Favela's van Rio laten zich niet zomaar schoonmaken
tt Ik heb vrienden
van wie de levens
volledig overhoop
zijn gegooid toen
zij premier was
8 BUITENLAND
BEGRAFENIS THATCHER
reportace Trots, dat zijn de meesten
die langs de rouwroute afscheid
nemen van Margaret Thatcher.
tt Vroeger waren we
de zieke man van
Europa. Zij heeft
ons weer trots
gemaakt
7:*gmzm
Een trots volk
neemt afscheid
door onze correspondent
Michiel Willems
LONDEN - Terwijl de kist de St Cle
ment Daneskerk wordt binnenge
dragen, staat Victoria House trots
toe te kijken. Deze it-recruitment
consultant mag dan te jong zijn
om Margaret Thatcher zelfbe
wust te hebben meegemaakt, ze
vindt dat de voormalige premier
enorm veel heeft bijgedragen aan
het Vereningd Koninkrijk. „Brit
ten houden van Thatcher; ik vind
het dan ook heel respectloos hoe
mensen kranten met haar gezicht
erop lopen te verbranden", zegt
ze.
Op deze dag zijn de straten van
Londen al vroeg afgezet. Gezags
dragers uit de hele wereld zullen
om elf uur in de St Paul's Kathe
draal afscheid nemen van de eer
ste, en enige, vrouwelijke rege
ringsleider die Groot-Brittanië
ooit heeft gehad. Iets na negenen
staan al duizenden mensen rijen-
dik langs de route om een blik op
te vangen van de kist die vooraf
gaand aan de plechtigheid door
het centrum gereden wordt. Met
de Britse vlag bedekt, vertrekt de
kist stipt om tien uur per auto
vanaf de Chapel of St Mary Under
croft in Whitehall, de buurt waar
de regering kantoor houdt. De lijk
wagen rijdt vervolgens naar de St
Clement Daneskerk.
Kerkklokken luiden en geestelij
ken komen naar buiten. De kist
wordt langzaam weer de officiële
luchtmachtkerk uit gedragen. In
eens wordt het doodstil. Veel Brit
ten nemen hun hoed of pet af. Ge
sprekken verstommen. Militairen
schuiven de kist langzaam op een
rijtuig dat na enig militair eerbe
toon richting de St Paul's ver
trekt. Als de koets begint te rij
den, beginnen duizenden men
sen te klappen. Het is hun manier
om 'dankjewel' te zeggen.
Met hun borst vooruit en kin om
hoog zijn deze Britten duidelijk
trots. Hier wordt iemand begra
ven die iets betekent heeft voor
veel mensen in dit land. Als de
kist bij St Paul's aankomt en naar
binnen wordt gedragen, begint de
menigte zich te verspreiden.
Op een steenworp afstand van de
John McGraw, ingenieur
Trevor Eames
kathedraal, voor het statige ge
bouw van de Bank of England, zit
Trevor Eames op een collega te
wachten. De welbespraakte Brit
op leeftijd, die algemeen secreta
ris is van Shield, een vakbond
voor bewakingspersoneel, zegt
dat Thatcher 'een hoop goede
maar ook veel negatieve dingen'
heeft gedaan. Zich beseffend dat
vandaag wellicht niet de beste
dag is om felle kritiek te spuien,
voegt hij er toch snel aan toe: „Ik
heb vrienden wiens levens volle
dig overhoop zijn gegooid toen
Thatcher premier was." Wat hij
wel goed aan haar vindt, is dat ze
altijd haar woord hield. „Als
Thatcher iets zei, deed ze het
ook", zegt Eames.
Iets verderop staat John McGraw
bij metrostation Bank. De inge
nieur zegt dat- hij 'persoonlijk ge
raakt' is door de dood van
Thatcher en hij is blij dat ieder
een zich fatsoenlijk gedraagt van
daag. McGraw vindt dat 'deze da
me de manier waarop we over de
politiek denken in dit land voor al
tijd heeft veranderd'. „Vroeger wa
ren we de zieke man van Europa.
Zij heeft ons weer trots gemaakt."
Hij denkt dat de bijna 12 miljoen
euro kostende begrafenis prima te
rechtvaardigen is. Daar was voor
af veel kritiek op geweest. Diplo
matiek merkt McGraw op dat
'veel meer geld aan onzinnigere
dingen wordt verspild'.
Terwijl de dienst in St Paul's ten
einde loopt en hoogwaardigheids
bekleders de kerk beginnen te ver
laten, komt Janet Benoa aange
hold. Door haar lunchpauze vroeg
te beginnen kan ze toch nog wat
van het spektakel meemaken. De
cateringmedewerkster is diep on
der de indruk van Thatcher. „Ze
was zo'n sterke vrouw, en om dit
land te leiden, moet je super sterk
zijn, ze noemen haar niet voor
niks de Iron Lady. Dit is een groot
se dag!"
De vertrekkende staatshoofden
worden ook door Paul Singh gade
geslagen. De wetenschapper, die
voor de Bank of England werkt,
heeft gemengde gevoelens van
daag. „Mevrouw Thatcher had
een paar goede, maar vooral ook
een hele hoop slechte beleidspun
ten", zegt hij. Singh herinnert
zich dat hij pas 'de mens' achter
de persoon Thatcher zag toen ze
Downing Street verliet. „Toen zag
je haar ineens huilen, wat best
vreemd was, want daarvoor was
ze juist zo streng en serieus." Hoe
wel er tranen vloeien, huilt Singh
vandaag niet.
door onze correspondent
Jan Willem Zeldenrust
RIO DE JANEIRO - De strijd tegen on
veiligheid in Rio de Janeiro heeft
enkele forse tegenslagen gekregen.
De projecten van de politie in de
krottenwijken verlopen moeizaam
en een vrouwelijke toerist werd
bruut verkracht.
Alberto Ferinho woont in Rocin-
ha, met ruim tachtigduizend in
woners de grootste favela in Rio
de Janeiro. De laatste jaren is het
leven voor hem met sprongen ver
beterd. „Ik was altijd bang dat er
iets met mijn familie zou gebeu
ren. De kogels vlogen ons hier om
de oren. Maar de machten zijn ver
anderd en je kunt nu probleem
loos over straat. Ik ben nu een be
drijfje gestart dat evenementen
voor buitenstaanders in de wijk
organiseert. Dat had ik voorheen
nooit kunnen doen."
Het zogeheten Pacificatieproject
werd ruim vier jaar geleden ge
start en kwam op zijn hoogte
punt met de militaire inval in het
met drugshandelaren uitpuilende
Complexo de Alemao in 2010. De
beelden gingen de wereld over en
Rio leek wel oorlogsgebied. Sinds
dien zijn in 32 favela's, waar ruim
een half miljoen mensen wonen,
speciale politie-eenheden gestatio
neerd. De ontwapening en het
vertrek van de drugsbazen heb
ben de levenskwaliteit aanzien
lijk verbeterd, blijkt uit vele on
derzoeken.
De laatste maanden neemt het ge
weld in de gepacificeerde favela's
toe en zijn zo'n tien politieagen
ten vermoord. Het aantal moor
den in de stad mag dan met een
kleine 10 procent zijn gedaald,
veel criminaliteit is verschoven
naar omliggende steden. Daar
naast heerst onder de politie veel
corruptie en dat maakt de bewo
ners van de krottenwijken achter
dochtig. Velen twijfelen ook of de
politie na de Spelen in 2016 wel
Veel criminaliteit is verscho
ven van de favela's in Rio de
Janeiro naar omliggende ste
den
blijft. „De inwoners van de favela
zijn bang dat de drugsbazen terug
keren", zegt Nanko van Buuren,
al meer dan twintig jaar werk
zaam in favela's met zijn stichting
Ibiss.
De pacificatie heeft voor de veilig
heid van toeristen nog niet het ge
wenste effect opgeleverd. Het aan
tal berovingen en diefstallen
steeg in 2012 met meer dan 20 pro
cent. Afgelopen week werd een
busje met acht Duitse toeristen
klemgereden door auto's met ge
wapende overvallers. De grootste
schok kwam eind maart toen een
groep jongens een buitenlands
stel ontvoerde, de vrouw meerde
re malen verkrachtte en de man
mishandelde. De groep reed in
een transportbusje, een alterna
tief openbaar vervoersmiddel
waarvan dagelijks honderdduizen
den mensen gebruik maken. De
busjes zijn sinds deze week in gro
te delen van Rio verboden. „We
willen laten zien dat we een zero
tolerance-beleid hanteren als het
gaat om dit soort situaties tegen
toeristen", aldus de gemeente.
Van alle kanten zien de stadsbe
stuurders in aanloop naar het WK
voetbal en de Olympische Spelen
de uitdagingen groter worden. De
criminelen zijn de stad nog niet
zomaar uit. „Het is een begin,
maar de jarenlange patronen door
breek je niet gemakkelijk", zegt
Alfonso Faya, socioloog aan de
Universiteit van Rio. „De vraag is
hoe lang de overheid volhoudt
om de projecten te laten slagen."