Industrie in
Europa moet
aan het werk
De Europese industrie dreigt achterop
te raken in de wereld. Het tij kan
echter nog gekeerd worden met een
nieuwe industriële revolutie.
SPECTRUM 9
door Lambert van Nistelrooij
e industrie in Eu
ropa staat onder
druk door de eco
nomische crisis.
Veel fabrieken
worden met slui
ting bedreigd.
NedCar werd gered. Zalco en Thermp-
hos in Zeeland niet. Ford en Arcelor
Mittal bij onze zuiderburen ook niet.
De Europese industrie vertegenwoor
digt nog maar 16 procent van het geza
menlijk bbp. De industriële output is
10 procent lager dan voor de start van
de crisis. Nu al zijn er in de EU drie
miljoen banen verloren gegaan.
Deze neerwaartse spiraal moet door
broken worden. De Europese econo
mie kan niet overleven zonder sterke
industrie. Maatregelen zoals het verho
gen van de importtarieven worden
dikwijls als oplossing genoemd. Maar
of dat gunstig is voor handelsland Ne
derland? Betere marktvoorwaarden
buiten Europa krijg je niet door de dij
ken op te trekken. Ook zal protectio
nisme onze economie niet blijvend
doen opleven.
In plaats daarvan moeten we de EU
klaarstomen voor de uitdagingen van
.de 21ste eeuw. Dat betekent dat we on
ze industrie grondig moeten herzien,
want er is meer aan de hand dan en
kel een economische crisis. Het indus
triële landschap verandert wereld
wijd. Het laatste decennium hebben
nieuwe technieken ons leven veran
derd. Bedrijven uit Azië en La
tijns-Amerika hebben zich op de
markt gemeld. Nieuwe materialen en
innovatieve producten zijn voor ieder
een te koop. Werknemers worden
overal beter opgeleid dan ooit.
Een nieuwe industriële revolutie
moet ervoor zorgen dat we de crisis in
Europa in kansen omzetten en nieu
we ontwikkelingen op wereldniveau
positief uitpakken voor het bedrijfsle
ven. Daarvoor zijn vier elementen
noodzakelijk: investeringen in innova
tie, een pioniersgeest, toegang tot fi
nanciering en slimme specialisatie.
Innovatie en ondernemerschap vor
men de sleutel tot groei. Bedrijfsle
ven, kennisinstellingen en overheden
moeten een gezamenlijke inspanning
leveren om de trend van dalende in
vesteringen in onderzoek en innova
tie te keren. Landen als China, Zuid-
Korea en India doen dat ook. Zij rich
ten zich nu vooral op de productie,
maar ook zij zijn bezig slimme kop
pen en kennisintensieve bedrijven
binnen te halen. De EU legt de ko
mende jaren miljarden klaar om inno
vatie aan te jagen. Het is aan de grote
re bedrijven om mee te doen, door
ook zelf meer te investeren in onder
zoek. Daarbij hoort ook nauwe samen
werking met universiteiten. Dat leidt
niet alleen tot meer en beter tech
nisch opgeleid personeel, maar boven
al tot het omzetten van kennis in pro
ducten. Onze wetenschappelijke
know how moet leiden tot industriële
voordelen. Een situatie waarbij de EU
30 procent van de patenten voor lit-
hiumbatterijen bezit, maar 0 procent
ervan zelf produceert, moet tot het
verleden behoren. Producten moeten
niet alleen invented in Europe maar
ook made in Europe worden.
Europese ondernemers moeten wel
durven pionieren. Internet, touch-
screens, gps; dë uitvindingen die ons
dagelijks leven hebben veranderd, ko
men niet meer uit Europa. De stoom
machine en de cd werden eerder nog
wel op het continent uitgevonden,
maar wie kan zich die producten nog
herinneren? Het is zaak weer een tech
nologische voorsprong op te bouwen,
waardoor Europa de vruchten kan
plukken van het pioniersvoordeel. Op
het gebied van duurzame energie en
efficiënt gebruik van grondstoffen is
veel te winnen. Europa ligt daar nog
voor en kan zijn kansen pakken. Ook
bijvoorbeeld door het volledig veran
deren van de productie van goederen
door 3d-printen, kan Europa weer pio
nier worden. Of door de nieuwste ge
neratie satellietnavigatie te combine
ren met nieuwe producten.
Toegang tot kapitaal is voor de indus
trie een voorwaarde om te kunnen in
vesteren in technologie, onderzoek en
werknemers. Vaak is de toegang tot fi
nanciële middelen niet afdoende,
vooral voor het MKB. Dat komt door
dat onderzoek en innovatie vaak niet
meteen tot grote verkopen leiden. De
Europese Unie en de Europese investe
ringsbank hebben daarom program
ma's opgesteld die nieuwe financie
ring gemakkelijker maken. EU-landen
kunnen ook meer doen; niet door
meer subsidies uit te keren, maar
door garantstellingen af te geven.
De uitbouw van hoogwaardige maak
industrie vraagt om een duidelijke
keuze: slimme specialisatie. De sleutel
hiervoor ligt in het vormen van top-
clusters, zoals Brainport Eindhoven of
de driehoek Twente-Wageningen-Nij-
megen. Door het samenbrengen van
hoogwaardige productie en slimme
koppen, hoeft niet iedereen hetzelfde
wiel uit te vinden Europese Silicon Val
leys zijn echt niet uitgesloten.
De industrie van de 21e eeuw moet in
Europa een belangrijke plaats krijgen.
Onze ondernemers moeten de ruimte
en kansen krijgen om die in te vullen.
Laat er weer Invented and made in Euro
pe op de producten staan!
ZATERDAG 13 APRIL 2013
van leraar
Lambert van
Nistelrooij zit
voor het CDA
in het Europarle
ment. Hij houdt
zich daar onder
meer bezig met
regionale ont
wikkeling, in
dustrie, energie
en telecommu
nicatie. Eerder
was hij Gedepu
teerde van de
provincie
Noord-Brabant.
