Van de tientallen Nederlanders die
naar Syrië reisden om zich in de gewa
pende strijd te storten, bereikten drie
nooit hun doel. Waarom kozen ze
voor de jihad en waarom zit één van
hen al maanden in de cel. Een recon
structie.
iri - 5
4 SPECTRUM
actueel
Geblokkeerd op het pad
door Niki van der Naald en Cyril Rosman
M
ohammed G.
(24) was een
beetje dom. Of
om -het bij de
woorden van
zijn medever
dachte Kaya K.
te houden: wat 'Mo' in het najaar van
2012 blijkbaar op websites als marok-
ko.nl postte was 'niet zo handig'. „Ik
dacht: dit zijn dingen waar een mos
lim voor verhoord kan worden. Ik
denk dat dit ook de reden is dat ik
hier zit", verklaart K. (33) op 29 no
vember vorig jaar bij de politie,
slechts enkele uren nadat hij, Moham
med en medeverdachte Aykut K. in al
le vroegte, met het nodige politiever-
toon, van hun bed zijn gelicht.
Qua politiek-religieuze opvattingen
doet Mo er volgens bronnen inder
daad weinig aan om zichzelf buiten
het zicht van de veiligheidsdiensten
te houden. Wat hij exact in de weken
voorafgaand van zijn arrestatie be
richt, is niet duidelijk. Maar het is
geen toeval dat de Algemene Inlichtin
gen en Veiligheidsdienst (AIVD) eind
oktober 2012 een ambtsbericht stuurt
naar de landelijk officier van justitie
terrorismebestrijding. Daarin staat -
zo blijkt uit informatie, ingezien door
deze krant - dat Mohammed G. van
plan is om 'eind november uit te rei
zen naar Syrië om deel te nemen aan
de internationaal gewelddadige jihad'.
De veiligheidsdienst laat ook weten
dat G. sympathie zou hebben voor Jab-
hat al Nusrah, een jihadistische groe
pering die niet alleen voor Syrië maar
voor 'het hele islamitische kalifaat
vecht'. Volgens het ambtsbericht pro
beert Mohammed - van Irakese af
komst - voor zijn reis naar Syrië aan
geld en aan medereizigers te komen.
Naar aanleiding van de inlichtingen
geeft de officier van justitie op 31 okto
ber 2012 toestemming om Moham-
meds telefoon te gaan afluisteren.
Waar de meeste Syriëgangers niet of
nauwelijks bijtijds te onderscheppen
zijn, lijkt Mohammed G. zichzelf met
zijn praatjes op internet te verlinken.
Mohammed is een selfmade jihadist.
Na enige tijd met zijn familie in asiel
zoekerscentrum Ter Apel in Appel
scha te hebben gezeten, verhuist de
Koerdische Irakees op 12-jarige leef
tijd naar Maastricht. Hij leeft zijn le
ven zoals alle andere tieners die een
nieuw bestaan moeten opbouwen in
een vreemd land. Hij leert de taal en
gaat naar school en werkt later onder
andere bij de Jumbo en een snackbar
aan het Vrijthof in Maastricht.
Maar in zijn hoofd lijkt hij langzaam
een andere weg in te slaan. Uit een be
knopte autobiografie die Mo ver
spreid heeft onder moslimbroeders
en -zusters, komt het beeld naar vo
ren van een jongeman die al op vroe
ge leeftijd steeds verder af lijkt te drij
ven van de werkelijkheid. Zijn inspira
tiebron is niet zijn vader, die hem uit
de koran voorleest. Ook niet een radi
cale imam of groepering waarmee hij
optrekt. Zijn 'muze' is internet. „Na
wat googelen kwam ik op een site
waar je beelden van Irak kon bekij
ken. Het was een sluipschutter vi
deo hoe Amerikanen neergeknald
werden. Ik was gewoon in shock.
Nooit van m'n leven had ik zo'n blij
gevoel gehad, Subhan'Allah (een isla
mitische uitdrukking van geluk,
red)." Als in beeld een wapperende is
lamitische vlag verschijnt, krijgt Mo
naar eigen zeggen 'een moment van
hartstilstand'. „Als ik dat kon beschrij
ven, zou ik gewoon tien blanke pagi
na's nodig hebben met allemaal punt
jes die de trilling van mijn hart zijn
jaaaa de zwarte vlag!!"
Op 14-jarige leeftijd haalt hij alle 'rot
zooi muziek' van zijn mp3-speler en
downloadt alleen nog maar zoge
noemde jihadi nasheeds. Iedere dag als
hij naar school fietst, dreunen jihadis
tische teksten via zijn oordopjes zijn
brein in: liederen waarin opgeroepen
wordt als ware moslim te strijden te
gen ongelovigen.
In 2008 krijgt Mohammed definitief
de Nederlandse nationaliteit. Zijn
ouders, die in de loop der tijd weer te
rugkeren naar Irak, proberen hun radi
caliserende zoon af te brengen van
zijn idee om te gaan strijden voor de
jihad. Maar zoals hij het zelf om
schrijft: een van de vijf zonen in het
gezin mag best opgeofferd worden.
Hij zegt stemmen te horen, afkomstig
van 'een krijger' uit zijn verleden in
Irak, die hem 'ongewild' de kant van
terrorisme opstuurt. Een halfjaar
voor zijn arrestatie belandt de bij vla-
Mr
De door Justitie
onderschepte
foto van Mo
hammed G.
met een AK-47.
Volgens de ver
dachte zelf is
de foto geno
men tijdens
een familiebe
zoek in Irak. Hij
stuurde dit
plaatje naar
menig moslima
die hij probeer
de over te ha
len om met
hem te trou
wen en mee op
jihad te gaan.
gen suïcidale Mohammed in de ziekte
wet vanwege zijn psychische klach
ten.
Hij woont een tijdje bij zijn zus in
Maastricht, maar besluit in mei 2012
in een flat in Rotterdam te gaan wo
nen. Mo heeft zich tijdens een vakan
tie in Irak uitgebreid laten fotografe
ren als strijder. Met baard, een smagh
(hoofddoek voor Arabische mannen,
red.) en een wapen - een AK47 - in de
hand. Hij leest op internet veel over
de strijd in Syrië en bekijkt de bloede
rigste filmpjes. Hij discussieert erover
met andere moslims op internetfora.
In chats met vrouwen toont hij zijn
strijdersfoto's. Vastbesloten, zo lijkt
het, om zijn woorden om te zetten in
daden. Justitie weet al enkele dagen
nadat G. getapt is te achterhalen dat
hij in contact staat met twee 1\irkse
Nederlanders: Aykut K., afkomstig uit
de buurt van Arnhem en Kaya K.,
woonachtig in Rotterdam. Laatstge
noemde is geen vreemde van de in
lichtingendiensten. In juni 2012 is hij
gespot bij een moskee in een buiten
wijk van Brussel. In gezelschap van le
den van de radicale groepering Sha-
ria4Belgium en Sharia4Holland
spreekt hij moskeegangers aan.
Aykut en Mo zeggen beiden de huur
van hun appartement op. Maar Mo
hammed is de enige die in zijn chats
en telefoongesprekken duidelijk laat
merken dat hij sympathie heeft voor
jihadistsiche groepen in Syrië en die
ook aangeeft dat hij ernaartoe wil.
„Kijk naar Syrië, babys en kindjes die
dood in een plas bloed liggen. Zusters
die dag en nacht verkracht worden,
broeders die dood gemarteld worden
hoe kunnen we dan nog proberen
gelukkig te leven terwijl zo een tiran
nie tegen moslims gaande is en allah
azza wa ja duidelijk ons naar voren
roept om te strijden op zijn pad?"
Mohammed ziet de jihad duidelijk als
'een roman', laten Aykut en Kaya, die
Mo via internet hebben leren kennen,
elkaar bezorgd weten. Dat geromanti
seerde beeld van de strijd in Syrië
komt ook naar voren in Mohammeds
wens om het gezelschap van drie man
nen uit te breiden met een vrouw.
Zijn vrouw, welteverstaan. De aanvan
kelijk op 31 november geboekte reis
naar de Tïirkse plaats Gaziantep, 40 ki
lometer van de Syrische grens, moet
voor die droom zelfs uitgesteld wor
den naar eind december. „Ik wil er
heen, maar dan wel met een zuster
met dezelfde intentie waarlijk
niks is mooier dan zij aan zij met je
vrouw te strijden op het pad van Al
lah", zo schrijft hij aan een moslima,
die hij begin november polst voor een
eventueel flitshuwelijk. Zij weigert,
maar Mohammed heeft al snel een an
dere kandidaat gevonden. Na twee we
ken chatten stapt een 33-jarige Marok
kaanse uit Utrecht in het huwelijks
bootje met Mo. In een moskee in Rot
terdam wordt op 21 november hun is
lamitisch huwelijk door een Somali
sche imam afgesloten. Een verbinte
nis die door de Marokkaanse achteraf
bij de politie gereduceerd wordt tot
„een huwelijk dat te vergelijken is
met iemand die in Las Vegas gaat trou
wen." Voor zijn nieuwe vrouw heeft
Mohammed nog geen vliegticket naar
Tlirkije geboekt. Op dat moment weet
hij niet dat zijn kompanen Kaya en Ay
kut van plan zijn om zonder Moham
med vanuit Brussel naar Tlirkije te rei
zen. De jihadganger lijkt het vooral
druk te hebben met het overtuigen
van zijn vrouw om mee te gaan en
met zijn wispelturigheid. Op 29 no
vember chat hij met een moslima die
in België woont en die zegt te zijn
mishandeld door de politie van Ant
werpen. Mohammed trekt zich haar
verhaal dusdanig aan dat hij zijn be
stemming wil veranderen van Syrië
in België. Alleen zijn maten zien dat
niet zitten. „Ik zei tegen hen (de broe
ders), we hebben onze zielen al ver
kocht, of het daar is of hier is, maar ze
wilden liever daar het gaat erom
dat iemand opstaat iemand die de
kuffars (ongelovigen, red) waar
schuwt." Hij linkt vervolgens naar
een Youtube-filmpje waarop te zien
is hoe een aanslag gepleegd wordt bij
een controlepost.
Slechts enkele uren later valt de poli
tie binnen in de woning van Moham
med, die op dat moment samen met
Aykut enkele deuren verderop bij zijn
huisbaas logeert. Niet ver van die plek
wordt Kaya K. van zijn bed gelicht.
Zijn rugzak met afscheidsbrieven
staat in de gang. Missie: mislukt.
©reageren?
spectrum@depersdienst.nl