66 Je mocht tot
voor kort je
hoofd niet boven
het maaiveld
uitsteken
4 BINNENLAND
ONDERWIJS
Scholen doen te weinig moeite om
goede en excellente leerlingen
te stimuleren.
Zorgen om aantal
verkeersdoden
Dreiging in Leiden
lijkt geweken
Wit T-shirt of witte
ballon op Dam mag
vragen over
de mediacode
DEN HAAG
Het aantal verkeersdoden is
vorig jaar licht gedaald naar
650, maar dat is geen reden
tot juichen. Volgens de Stich
ting Wetenschappelijk On
derzoek Verkeersveiligheid
stagneert de daling de afgelo
pen drie jaren. De ANWB
wijst op het gestegen aantal
gewonden. De Fietsersbond
vindt het zorgelijk dat het
aantal verongelukte fietsers
gelijk bleef
LEIDEN
De dreiging in Leiden lijkt
te zijn geweken. De autori
teiten hebben 'een sterk ver
moeden' wie zondag een
dreigbericht op internet
heeft geplaatst. Het gaat om
een jongeman die in Leiden
op een middelbare school
zat, maar nu in Costa Rica
verblijft. Daarom kan hij
zijn dreiging niet uitvoeren.
De verdachte is nog niet op
gepakt.
AMSTERDAM
Individuen mogen op 30
april op de Dam een wit
T-shirt dragen met een kriti
sche tekst over de monar
chie, een witte ballon dra
gen of met een witte zak
doek zwaaien. Dat is de uit
komst van een gesprek dat
burgemeester Eberhard van
der Laan van Amsterdam gis
teren had met vertegenwoor
digers van het Nieuw Repu
blikeins Genootschap. De re
publikeinen hebben wit ge
kozen als actiekleur voor
'minder monarchie'. Demon
streren met meerdere men
sen is op de Dam niet toege
staan, alleen op zes aangewe
zen plekken. Iemand die op
de Dam alleen staat en boe
roept of een spandoek met
een kritische tekst bij zich
draagt, zal ongemoeid wor
den gelaten. „Als je echter
250 vrienden oproept om al
lemaal op de Dam te gaan
staan met een witte ballon,
is het een demonstratie." Al
zal de politie dan 'relaxed en
redelijk' optreden.
Inspectie: meer klasse
door Patrick Wiercx
UTRECHT - Nederlandse scholen
presteren voldoende, maar kun
nen veel beter. Daarom moet het
onderwijs niet langer genoegen
nemen met middelmatigheid.
Dat staat in het jaarverslag van de
onderwijsinspectie. Minister Bus-
semaker van Onderwijs nam dat
gisteren in ontvangst.
Het onderwijs in Nederland is
doorgaans in orde. Er is winst ge
boekt: het aantal zwakke en zeer
zwakke scholen is teruggedron
gen. De scholen die altijd voldoen
de hebben gepresteerd, boeken
echter nauwelijks vooruitgang. Ze
zijn te makkelijk tevreden en to
nen een te laag ambitieniveau,
oordeelt de inspectie. „Er zijn te
weinig scholen in het basisonder
wijs en het voortgezet onderwijs
die er bovenuit springen", zegt
woordvoerder Jan-Willem Swane.
De inspectie heeft plannen om
volgend schooljaar met een lijst te
komen van excellerende scholen.
Swane: „De vraag is nog hoe we
dat kunnen doen."
Als de scholen niets ondernemen,
wordt gevreesd dat de Nederland
se ambitie om tot de top van de
mondiale kenniseconomie te be
horen, niet wordt gehaald.
Het is van oudsher een typisch
Nederlands cultureel verschijnsel
om weinig op te hebben met uit-
Professor Theo Wubbels
Percentage leerlingen per gemeente
dat een vwo-diploma haaide t.o.v.
alle eindexamenkandidaten in
het voortgezet onderwijs
in 2012.
blinkers, zegt onderwijskundige
professor Theo Wubbels van de
Universiteit Utrecht. Hij consta
teert dat dat gedrag aan het veran
deren is. „Je mocht tot voor kort
je hoofd niet boven het maaiveld
uitsteken, want anders beging je
een doodzonde in Nederland. In
de sport zie je voetballers met mil
joenensalarissen, dat was eigen
lijk altijd de uitzondering."
Toch raakt het volgens hem meer
geaccepteerd dat iemand streeft
naar het beste en daarin ook gesti
muleerd wordt door zijn omge
ving. De inspectie waardeerde
scholen zelf altijd met voldoende,
zwak en zeer zwak. Daaruit bleek
dat ze zelf'voldoende' ook mooi
genoeg vond. „En dan zie je dat
de inspectie daar nu ook anders
over is gaan denken."
Wubbels pleit voor een categorie
'goed'. „Als de helft van de scho
len die nu voldoende scoort, voor
de term 'goed' gaat en dat ook be
haalt, dan zetten veel scholen een
belangrijke stap."
Om een slag te maken moet de
kwaliteit van leerkrachten om
hoog, schrijft de inspectie in het
jaarverslag. De tendens is nu om
gekeerd. Het aantal leraren op de
basisschool dat regelmatig ontoe
reikend lesgeeft, is toegenomen
van 2 naar 11 procent. Ook het
voortgezet onderwijs mag aan
zelfreflectie doen. „Leerlingen
zijn te weinig actief bij de les be
trokken, er is weinig variatie in
lesvormen en er is te weinig af
stemming op de leerbehoeften
van leerlingen", aldus de inspec
tie. Ze merkt op dat na- en bij
scholing nu een zaak is van de do
centen zelf. Dat initiatief hoort bij
de werkgever te liggen.
In een reactie noemt de PO-raad,
de belangenorganisatie van het ba
sisonderwijs, de afname van het
aantal zwakke scholen spectacu
lair. „Gezien de omstandigheden
presteert het basisonderwijs bo
vengemiddeld. Daar mogen we
trots op zijn", zegt voorzitter Ri-
na den Besten.
De VO-raad erkent dat er tekort
komingen zijn in het voorgezet
onderwijs. Volgens de raad heeft
de nadruk bij de scholen de laat
ste jaren sterk gelegen op de leer
opbrengsten en minder op het on
derwijsproces.
Aandacht voor de uitblinkers
moet er zeker komen. Tegelijker
tijd is het onderwijssysteem nog
altijd erg gericht op de gemiddel
de leerling. „Dat maakt het moei
lijk om recht te doen aan verschil
len tussen leerlingen", meent de
VO-raad.
De inspectie heeft zich ook gebo
gen over de resultaten van Neder
landse studenten in België. Stude
ren kost er 600 euro per jaar, te
genover 1.800 euro in Nederland.
Maar de resultaten van de Neder
landers zijn niet goed. In universi
teitsstad Leuven haalt 18 procent
van de Nederlanders het eerste
studiejaar, tegenover 43 procent
van de Vlamingen.
5
De Rijksvoorlichtingsdienst sleept
Nieuwe Revu voor de rechter. Het
blad publiceerde enkele privé-
foto's van prinses Amalia en
schond daarmee de mediacode.
door Hub Dohmen
Waarom is het volgens de
A Rijksvoorlichtingsdienst (RVD)
strafbaar om foto's van prinses
Amalia te publiceren?
Met de publicatie van foto's van
prinses Amalia op het hockeyveld
en met haar ouders op stap in Am
sterdam, zou de mediacode wor
den geschonden. „Deze foto's ma
ken inbreuk op de persoonlijke le
venssfeer van leden van het Ko
ninklijk Huis", aldus de RVD in
een toelichting. De dienst heeft
daarom besloten een bodemproce
dure tegen het tijdschrift te star
ten.
2 Wat is de mediacode?
De mediacode is acht jaar geleden
eenzijdig door het koningshuis in
gesteld om het privéleven van de
Oranjes te beschermen. In ruil
voor enkele officiële fotoshoots
per jaar mogen privégebeurtenis-
sen van de familie niet worden
vastgelegd én gepubliceerd. Bij
overtreding van de regeling volgt
uitsluiting van de officiële fotoses
sies en in het uiterste geval juridi
sche vervolging. Thomas Bru-
ning, algemeen secretaris van
journalistenvakbond NVJ: „De
mediacode is een zelfverzonnen
regeling door de Rijksvoorlich
tingsdienst, die geen enkele juridi
sche basis heeft." De regeling tast
volgens de beroepsorganisatie de
persvrijheid aan. De mediacode is
bovendien omstreden, omdat er
geen enkel overleg is gepleegd.
Bruning: „De regeling is opge
legd." Met enige regelmaat dreigt
de RVD een van de media in de
ban te doen of voor de rechter te
slepen voor het schenden van de
mediacode.
3 Waarom heeft tijdschrift Nieuwe
Revu besloten het voorschrift
van het koningshuis aan de laars te
lappen?
Hoofdredacteur Erik Noomen:
„We willen een maatschappelijke
discussie aanzwengelen over de
verouderde mediacode. Dat past
wel een beetje bij het tegendraad
se karakter van ons tijdschrift.
We hebben gekozen voor onschul
dige, positieve foto's die het ima
go van het koninklijk huis alleen
maar versterken. Wat is er mis
met twee foto's van Amalia op
het hockeyveld? We zien de Oran
jes regelmatig aan de kant van
een sportveld. En dan is het toch
leuk om Amalia als aanvoerder be
zig te zien?"
4 De mediacode is omstreden.
Toch heeft de hoogste rechter
nog nooit een uitspraak gedaan over
de wettigheid ervan.
Bruning (NVJ): „Wij willen graag
dat de hoogste rechter voor eens
en altijd duidelijkheid schept.
Wij willen graag journalisten
steunen die een zaak tot in de
hoogste instantie uitvechten. De
laatste keer dat we het hebben
aangeboden was toen het interna
tionaal persbureau AP in het
nieuws kwam door foto's van het
gezin van de kroonprins in de
sneeuw in Argentinië." AP heeft
het er uiteindelijk bij laten zitten.
Bruning: „Uit onderzoek van
Tjeerd Schiphof voor de jaarlijkse
persvrijheidmonitor, die volgen
de week wordt gepresenteerd,
blijkt nog eens dat er geen juridi
sche basis voor de code is. Dat
was ook de strekking van een eer
dere uitspraak van het Europees
Hof voor de Rechten van de
Mens."
5 Legt Nieuwe Revu de mediacode
nu definitief naast zich neer?
Hoofdredacteur Noomen van
Nieuwe Revu: „Nee, het blijft een
eenmalig iets om de discussie
over dit onderwerp aan te zwen
gelen. We hebben een punt ge
maakt en het is niet onze bedoe
ling een hetze tegen het konings
huis te starten."