'Grooming'
is strafbaar
mits het
concreet is
geworden
Hoe is het om pedofiel te zijn?
VERDIEPING 11
AANTAL MISLEIDE TIENERS
DONDERDAG 18 APRIL 2013
Vraag tijdens een chatsessie
1
Om het online inpalmen
van minderjarigen - tot 16
jaar - beter aan te kunnen
pakken, is op januari
2010 artikel 248e aan het
Wetboek van Strafrecht toegevoegd.
Daarin wordt het voorstellen van een
ontmoeting voor seks met een minderja
rige 'via een geautomatiseerd werk of
met gebruikmaking van een communi
catiedienst' strafbaar gesteld. Met een
maximum celstraf van twee jaar.
Maar online kinderlokken blijkt erg las
tig te bewijzen, erkent ook de politie.
Onzedelijke taal tegenover een minderja
rige uitslaan is in principe niet strafbaar.
Er moet bewijsbaar sprake zijn van het
voorstellen van een fysieke ontmoeting
of het vervaardigen van kinderporno. In
sommige gevallen kan iemand wel ver
oordeeld worden voor chantage of het
verspreiden van kinderporno.
De beheerders van spelletjes als Habbo
Hotel zeggen in te grijpen zodra iemand
als ongepaste gebruiker gemeld wordt,
maar kunnen naar eigen zeggen niet alle
chatgesprekken scannen. In een uiterst
geval kunnen ze eigenlijk alleen iemand
van hun site verbannen. Als een foto al
(massaal) verspreid is via Twitter is het
heel moeilijk om dat ongedaan te ma
ken. Sommige games hebben een waar-
schuwingsknop, waarmee gebruikers di
rect een incident kunnen melden en in
contact kunnen komen met de politie.
Volgens de politie beseffen jongeren
vaak nog steeds niet al te goed dat wat
ze online zetten. Bijvoorbeeld dat die pi
kante strandfoto nog in lengte van da
gen op internet blijft circuleren. Wat
ouders en kinderen zelf kunnen doen?
Volgens de zedenrechercheurs helpt het
al om met je kind de afspraak te maken
dat hij/zij alleen maar vrienden in hun
netwerk en chatboxen toe laten die ze
uit het echte leven kennen én die meer-
dere-foto's op hun profiel hebben staan,
waaraan je kunt zien dat het om een be
staande persoon gaat en niet iemand die
een nepprofiel heeft aangemaakt met
van internet geplukte foto's.
Hoeveel kinderen jaarlijks slachtoffer wor
den van online grooming, is niet precies
te achterhalen, laat een woordvoerster
van de Nationaal Rapporteur Mensenhan
del en Seksueel Geweld weten. Actuele
cijfers zijn er volgens haar niet.
Wel maakte de eerste Rapportage Kinder
pornografie melding van het aantal geval
len van kinderpornografie dat van 2008
tot en met 2010 bij het speciaal opgerich
te Meldpunt Cybercrime binnen is geko
men. In 2008 waren het er 536, in 2010
401.
In de drie opgenomen jaren zijn in totaal
1.367 meldingen over kinderpornografie
geregistreerd. Volgens het Meldpunt Cy
bercrime hebben die 'grotendeels betrek
king op grooming-gerelateerde zaken'.
Grooming - het beminnen van iemand
met als doel misbruik - hoeft niet altijd
online te gebeuren, het kan ook in huise
lijke kring voorkomen: familieleden die
vriendschapsrelaties met minderjarige ge
zinsleden aangaan, waaruit zich een
steeds verdergaande seksuele relatie ont
wikkelt
verhaal melden. Actief sturen op het doen
van aangifte is uit den boze.
„Als een meisje op het bureau komt, moe
ten we ook zo voorzichtig handelen. Alleen
heb je in dat geval het voordeel dat je de ge
laatsuitdrukking van een meisje kunt zien.
Op basis daarvan kun je de zaak beter op
waarde schatten", beaamt zedenrecher-
cheur Antoinette de Haan.
Zij en haar collega Van Dijken hebben de
taak om tijdens het chatten 'privé' te gaan
zodra de vragen die de tiener stelt erop dui
den dat er meer aan de hand is. Waar het
eerste uur maar mondjesmaat serieuze vra
gen binnenkomen, meldt zich tijdens het
tweede deel van de sessie wel degelijk een
aantal chatters dat claimt lastig te worden
gevallen. De een maakt melding van gênan
te foto's die nog steeds op het web circule
ren en als chantagemiddel gebruikt wor
den. Een ander vertelt een verhaal dat
meer duidt op incest.
Het enige wat de rechercheurs kunnen
doen, is informatie verstrekken over wat
de mogelijkheden maar ook de gevolgen
kunnen zijn van het doen van een aangifte.
Dat deze vorm van communicatie tussen
politie en doelgroep ook andere lieden kan
aantrekken, bewijst de aanwezigheid van
iemand die toegeeft dat hij 'gevoelens voor
kinderen heeft'. Waar het gesprek aanvan
kelijk lijkt uit te draaien op een oververhit
te discussie tussen de pedofiel en de overi
ge chatters, mondt de conversatie uiteinde
lijk uit in een vraag-antwoordsessie.
„Hoe is het om pedofiel te zijn?", vraagt
een ingelogde jongere. „Ik vind kids sowie
so gewoon fijn. Maar het is onzin om te
denken dat ik dat praktisch uit in seksuele
omgang met kinderen", antwoordt de 'kin
derliefhebber', die zelfs nog advies geeft
aan de tieners. „De praktijk wijst uit dat er
pedofielen zijn die handig gebruik maken
van internet, bijvoorbeeld van Face-
book-profielen waarop allerlei persoonlijke
info staat. Oppassen is het devies!"
Of het niet een risico vormt, dat dit soort fi
guren alle conversaties openlijk kan volgen
en zich in een gesprek kan mengen? Re-
cherchekundige Thessa Kranendonk, aan
Dit soort online-spreekuren
moet volgens haar niet gezien
worden als een manier om po
tentiële slachtoffers of daders
binnen te hengelen of meldin
gen te verzamelen. Het is vooral een vraag
baak en manier om een drempel te over
winnen waardoor er misschien alsnog aan
gifte wordt gedaan, zegt ze. „Dit is hun ma
nier van communiceren, we hopen dat ze -
al was het maar uit nieuwsgierigheid -
toch alerter worden bij hun gebruik van in
ternet." De sessies worden niettemin twee
maanden bewaard. Voor de zekerheid. „Als
er rare dingen voorbij komen, zullen we
daarop aanslaan."
wezig als moderator, zegt dat voortdurend
in de gaten te houden: „Dit is geen forum
voor discussies over pedofilie. Dat hebben
we hem ook te verstaan gegeven. Aan de
andere kant zag je dat hij op een gegeven
moment gewoon vragen beantwoordde.
Hoe vaak krijgen jongeren de kans om vra
gen aan zo iemand te stellen?"
