na ingreep
NVWA
I
'Zelfmoordpil moet vanaf 18 jaar beschikbaar worden'
I
I
4 BINNENLAND
PAARDENVLEES
Fraudeurs konden
hun slag slaan
met paardenvlees
doordat er mazen
zitten in het
controlesysteem.
gekken' Aanpak voedselfraude
door Kirsten Rietbergen
OSS - Vleesverwerker Willy Sel-
ten zou volgens bronnen op inter
net naar Spanje zijn gevlucht,
maar de hoofdrolspeler in het Os-
se vleesschandaal voert 'gewoon'
vanuit zijn woning in Nistelrode
een tegenaanval uit naar de Neder
landse Voedsel- en Warenautori
teit (NVWA).
Terwijl de warendienst op zoek is
naar 50 miljoen kilo rundvlees
van het Osse bedrijf dat terugge
haald moet worden voor vernieti
ging, legt Selten een claim van 5,8
miljoen euro neer bij de NVWA.
In een kort geding eist hij vergoe
ding voor de schade die hij heeft
geleden door de - volgens hem
onnodige - sluiting van zijn be
drijf in februari. Het bedrijf heeft
volgens de NVWA paardenvlees
vermengd met rundvlees. In paar
denvlees werd ook de pijnstiller
fenylbutazon aangetroffen.
Selten stuurde op 25 februari het
vaste personeel naar huis met de
mededeling dat het bedrijf faillis
sement zou aanvragen. Dat is vol
gens FNV-bestuurder John Klijn
nooit gebeurd.
Omdat de werknemers nu al zes
weken geen loon hebben gehad
en geen uitkering kunnen aanvra
gen, hebben drie vaste werkne
mers op advies van FNV Bondge
noten faillissement van het be
drijf aangevraagd. Dat wordt waar
schijnlijk dinsdag door de recht
bank in Den Bosch uitgesproken.
Ondertussen zijn niet alleen bij
het bedrijf de deuren gesloten,
maar ook bij de woonboerderij
van Selten. De bel bij de voordeur
en het huisnummer zijn verwij
derd. Selten laat, terwijl hij in zijn
auto voorbij zijn woning rijdt, we
ten niet met de pers te praten.
In een geding eist Willy
Selten vergoeding voor de
schade die hij zou hebben
geleden door de NVWA
ANALYSE
VLEESFRAUDE
door Annemieke van Dongen
OSS - In de grootste terugroepac
tie ooit probeert de Nederlandse
Voedsel- en Warenautoriteit
(NVWA) 50 miljoen kilo vlees
van de markt te halen. Dat is een
heel grote berg: meer dan een half
miljoen Nederlanders in een jaar
gemiddeld samen opeten.
Fraude met paardenvlees is een lu
cratieve business. Paard is onge
veer 1 euro per kilo goedkoper
dan rund. Als je jarenlang paard
door rundvlees mengt, zoals de
Osse vleesverwerker Willy Selten
volgens justitie heeft gedaan, tikt
dat aan.
De pakkans was klein. Dé manier
om vleesfraude op te sporen, is
een DNA-test. Het testen van een
stukje vlees kost enkele honder
den euro's. Tot de paardenvlees-
fraude in februari aan het licht
kwam, had de NVWA jarenlang
geen DNA-tests laten doen.
Dat is een gevolg van politieke
keuzes om het NVWA-budget te
rug te schroeven. Het geld dat er
nog wel was, moest worden inge-
*zet om de volksgezondheid te be
waken. De controleurs richtten
hun pijlen daarom op verboden
stoffen in vlees, zoals hormonen,
medicijnresten, bacteriën en ande
re mogelijke ziekteverwekkers.
De vraag of het rundvlees wel
echt van een koe kwam, had geen
prioriteit.
De straffen die in Nederland op
voedselfraude staan, schrikken
sjoemelaars niet af. De brancheor
ganisaties van de levensmiddelen
industrie (FNLI) en van super
markten (CBL) pleiten zelf voor
hogere boetes en naming sha
ming. Een openbare Europese lijst
van overtreders zou ondernemers
en consumenten voor fraudeurs
kunnen behoeden.
Kiezen voor controles op de veilig
heid van voedsel in plaats van de
echtheid, lijkt een logische keuze
in een tijd van bezuinigingen.
Maar vlees waarmee gesjoemeld
is, kan óngemerkt ook een gevaar
opleveren voor de volksgezond
heid. Zo test een inspecteur die
rundvlees denkt te controleren,
niet op medicijnen die alleen bij
paarden worden gebruikt.
Verboden resten daarvan kunnen
zo op ons bord terecht komen, zo
als blijkt uit de paardenvleesaffai-
re.
Fraudeurs benadelen naast consu
menten ook de eerlijke bedrijven
die hun vervalste waren kopen.
De klanten van Willy Selten moe
ten hun vleesproducten nu terug
halen van de supermarken en con
sumenten - voor zover ze nog
niet opgegeten zijn.
Om de voedselveiligheid te garan
deren, is het daarom belangrijk
dat ook fraude wordt tegenge
gaan. De vorige maand opgerichte
taskforce Voedselvertrouwen on
derzoekt hoe dat het beste kan.
Onder druk van de Tweede Ka
mer heeft het kabinet toegezegd
de bezuinigingen op de NVWA
deels terug te draaien. De maxi
male boete voor voedselfraude
stijgt van 4.500 naar 78.000 euro.
Maar ook een efficiëntere inzet
van het beperkte controlebudget
is nodig om fraudeurs af te schrik
ken, nadat de storm van de paar-
denvleesaffaire straks is gaan lig
gen. Niet alleen testen op verbo
den stoffen en ziekteverwekkers,
maar ook op wat we nou eigenlijk
eten en waar dat vandaan komt.
Dat is uiteindelijk ook voedselvei
ligheid.
door Floor Ligtvoet
ZUTPHEN - Het moet veel gemakke
lijker worden om in Nederland een
einde te maken aan je leven. Men
sen vanaf 18 jaar moeten een dode
lijk middel kunnen innemen dat
eenvoudig te verkrijgen is. Dit alles
moet kunnen zonder tussenkomst
van een arts of hulpverlener.
Daarvoor pleit de gisteren opge
richte coöperatie Laatste Wil. De
club zoekt leden om zo een vuist
te kunnen maken in politiek Den
Haag en te lobbyen voor een in
hun ogen waardige, autonome
vorm van zelfdoding.
Laatste Wil gaat verder dan ande
re organisaties die zich al inzetten
voor een vrijwillig levenseinde,
zoals het burgerinitiatief Voltooid
Leven van organisatie Uit Vrije
Wil. Die vindt het criterium, ge
hanteerd in de euthanasiewet,
van ondraaglijk en uitzichtloos lij
den te strak en rigide. Uit Vrije
Wil pleit voor een wet die
70-plussers, die levensmoe zijn
en het leven als voltooid beschou
wen, de kans geeft een dodelijk
middel in te nemen. Dit middel
moet dan worden verstrekt door
een stervenshulpverlener.
Cisteren is de coöperatie
Laatste Wil opgericht, die
een sterke lobby wil voor
waardige zelfdoding
los van Wijk, voorzitter van de
Laatste Wil, vindt het raar dat
mensen afhankelijk moeten zijn
van een hulpverlener wanneer ze
dood willen. „Wie is een ander
om te bepalen of jij dood mag?" Ie
dereen moet waardig kunnen ster
ven, ook jonge volwassenen, stelt
hij.
Bang dat een jongere tijdens een
enkele sombere bui het middel in
neemt, is hij niet: „Niet banger in
ieder geval dan dat zo iemand
Laatste Wil gaat verder dan
andere organisaties die zich
al inzetten voor een vrijwil
lig levenseinde
voor de trein springt of zich van
14 hoog naar beneden werpt."
Hij noemt de manier waarop nu
zelfmoord wordt gepleegd vele
malen gruwelijker dan het nemen
van een dodelijk middel dat Laat
ste Wil voorstelt. „Met 18 jaar
mag je stemmen, autorijden en
dus ook dood."
Met de komst van de coöperatie
Laatste Wil wordt het druk op de
markt van zelfdodingsorganisa
ties. Zo informeert de stichting
Waardig Levenseinde over metho
den van zelfeuthanasie, zoals het
inslapen met heliumgas. Stich
ting De Einder geeft trainingen
voor hulpverleners die mensen
met een doodswens begeleiden.
De Nederlandse Vereniging voor
een Vrijwillig Levenseinde
(NWE) met 140.000 leden, geeft
voorlichting en informatie over
euthanasie en hulp bij zelfdoding,
verstrekt wilsverklaringen en
doet onderzoek. De NWE steunt
de coöperatie Laatste Wil, omdat
veel van hun eigen leden ook wil
len dat een zelfmoordpil er komt.
Bij de Levenseindekliniek ten slot-
te kunnen mensen met een ster-
venswens terecht die aan de zorg
vuldigheidseisen van de euthana
siewet voldoen, maar van wie de
arts geen euthanasie of hulp bij
zelfdoding kan of wil geven.
Volgens coöperatie Laatste Wil
zijn de andere organisaties geen
concurrenten. „We hebben alle
maal een eigen doelstelling en
gaan elkaar versterken", aldus
Laatste Wil op zijn website.
12
