Chinese humor
SPECTRUM 3T
standplaats China
Remko Tanis
ZATERDAG 27 APRIL 2013
In het Historische Museum staan twee galgen waaraan Indonesische poppen met jutezakken om hun hoofd hangen.
Tussen de galgen staat een Nederlandse soldaat in blauw uniform.
af een afstandje glimlachend staan meeluisteren. Ze
vertelt dat de misdaden die de Hollanders in de kolo
niale tijd begingen op scholen worden 'geïndoctri
neerd'. „Mijn zoon, die nu 23 jaar is, was als kind lan
ge tijd zo kwaad op de Nederlanders vanwege de
door hun begane oorlogsmisdaden dat hij geen bit
terbal of poffertje meer wou eten".
Het koloniale verleden speelt nog wel degelijk een
rol in de Indonesische samenleving. Maar Indone
siërs vinden dat zij die periode beter hebben ver
werkt dan Nederlanders. „Wij zijn boos als we op
school over de misstanden van de Nederlanders le
ren, maar eenmaal volwassen is het wat ons betreft
verleden tijd. Dat ligt bij jullie toch wel anders".
Kamela Dewi verwijst wat dat betreft naar het inter
view dat vorig jaar op de Nederlandse televisie was
te zien met de toenmalige luitenant Raymond Wes
terling, waarin hij de verantwoordelijkheid nam
voor de moordpartijen op Sulawesi die in 1946 on
der zijn commando waren aangericht. Nederland
had geweigerd de onafhankelijkheidsverklaring van
president Soekarno het jaar daarvoor te accepteren
en de regering gaf Westerling de opdracht de op
stand met harde hand neer te slaan. Indonesië zegt
dat zeker 40.000 mensen daarbij omkwamen.
Het interview met Westerling was al in 1969 opge
nomen, maar lag jaren in het archief uit angst voor
boze reacties van veteranen. Inmiddels eisen de na
bestaanden op Sulawesi alsnog compensatie en spijt
betuiging van Nederland. Vorige week werd echter
bekend dat de onderhandelingen over een vergoe
ding zijn afgebroken, omdat nabestaanden het Ne
derlandse voorstel volstrekt onvoldoende vonden.
Ze hebben het als 'een grove belediging' afgewezen.
In de koele gangen van het Wajangpoppenmuseum
zijn de meeste jongeren het met de eisen van nabe
staanden eens. „Ik snap jullie probleem niet", zegt
Rosadie (23) in een wit T-shirt en spijkerbroek. „In
Indonesië is het heel gewoon om minta maaf te zeg
gen, het spijt me. Het hoort bij onze cultuur. Het
klaart de lucht weer op. Waarom zegt jouw regering
niet gewoon dat de bezetting van Nederlands-Indië
fout was, dat er oorlogsmisdaden zijn begaan. Op de
ze manier blijft de geschiedenis een trauma waar jul
lie niet van loskomen." Hij vindt ons kleinzielig.
Zelfs als nazaat van een Nederlandse grootvader is
Kemala Dewi het met de jongeren eens. Sinds Japan
bij monde van premier Koizumi in 2005 spijt betuig
de voor de Japanse oorlogsmisdaden in Azië, heb
ben de Indonesiërs meer respect voor de Japanse be
volking gekregen, zegt Kemala. Maar ze vindt ook
dat de Indonesische regering moet stoppen jonge
ren met oorlogspropaganda te voeden. Ze neemt
ons mee naar het Historische Museum van Jakarta,
het vroegere gouverneurskantoor. In de hal wijst ze
naar twee galgen waaraan Indonesische poppen met
jutezakken om hun hoofd hangen. Tussen de galgen
staat een Nederlandse soldaat in blauw uniform.
„Tijdens de Nederlandse bezetting werden wel heel
erg veel Indonesiërs geëxecuteerd", weten twee leer
lingen uit de hoogste klas van de lagere school haar
te vertellen. „Daarom haten we de Nederlanders",
zegt Fina van 12 lachend, waarna ze naar haar
ouders holt. Ze valt bijna in een gat in de houten
vloer van het museum.
„Het wordt tijd dat Nederland en Indonesië samen
een streep onder het verleden zetten. Voordat jullie
beginnen met de restauratie van de oude stad zou
het goed zijn excuses te maken voor de koloniale be
zetting", suggereert Kemala. „Wellicht dat dan meer
belangstelling komt van Indonesische zijde om geld
in de renovatie van de oude stad te stoppen, zodat
Batavia een herinnering van ons allemaal wordt."
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
Lachend kijkt agent 025993 "ie aan. Ik zit
op een houten stoel in een kleine kamer
in de kelder van het politiebureau. Kale
muren, twee bureaus met elk een com
puter en een printer, tl-licht: meer is er
niet. Geen mobiel bereik en zelfs geen vaste tele
foon op de bureaus.
Om de hoek zit een vrouw met een klein, wit hond
je in haar armen. Ze zit achter een hek. Op de tafel
naast haar ligt de reden waarom ze daar zit: pillen,
die ze illegaal zou hebben willen verhandelen. De
vrouw van in de dertig kijkt stoïcijns voor zich uit
Aan de andere kant zit een man in meditatiehou
ding op een houten bank tegen de muur. Schuin te
genover hem hangen twee agenten in versleten, le
ren fauteuils. De een dut, de ander speelt met z'n te
lefoon.
In de kale kamer lacht agent 025993
nog eens luid. Hij is een hoofdagent
van tegen de vijftig. Mijn domheid is
zijn bron van vermaak. „Je hebt echt
niets gemerkt?", buldert hij. „Echt
niet", zeg ik. „Ha, ha, ha", antwoordt
agent 025993.
Dit keer zit ik als slachtoffer in een
Chinees politiebureau. Er zijn spul
len uit mijn appartement gejat De in
breker was ongezien binnengeko
men via de serre, maar na een paar
dagen opgepakt.
„Was je vannacht rond twee uur thuis", vraagt
agent 025993. Ik: „Ja. Ik sliep." Hij: „We zijn vannacht
bij je langs geweest met de dief. Hij moest laten
zien hoe hij binnen was gekomen. En hij kwam
weer net zo makkelijk binnen als de eerste keer. We
waren er met zes man vannacht. En je hebt niets ge
merkt? Ongelooflijk. Ha, ha, ha!"
De methode van de politie verbaast mij net zoveel
als mijn naïeve gebrek aan waakzaamheid agent
025993 ongelooflijk overkomt. Ik zal duidelijk nog
weken een bron zijn voor sterke verhalen van agent
025993 tegen zijn vrienden. Bij zijn pensioen zal hij
het er nog over hebben: 'Ooit had ik een buitenlan
der die niet eens merkte dat we 's nachts bij hem in
braken met een dief. Ha, ha, ha!'
Het slot op de schuifdeur van de serre is al twee
keer gerepareerd. Beide keren was het binnen een
week weer kapot. In China krijgt een 'korte-klap-
pen-snel-klaarmethode' vaak voorrang boven iets
echt, structureel oplossen.
En er is toch dag en nacht bewaking op het terrein
van mijn appartement? Ja, oké, de meeste bewakers
liggen 's nachts voor het zicht van iedereen te tuk
ken in hun hokjes, maar er is er altijd toch wel één
wakker?
Agent 025993 loopt nu bijna rood aan. Dacht ik echt
dat bewakers dingen bewaken? Ha, ha, ha!
Dan heeft hij genoeg gelachen. Hij gaat weg voor
lunch en laat een onderknuppel achter om het pa
pierwerk af te handelen. Ik hoor nog net hoe hij bui
ten de eerste de beste collega aanschiet om dit ver
haal lachend te vertellen. In elk geval heeft één van
ons een goeie dag.
