Zeeland, sprak, kwam
en overwon, Den
Haag heeft geluisterd
ZEELAND 29
DONDERDAG 18 APRIL 2013
neemt toe
worden gestraft. Sluit ze maar op. Liefst op water en
brood. In Nederland zitten slechts enkele tientallen
levenslang. Dus alle anderen komen vroeg of laat te
rug in de maatschappij. In Zeeland zijn dat er elk
jaar zo'n vijf- a zeshonderd. Die zoeken een huis,
gaan werken en winkelen. Laat ons er nou aan wer
ken dat mensen op een goede manier terugkomen.
Natuurlijk kunnen we mensen opsluiten, negeren
en in hun sop gaar laten koken. Maar ik denk niet
dat dat de juiste insteek is. De regering draait onze
werkwijze de nek om."
Over het idee om mensen met een enkelband de
straat op te sturen, zijn de Torentijders kritisch. Het
is nog onduidelijk voor wie het gaat gelden en on
der welke voorwaarden. Er zijn delinquenten waar
bij het goed zou kunnen, denken ze. Van der Meule:
„Iemand heeft een boete, wil die uit principe niet
betalen en krijgt verhoging op verhoging. Als hij
hem niet meer kan betalen, moet hij een x aantal da
gen zitten. Dan is er geen gevaar voor de samenle
ving en kan ik me een enkelband voorstellen."
Het verhaal dat mensen met een biertje op de bank
kunnen gaan zitten, klopt niet, denken de twee be
waarders. Maar of ze allemaal aan het werk kunnen,
wagen ze te betwijfelen. Van der Meule: „Dat wordt
lastig gezien de hoge werkloosheid op dit moment.
Is er geen werk, dan krijgt degene een uitkering.
Die betaalt de gemeente, niet justitie. Je kunt je af
vragen of dat een bezuiniging oplevert."
Eenmaal buiten valt de frisse buitenlucht op. „We
hopen dat de Kamer de plannen kan wijzigen. De
gevangenis staat niet op zichzelf, maar is een onder
deel om iemand terug te krijgen in de maatschap
pij, zodanig dat die weer normaal functioneert."
Nog steeds overheerst de
opluchting: Torentijd
blijft open. „We heb
ben er met zijn allen
voor gevochten en in Den Haag
hebben ze geluisterd. Zeeland,
sprak, kwam en overwon. Zee
land, bedankt."
Grote bezuinigingen op gevange
nissen 'kopt' het televisieprogram
ma Nieuwsuur op 21 november
2012. Uit een vertrouwelijk plan
blijkt dat het kabinet elf gevange
nissen wil sluiten, waaronder To
rentijd. De schrik slaat het perso
neel van de Middelburgse gevan
genis om het hart. Directeur Peter
Baaijens probeert de volgende
dag tijdens een personeelsbijeen
komst de rust te bewaren. „Er is
nog niets zeker."
Maar iedereen voelt het aan zijn
water: actie is nodig, anders hou
den we het niet droog. Dezelfde
dag nog ontstaat een actiecomité,
ondersteund door de onderne-
mingsraad. „We hebben de tijd ge
nomen goed uit te denken wat te
doen", blikt OR-voorzitter Marco
van der Meule terug. „We hebben
besloten het in drie stappen aan
te pakken: eerst het eigen perso
neel mobiliseren, dan Zeeland
overtuigen en daarna pas naar
Den Haag."
De paniek onder het personeel is
groot. „Drie mensen hebben een
andere baan gezocht en zijn ver
trokken. Ze wilden de uitkomst
niet afwachten."
Terwijl de directie een eigen weg
bewandelt en contact zoekt met
commissaris van de koningin Kar-
la Peijs, gaat het personeel met
een pamflet alle gemeenteraden
af. „De gemeenteraad van Middel
burg nam uit zichzelf een motie
aan om Torentijd open te hou
den", weet OR-secretaris René
Scherphuis nog. „Daarmee kon
den we bij alle andere gemeenten
aankloppen. Soms kwamen we
met 20-30 man binnen. Ie zag ze
soms denken: wow, wat gebeurt
hier? Alle gemeenten namen
soortgelijke moties aan. Elke keer
weer ontstond euforie. Er was
een gevoel van saamhorigheid."
Daarna komt de brede lobby naar
Den Haag op gang. Van der Meu
le: „We zijn niet gaan schelden op
of gaan schoppen tegen de plan
nen. We hebben geprobeerd dui
delijk te maken waarom het essen
tieel is dat Torentijd open moet
blijven."
In de Tweede Kamer wordt een
petitie aangeboden. Achter de
schermen doet een zware lobby
(van onder andere de Zeeuwse
lobbyist) haar werk. Inmiddels
staat heel Zeeland achter de pro
testactie. Niet alleen politici,
maar onder andere ook de Zeeuw
se meesters (advocatuur), Open
baar Ministerie, bedrijven, onder
wijs en maatschappelijke instellin
gen spreken hun steun uit. „De ve
le reacties op onze Eacebook-pagi-
na en op de website van de PZC
hebben ons heel veel gesteun ge
geven", zegt Scherphuis.
Tot het laatst toe blijft het span
nend. Pas op 22 maart, de dag dat
het kabinet de plannen bekend
maakt, krijgt ook directeur Baa
ijens het goede nieuws te horen:
Torentijd blijft open. Een afdeling
gaat dicht, maar de zeven mensen
die er werken, worden intern her
plaatst. „Onder de 200 personeels
leden was een grote ontlading."
Toch realiseert de ondernemings
raad zich dat de banen van veel
collega's elders in het land op de
tocht staan. Van der Meule: „Ik
zie ook wel in dat we geen 3700
mensen van baan naar baan gaan
begeleiden. We ondersteunen ze
zoveel mogelijk, maar wij krijgen
hier geen mensen zover dat ze ac
tie gaan voeren. Wij hebben drie
maanden lang actie gevoerd. Toen
hebben zij achterover gezeten.
Het is nu aan ons om pas op de
plaats te maken. Nu is het wach
ten op het definitieve besluit en
hoe het beleid eruit gaat zien.
Want dat zal ons werk drastisch
- gaan veranderen."
Zeeuws meisje achter de tralies stond symbool tijdens de protestactie, foto Chantal Sukel-Van Ommeren