Duitsers zoeken verklaring voor 'ongelukkige' kinderen
BUITENLAND 7
Overleden
ex-president
Venezuela wordt
steeds meer op
religieuze wijze
vereerd.
66 Chavez heeft zich over
onze harten uitgestort en
is onsterfelijk geworden
66 De geest van Chavez
heeft mij bezocht in de
vorm van een vogeltje
66 Duitse volwassenen gaan
chagrijnig en ontevreden
door het leven
ZATERDAG 13 APRIL 2013
Chavez-cultus groeit en bloeit
REPORTAGE
HUGO CHAVEZ
door onze correspondent
Jan-Albert Hootsen
CARACAS - De stem van de vrouw,
gekleed in het felrode shirt van de
aanhangers van Hugo Chavez,
trilt als ze het kleine kapelletje
binnenloopt. „Ik weet dat ik het
eigenlijk niet hoor te zeggen",
fluistert ze bijna beschaamd,
„maar voor mij is Hugo Chavez
God. Hij is een bevrijder, hij heeft
wonderen verricht."
Ze begint te snikken en knielt
voor een buste van Chavez, onder
een poster waarop de vorige
maand overleden socialistische
president naast een Christusfi
guur staat. 'God is met ons, wie is
tegen ons?', staat er in chocolade
letters boven.
Sloppenwijk 23 de Enero, aan de
rand van Caracas, is hét bolwerk
van aanhangers van de socialis
tische Venezolaanse ex-president
Hugo Chavez. Het is de wijk van
waaruit Chavez als legerofficier
in 1992 een mislukte staatsgreep
pleegde, waar zijn lichaam ligt op
gebaard in zijn oude militaire ba
sis en waar socialistische milities
de volksbuurten strak georgani
seerd besturen.
23 de Enero is ook de plek waar
een nieuwe pseudo-religie groeit
en bloeit, een cultus die Hugo
Chavez postuum heeft gepromo
veerd van politiek leider tot een
heuse martelaar en heilige van
het Venezolaanse socialisme.
Sinds zijn dood op 5 maart dui
ken overal in Caracas naast de ge
bruikelijke politieke leuzen, muur
schilderingen met een meer spiri
tuele inslag op. 'Chavez is niet
dood, hij heeft zich vermenigvul
digd!' is een veel geziene, maar
ook fresco's met daarop Chavez
naast Christus en vader des vader-
Aanhangers van de overleden Venezolaanse president bij een aan Hugo Chavez gewijd kapelletje in Caracas, foto Jan-Albert Hootsen
lands Simón Bolivar zijn populair.
De chavistas, aanhangers van de
president, praten steeds meer
over hun comandante zoals christe
nen over de Messias praten. Zo
ook de 60-jarige Alicia Gonzalez,
die om haar nek een kettinkje
met zowel een katholiek kruisje
als een afbeelding van Chavez
draagt. „Zeg me, wanneer is
Chavez overleden?", roept ze
strijdbaar. „Hij is helemaal niet
dood! Hij heeft zich over onze har
ten uitgestort en is onsterfelijk ge
worden."
Op zich is de persoonsverheerlij-
Alicia Gonzalez
king van Chavez niet nieuw. Na
zijn aantreden in 1999 werden de
verworvenheden van de Boliva-
riaanse Revolutie, zoals Chavez
zijn socialistische project noem
de, op enorme spandoeken en pos
ters in het hele land gepropa
geerd. In het gelovige Venezuela
mengen wereldse en religieuze
denkbeelden zich gemakkelijk.
De pseudo-religieuze verering
van Chavez wordt de laatste we
ken echter tot grote hoogte aange
wakkerd door interim-president
Nicolas Maduro, door Chavez zelf
aangewezen als troonopvolger.
Morgen strijdt Maduro bij de pre
sidentsverkiezingen met opposi
tieleider Henrique Capriles om
de opvolging van Chavez. Tijdens
de campagne leunde Maduro
zwaar op het imago van zijn cha
rismatische voorganger.
Terwijl de verkiezingsdag dichter
bij kroop en Capriles de aanvanke
lijke achterstand in de peilingen
leek goed te maken, zette Maduro
zwaar geschut in: Chavez als pseu-
do-heilige, die vanuit het hierna
maals zijn kroonprins bleef steu
nen. Zo zei hij vorige week tij
dens een verkiezingsbijeenkomst
dat hij werd 'bezocht door de
geest van Chavez in de vorm van
een vogeltje', en noemde hij zich
zelf'apostel' van Chavez', die hij
weer 'de Christus van de armen
in Latijns-Amerika' noemde.
Maduro werd daarbij volop ge
steund door de Venezolaanse
Nicolas Maduro
staats-tv. Enkele weken geleden
verscheen een korte tekenfilm op
staatszender Vive TV, waarin de
aankomst van Chavez in de he-
_mel werd uitgebeeld. Daar verwel
komden linkse helden uit het La
tijns-Amerikaanse verleden, zoals
Evita Perón, Che Guevara en Sal
vador Allende, de Venezolaanse
president met open armen.
Ondanks de inhaalrace in de pei
lingen van Capriles is het voor de
oppositie lastig strijden tegen een
heilige, geeft Edison Ferrer, een
coördinator van de oppositiecam
pagne, toe. „Anderzijds is de hele
persoonlijkheidscultus die je nu
ziet, in een religieus land als Vene
zuela ook niet zo gek. Maduro ont
beert persoonlijkheid, charisma
en democratische legitimiteit. Hij
probeert Chavez op religieuze wij
ze in te zetten om zijn gebrek aan
inhoud te maskeren."
door onze correspondent
Wierd Duk
BERLIJN - Duitse kinderen zijn 'on
gelukkig*. In een recente Unicef-stu-
die naar het welbevinden van jon
geren tussen 11 en 15 jaar in 29 in
dustrielanden, bungelt Duitsland
onderin: op de 22e plaats. Neder
landse kinderen zijn het gelukkigst.
Hoewel Duitse kinderen het ob
jectief veel beter hebben dan kin
deren in crisislanden als Grieken
land of Spanje, ervaren zij dit zelf
heel anders. Van de Duitse kinde
ren beoordeelt minder dan 85 pro
cent het leven als 'positief. Van
de Nederlandse kinderen is meer
dan 95 procent gelukkig.
De kloof tussen de objectieve om
standigheden - materiële wel
vaart, gezondheid, veiligheid,
huisvesting - en de subjectieve
beleving is in geen van de onder
zochte landen zo groot als in
Duitsland.
Naast Nederland maken Noorwe
gen, IJsland, Finland en Zweden
de top 5 compleet. De Verenigde
Staten, Litouwen, Letland en Roe
menië sluiten de lijst af.
Op basis van objectieve criteria
staat Duitsland zesde: achter de
genoemde top 5-landen, maar
voor Zwitserland en Groot-Brit-
tannië. Een goede opleiding en ge
zondheid nemen het gevoel van
onbehagen onder 11- tot 15-jari
gen dus niet weg.
In Duitsland zorgden de uitkom
sten voor een schok. 'Waarom
zijn onze kinderen zo ongeluk
kig?', kopten de kranten.
Volgens Hans Bertram, socioloog
aan de Berlijnse Humboldt Uni
versiteit, is de prestatiedruk in
Duitsland veel te groot. Kinderen
die niet kunnen meekomen, zou
den zich daardoor buitengesloten
voelen. „Schokkend", aldus Ber
tram.
Anderen wijzen op voor de hand
liggende oorzaken: ouders die te
weinig tijd met hun kinderen
Lezer Spiegel Online
doorbrengen, verzuurde leraren,
kinderen die niet meer samen bui
ten spelen.
losef Kraus, voorzitter van de Ver
eniging van Leraren, vindt Duitse
kinderen verwend. „Dit is gemak
zuchtig gejammer", zegt Kraus.
„De mensen zijn met niets meer
tevreden. We moeten onze kinde
ren leren dat bij het leven ook te
genslagen horen."
Geen van deze analyses verklaart
waarom Duitse en Nederlandse
kinderen, die vaak in overeenkom
stige omstandigheden opgroeien,
hun persoonlijke situatie zo an
ders beoordelen. De opstellers
van het Unicef-rapport wijzen op
een belangrijk verschil: hoewel
Duitse en Nederlandse kinderen
in veel opzichten op elkaar lijken,
is in Duitsland het aantal jonge
ren dat in relatieve armoede op
groeit, hoger. Vooral kinderen uit
eenoudergezinnen - van wie de
ouder vaak een slecht betaalde
'mini-job' heeft - ontbreekt het
aan elementaire voorzieningen.
Daaraan ontbreekt het veel Griek
se en Spaanse kinderen echter
ook. En toch zijn die gelukkiger.
Is het dan toch die typisch Duitse
Weltschmerz, vroeg een commen
tator zich af. Op internet kreeg hij
van veel reageerders gelijk. 'In de
morrende Duitse samenleving
gaan de volwassenen chagrijnig en
ontevreden door het leven',
schreef een lezer bij Spiegel Onli
ne. 'Hoe kunnen onze kinderen
dan vrolijk en gelukkig op
groeien?'
