66 Wie het veelgebruikte
tudo fixe? (alles goed?)
weet te beantwoorden,
kan niet meer stuk bij
de lokale bevolking
REIZEN 39
Op het tafeltje
naast ons staat een
onopvallend doosje
dat me niettemin
meteen opvalt
WAAR
EN WAT
ZATERDAG 27 APRIL 2013
Niet dat ik meteen aan terroris
me denk, maar toch, wat doet dat
ding daar? Even later blijkt dat ik
niet de enige ben met argwaan.
Zo onopvallend mogelijk komt
een mannetje aangeschuifeld.
Type Benny Hill, als dat u nog
iets zegt. Hij draagt een verscho
ten blauw uniform van een veilig
heidsdienst. Om zijn hals hangt
een ketting waaraan een groot
identiteitsbewijs bungelt. Hij is
overduidelijk een expert.
De man begint met het bestude
ren van het pakje op de tafel. Wij
kijken mee. Hij tuurt en tuurt, ze
ker vijf minuten. Af en toe kijkt
hij mij argwanend aan. Alsof ik
er iets mee te maken heb. Zweet
druppeltjes verschijnen op 'Ben
ny's' voorhoofd en bij mij begint
er ook iets te kriebelen. Boston,
denk ik, Boston, boem. De kleine
onderzoeker heeft inmiddels al
zijn moed bij elkaar geraapt en
begint aan het doosje te peute
ren. Heel voorzichtig onderzoekt
hij of het deksel gemakkelijk
open wil. Dat valt tegen. Er zit
wat plakband aan de randen en
blijkbaar is de lijmkracht vol
doende om toegang tot het bin
nenste te blokkeren. Ergéns bin
nen in mij geeft iemand een drin
gend advies, wegwezen. Je weet
maar nooit, er gebeuren wel
krankzinniger dingen. Boston,
marathon, boem!
Inspecteur Vlijmscherp wipt het
pakje nu een beetje omhoog.
Waarschijnlijk om te onderzoe
ken hoe zwaar het is en zo de
bomkans vast te stellen. Hij kijkt
mij aan en ziet blijkbaar de diep
in mij verscholen ongerustheid.
„Ik ben bang dat u maar beter
even weg kunt gaan." Hij zegt
het op die typisch ingetogen En
gelse manier. Niet als Benny Hill,
meer als James Bond. Ik ben het
helemaal met hem eens. We pak
ken onze boterhammen en ver
dwijnen. Veilig vanachter een pi
laar blijf ik de ontwikkelingen
volgen. Het café wordt ontruimd.
Koffiedrinkers staan geïrriteerd
op en vragen of dit allemaal nou
echt moet, maar het proces is
niet meer te stoppen. Er is een
alarm uitgegaan en daarop wordt
gereageerd. Hulpdiensten, politie
en de bomb squad zijn binnen de
kortste keren ter plaatse. Zwaai
lichten en sirenes. Iedereen moet
de aankomsthal uit, maar wij
staan al buiten. Hoe spannend
het ook is, er ligt werk te wach
ten. In de taxi kijk ik achterom,
explosies blijven uit
Wanneer we na gedane zaken die
avond weer terugkomen op het
vliegveld staat het er nog. Ook
Costa is open en 'Benny Hill'
loopt speurend rond. De man her
kent me, maar helaas mag hij 'uit
overwegingen van staatsveilig
heid' geen mededelingen doen.
Off the record wil hij wel kwijt
dat vier brownies in een verge
ten doosje weinig schade kun
nen aanrichten. Maar, safety first,
denk aan Boston. Ik begrijp hem.
Even later, in de Red Lion pub bij
de gate, staat een eenzaam pakje
op de bar. Ik kijk ernaar, de bar
keeper ook. Gelukkig komt de
rechtmatige eigenaar na korte
tijd hijgend aangerend, nog voor
de politie kan worden gebeld.
Bierglazen, hij was ze bijna verge
ten.
Ik heb het niet zo op die terroris
ten. Al die onberekenbare ver
dwaalden. Maar ja, angst is een
slechte raadgever en heel stoer
onderschrijf ik dat ook. Toch ben
ik blij dat mijn kinderen niet in
Leiden op school zitten.
wind het tot op heden nog steeds en blijft
Sal dus een wat kale bedoening. Maar die
wind is nou juist wat het eiland voor velen
zo aantrekkelijk maakt. Zo is het een waar
paradijs voor kitesurfers, die er dag in dag
uit hun moves oefenen en zo indruk ma
ken op de bewonderende voorbijgangers.
Andere trekpleister zijn de luxueuze re
sorts die er de afgelopen jaren verrezen.
Als oases in de woestijn liggen ze er, mid
den tussen de gebouwen die het net niet
redden om voor het uitbreken van de crisis
afgebouwd te worden. Veel vakantiegan
SANTO ANTAO
AFRIKA
L.. m SAO VICENTE
!>ANTA LUZiA
BRAN CO RASO
SAO NICOLAU
SAL S,„ta
Maria
Sal Rei "Gata
BOA VICurral
Velho
Tarrafal
Porto Ma'O
Rincao
MAIO
1 v li "Prafa
crir„ SANTIAGO
BRAVA :§PG0
SO km
gers kiezen het all-inclusivepakket van de
resorts, zodat ze een week ongestoord kun
nen luieren en zonnen. Het eiland Sal
wordt niet voor niets een van de no
stress-eilanden van Kaapverdië genoemd.
Wie voor een all-inclusive-verblijf kiest,
mist echter de essentie van dit eiland. Die
van vissers die in alle vroegte op pad gaan
en hun vangst vanaf de pier in Santa Maria
verkopen. Van de locals die er hun restau
rants, supermarkten en hotelletjes runnen.
Maar ook van de Senegalese straatverko
pers. We hebben nog maar een paar stap
pen op het strand gezet, of er komt een jon
gen aangerend die oprecht interesse in ons
lijkt te tonen. „Hé, waar komen jullie van
daan", vraagt hij in het Engels met een on
definieerbaar accent. „Wat leuk, uit Neder
land! Ik ben Fernando en ik kom van het ei
land Santiago." Fernando vertelt honderd
uit over Sal en zijn eiland Santiago. Een lo
kale gids zou het niet beter kunnen. Maar
dan blijkt dat hij ons naar zijn souvenirwin
kel wil leiden. Toeristen zijn voor de lokale
verkopers nu eenmaal de weerspiegeling
van westerse luxe, die zij zich maar al te
graag zouden willen veroorloven.
Na een weekje luieren in ons hotel en zon
nen op het strand van Santa Maria, zijn we
toe aan iets meer. We gaan op zoek naar au
thentiek Kaapverdië, in plaats van de ge
maakte luxe op Sal. Een propellervliegtuig
je staat klaar om ons naar het geboorte-ei
land van Fernando te brengen: Santiago.
„Het echte Afrika", zo vertelde hij^ons.
Kaapverdië ligt
op zes uur vlie
gen van Neder
land. Sinds no
vember vorig
jaar vliegt
Transavia meer
dere keren per
week rechtstreeks op Sal (www.transavia.com). Het Portugese
TAP vliegt ook op Boa Vista en Sao Vicente (www.flytap.com).
Lokale maatschappij TACV vliegt op Sao Vicente, Santiago, Fo-
go, Sao Nicolau en Maio (www.flytacv.com). Santo Antao is al
leen per boot bereikbaar. Meer info: www.capeverde.com.
I De lokale munt is de escudo. Deze is alleen ter plaatse te ver
krijgen. 110 escudos staan gelijk aan 1 euro. De officiële taal is
Portugees, maar de bevolking onderling spreekt veelal Creools.
Een visum is verplicht. Dit is zowel vooraf aan te vragen als op
de luchthaven.
Doen! Maak een jeeptocht op Sal (www.tui.nl) of ga wandelen,
op fotosafari of vogels spotten op Santiago (www.caboned.nl).
De beste souvenirs om mee naar huis te nemen, zijn grogue
(rum) of de lichtere pontche (grogue aangelengd met melasse
en citroensap), koffie en wijn van het eiland Fogo en muziek
(de bij vooral de jeugd populaire en vrolijke funana of de zwaar
dere morna van bijvoorbeeld Cesaria Évora).
Wij verbleven op Sal in hotel Dunas de Sal (www.hoteldunas-
desal.com) en op Santiago in Caboned Ecopension (www.ca-
boned.nl) en Tarrafal Residence.
Dat Fernando geen ongelijk had, blijkt als
we kennismaken met de eigenaar van ons
pension op Santiago, de Nederlander Etien-
ne. Hij runt sinds twee jaar een gastenver
blijf met zijn Kaapverdische vrouw Marli
in haar geboortedorp. Nadat we zijn inge
stapt in Etiennes Landrover bereidt hij ons
voor op wat komen gaat: „De tocht naar
mijn pension duurt een uur. Een half uur
over een normale weg, de laatste paar kilo
meter over mijn 'oprit'." Wat hij daar mee
bedoelt, wordt duidelijk zodra we de 'oprit'
bereiken: het is een hobbelige bergweg
met klinkers die er ooit door de Portuge
zen zijn neergelegd in het begin van de ko
lonisering en die sinds die tijd nooit ver
vangen zijn. Al schuddend rijden we vlak
langs het ravijn.
Eenmaal aangekomen in Cruz de Fundura
wanen we ons in een van de meest Afri
kaanse stukjes van Kaapverdië. De tegen
stelling met het luxe resort op Sal kan niet
groter zijn: de mensen wonen hier in een
voudige stenen hutjes met stalen platen op
het dak. Ze zijn zelfvoorzienend en leven
van landbouw en ruilhandel met hun bu
ren. Stromend water en elektriciteit heb
ben ze niet, tenzij ze dat laatste zelf aftap
pen van de telefoonlijnen die boven de hui
zen lopen. Een truq'e dat veelgebruikt
wordt door de lokale grogue-stokerijen, om
dat het stoken van die rum nou eenmaal
niet zonder de typische klanken van de vro
lijke Kaapverdiaansefunana kan.
Omgeven door het rustgevende geluid van
de ezels, varkens en exotische vogels ma
ken we een wandeling in de groene oase
rond het pension. Behalve veel groen zie je
in de omgeving ook bananen- en suikerriet
plantages. Wandelkaarten zijn er nauwe
lijks en de paden zijn niet bedoeld voor de
onervaren wandelaar. Passanten bieden de
helpende hand. Ze maken graag een praat
je en wijzen je altijd het juiste pad. Zo ook
een passerend groepje ezeldrijvers. Terwijl
hun ezels zwaar bepakt met zakken ge
droogde maïs over de hellingen sjokken, ne
men ze volop de tijd voor een babbeltje in
een mix van Creools en Portugees. Wie het
veelgebruikte tudo Jixel (alles goed?) weet
te beantwoorden, kan niet meer stuk bij de
lokale bevolking.
Hoewel Santiago minder toeristisch is dan
Sal, doet het plaatsje Tarrafal hard zijn best
toeristen die de moeite nemen naar het ei
land te komen, naar zijn strand te lokken.
Eerlijk is eerlijk: met zijn hoge palmen en
witte zand verdient het strand hier eerder
de naam bountystrand dan dat op Sal.
Maar dan wel een wat vergeten en klein
bountystrand. Omdat het strand achter de
bergen ligt, staat er niet veel wind en is het
er aangenaam zonnen. De lokale verkopers
van pinda's, kokosnoten en beignets ma
ken deels goed dat er rondom het strand
weinig voorzieningen zijn. Eigenlijk is de
ze plek meer no stress te noemen dan Sal.
Je zou Kaapverdië als geheel 'Afrika-light'
kunnen noemen: wel de sfeer van het ech
te Afrika, maar op de meeste plekken toch
iets verder ontwikkeld. Voor wie weinig
tijd heeft de eilanden te bezoeken, is San
tiago de beste plek om naartoe te gaan. Er
is van alles een beetje: natuur zoals je die
ook vindt op Santo Antao, cultuur in de
vorm van overblijfselen uit de koloniale
tijd, maar ook de stranden van Sal en Boa
Vista. Heb je meer tijd, bezoek dan meerde
re eilanden. Alleen dan krijg je een goed
idee van wat er van het laatste beetje zand
uit Gods handen geworden is.
reageren?
reizen@depersdienst.nl
