In een serie artikelen staat de PZC stil bij
dopingcontroles in Zeeland. Er werd gesproken
met vele mensen uit de sportwereld. Vandaag in
deel 4: Arnold Brons, die jarenlang dopingcontroles
uitvoerde en nu in de Raad van Advies van de
Nederlandse Dopingautoriteit zit.
6 SPECTRUM
zie ook pzc.nl/dopin
tijdens een
controle
heb gezien,
was een
sporter die
z'n eigen
urine
opdronk
DOSSIER
Dossier doping Zeeland
Iedereen kan
door Maurice Steketee en Rudy Boogert
Het licht dat plotseling uit
valt, geknoei met de op-
vangbekertjes of een
sporter die z'n eigen uri
ne opdrinkt; Arnold
Brons somt moeiteloos
een aantal trucjes op om
de boel te manipuleren tijdens een doping
controle. De Souburger, werkzaam bij het
Sport Medisch Adviescentrum Zeeland
(SMAZ) in Middelburg, was zeven jaar lang
dopingcontoleur en maakte in die periode
het nodige mee. Tegenwoordig zit Brons in
de Raad van Advies van de Nederlandse
Dopingautoriteit.
Om meteen maar met de deur in huis te val
len: Iedereen kan dopingcontroleur worden.
Een medische achtergrond is niet vereist.
Sportarts Arnold Brons onderzocht zeven
jaar lang sporters op het gebruik van stimule
rende middelen in binnen- en buitenland.
De 54-jarige Souburger ving de plasjes op en
leverde ze in bij de Dopingautoriteit. Die
zorgde voor het verdere transport naar labo
ratoria in onder meer Keulen en Gent.
„Waar de urine uiteindelijk terechtkomt, we
ten de controleurs niet."
Brons controleerde in de Amsterdam Arena
wereldberoemde profvoetballers tijdens het
EK van 2000 in Nederland en België, een
Amerikaanse bodybuilder tijdens de Gay
Games in Amsterdam, maar ook doodgewo
ne sporters zonder sterallures. Met telkens
als doel bedriegers te ontmaskeren. Als we
kijken naar het aantal positieve plasjes, tus
sen de twintig en dertig per jaar in Neder
land, wordt er maar weinig uit de pot met
verboden middelen gesnoept.
Brons maakt echter een onderscheid tussen
het feit dat er weinig gebruikt wordt en wei
nig gevonden. Er wordt niet veel gevonden,
maar dat wil niet zeggen dat er ook weinig
wordt gebruikt, valt uit zijn bewoordingen
op te maken. De wielrenners Michael Boo-
gerd en Lance Armstrong zijn immers ook
nooit betrapt. Maar inmiddels weten we wel
beter.
De dopingcontroleurs moeten nauwkeurig
te werk gaan, laat Brons weten. Het laatste
wat ze willen is immers een ongeldige con
trole. „Het belangrijkste is om eerst de ruim
te te onderzoeken waarin de controle gaat
plaatsvinden", vertelt Brons in zijn werkka
mer in Middelburg. „Er mogen geen losse ele
menten in staan. Een prullenbak moet dus
weg. Ik heb in al die jaren verschillende din
gen gehoord en gezien om de controle te ma
nipuleren. Sommigen probeerden te sjoeme
len met een catheter of nepblaas. Of de op-
vangbekertjes werden 'schoon' gespoeld on
der de kraan, waardoor er andere stoffen in
de plas zouden komen en de controle dus on
geldig is. Maar ook het licht dat plots uitviel
in een dopingcontrolestation is tijdens een
taekwondotoernooi in Tlirkije wel eens ge
beurd."
Een ander bekend probleem is dat sporters
niet kunnen plassen als de controleur mee
kijkt. „Dan moeten ze zich helemaal uitkle
den en mogen ze ongezien plassen. In ande
re gevallen moet de broek tot op de knieën
en het shirt tot boven de navel, zodat de con
troleur kan meekijken of er niks onoirbaars
plaatsvindt."
Het bizarste incident maakte Brons mee tij
dens de Gay Games in Amsterdam. „Daar
heb ik rare taferelen meegemaakt, zoals een
sporter die z'n eigen plas opdronk. Maar te
genwoordig zijn er wel minder misstanden.
De dopingcontroleurs worden goed getraind
door de Dopingautoriteit. Ze zijn alert op al
lerlei zaken. Als je veel commentaar krijgt op
de dopingcontrole, weet je meestal wel dat
er wat aan de hand is."
Brons laat weten dat een dopingcontrole een
kostbare zaak is. „Je moet al snel denken aan
een bedrag van 900 euro. Gemiddeld duurt
een controle tussen de twee en drie uur."
Nadat Brons aan de slag ging als bondsarts
bij de Judo Bond Nederland, waar hij onder
anderen Elisabeth Willeboordse bijstond,
stopte hij met zijn werkzaamheden als do
pingcontroleur. Wel nam hij zitting in de
Raad van Advies van de Dopingautoriteit.
„Ik zit er in als vertegenwoordiger van de
Vereniging van Sportgeneeskunde. Ook
oud-sporters maken deel uit van de Raad
van Advies. We denken mee met de Doping
autoriteit, zoals: hoe liggen bepaalde zaken
in het veld. Invloed op de dopinglijst hebben
we niet, dat wordt allemaal vastgesteld door
de Wada (Wereld Anti Doping Agentschap).
Het is een internationaal spelletje, waar wij
niks over te zeggen hebbea We stellen wel
een dopingwaaier samen. Daarin staat pre
cies vermeld welke stoffen en medicijnen
een sporter wel en niet mag gebruiken."
Amateursporters worden volgens de sport
arts maar zelden gecontroleerd. „We willen
het wel doen, maar er is geen geld voor." De
Souburger komt wel
x eens een amateurspor-
ter tegen die doping ge
bruikt. „Maar het mees-
Het bizarste te blijft binnenskamers.
j|l Ze gaan Pas praten als
ze gezondheidsklachten
krijgen. In Nederland
wordt er ook niet echt
prioriteit gegeven aan
het najagen van doping-
gebruik bij amateurs. Zo
lang de regering het
niet strafbaar stelt en in
de wet regelt, kunnen
sporters er mee door
gaan. Gevangenissen
moeten dicht of zitten
overvol in dit land, dus
dat geeft wel aan dat het
geen prioriteit heeft om
hier achter aan te gaan.
In België is dat wel anders, daar is het in de
wet geregeld. Je kunt er op elk moment ge
controleerd worden, of je nou hebt gewon
nen of ergens achteraan eindigt."
Toch vindt Brons het een goede zaak dat er
geld in controles wordt gestoken. „We moe
ten voorlichting blijven geven. Het is belang
rijk om op de gezondheidsrisico's te blijven
wijzen."
Arnold Brons (54) werkt sinds 2000
bij het Sport Medisch Adviescentrum
Zeeland (SMAZ) in Middelburg. Het
SMAZ is gehuisvest in het gebouw
waar ook de Zeeuwse sportkoepel
SportZeeland zit. Daarnaast is de ge
boren Zeeuw, die woonachtig is in
Amsterdam en heen en weer reist
naar Middelburg, bondsarts bij de Ne
derlandse Judo Bond. Hij staat de ju
doka's bij tijdens toernooien in bin
nen- en buitenland. Brons was zeven
jaar werkzaam als dopingcontroleur.
Inmiddels zit hij acht jaar in de Raad
van Advies van de Dopingautoriteit.
Arnold Brons van de Raad van Advies van de Dopingautoriteit
toont de dopingwaaier. foto Maurice Steketee
Volgende week deel 5:
Fraude bij Zeeuwse dopingcontrole
reacties tips:
r.boogert@pzcnl
m.steketee@pzcnl
