maal gesproken betaal je daar
zo'n tienduizend euro voor. Maar
omdat wij vaker zaken doen met
het Belgische verhuurbedrijf, heb
ben we het voor een vrienden
prijsje gekregen." De andere pro
jectie wand wordt bij de kiosk op
gebouwd door KPN en de NOS.
„Ze hebben een aantal pleinen
door heel het land geselecteerd en
daar zijn wij er één van." Met ta-
door Marcel Modde
domburg - Het netwerk van re
creatieve pontjes in het Deltage
bied wordt dit seizoen uitgebreid.
In totaal zijn zestien veerdiensten
voor fietsers en wandelaars opge
nomen in de Almanak 2013.
Het Routebureau Zeeland heeft
drie nieuwe verbindingen aan het
aanbod toegevoegd. De veerdienst
van de Ms. Grevelingen vanuit
Den Osse is komen te vervallen.
Volgens projectleider Reinder de
Jong heeft de schipper besloten te
stoppen vanwege problemen met
zwemmers op één van de aanleg
plaatsen en ook omdat hij het op
zijn leeftijd welletjes vindt. Het
nieuwe traject tussen Port Zélan-
de, de Punt en Brouwershaven
wordt met de IJ mond gevaren.
Ook de noordelijke lijn tussen
Oude Tonge-Benedensas en
Steenbergen is dit jaar opgeheven.
De schipper heeft besloten te stop
pen met zijn activiteiten en het
schip te verkopen.
Op de Oosterschelde is de Ms. Sea-
bear nieuw. Deze vervangt tussen
Yerseke en Gorishoek de Har
poen. Omdat er onvrede bestond
bij ondernemers, de betrokken ge
meenten en het stichtingsbestuur
is naar een nieuwe schipper ge
zocht, aldus De Jong. Daarbij is de
lijn uitgebreid richting Wemeldin-
ge. Nieuw is ook de route met de
Denick tussen Kamperland Uitha-
ven en Veere in juli en augustus.
De lijn Veere-Kamperland (Oude
Veersteiger) blijft ook gewoon va
ren met de Stad Veere II van Rede
rij Dijkhuizen.
Wie zeker wil zijn de boot niet te
missen door gewijzigde vaartij-
den, kan een gratis sms-abonne-
ment nemen op de Alert Service
Pontjes. Als een pontje uit de
vaart is, wordt een bericht ver
stuurd naar de mobiele telefoon.
Het volledige vaarschema staat
vermeld op rondjepontje.nl.
