Wm
A
30 ZEELAND
WESTERSCHELDE
Volgens Jaap Ventevogel moet de
uitzichtloze discussie over de
Westerschelde nu worden gestopt.
eerst in Schelde'
'Vaarweg
door Ben Jansen
VLISSINGEN - Het economisch be
lang van de Westerschelde over
stijgt de natuurfunctie en daar
moet Nederland zich bij neerleg
gen. Dat is volgens Jaap Ventevo
gel de enige manier om de relatie
tussen Nederland en Vlaanderen
en tussen Zeeland en Antwerpen
te verbeteren en een eind te ma
ken aan de uitzichtloze discussie
over verdiepen en ontpolderen.
Ventevogel (Vlissinger, 69, oud
gedeputeerde en ex-voorzitter
van anti-ontpolderstichting De
Levende Delta): „Nu houden we
elkaar in de houdgreep en dat
leidt tot niets. Nederland en
Vlaanderen - of zoals je wilt Zee
land en Antwerpen - zeggen goe
de buren te zijn, maar we gedra
gen ons er niet naar."
In alle discussies over de Wester
schelde verwijst Vlaanderen naar
het Scheidingsverdrag van 1839.
En, naar Ventevogel de afgelopen
jaren tot het inzicht is gekomen,
terecht. „Dat verdrag legt het prin
cipe van de vrije vaart op de Wes
terschelde vast. Inderdaad, er
staat niets over containerschepen
van bijna 400 meter, maar er staat
evenmin dat die vrije vaart tot
een schepen van bepaalde afme
tingen moet worden beperkt."
De toepasbaarheid van het ver
drag op de scheepvaart van van
daag valt natuurlijk aan een
scheidsgerecht voor te leggen,
maar dat heeft nadelen. Je kunt
beter zeggen dat je gelijk hebt
dan ongelijk te krijgen. Ventevo
gel: „Bij de IJzeren Rijn, die ook
in het Scheidingsverdrag staat,
heeft Nederland het lid op de
neus gekregen. Dat wil je geen
tweede keer laten gebeuren."
83
Jaap Ventevogel: „We moeten nu
zeggen: het is mooi geweest."
Het staat voor Ventevogel vast dat
het Scheidingsverdrag de natuur-
beschermingsregels van de Euro
pese Unie overstijgt. „Daar kan
ook de Europese Commissie niet
onder uit. Bovendien, niemand
heeft ons opgedragen de natuur
in de Westerschelde te bescher
men op de manier waarop dat nu
gebeurt. Dat hebben we onszelf
opgelegd in die typisch Neder
landse hang naar ruimtelijke orde
ning tot op de vierkante centime
ter waarbij natuur extra aandacht
krijgt. Dat is gebeurd met de Wes
terschelde. Die is - met uitzonde
ring van de vaargeul - als een na
tuurgebied aangemerkt. En dat is
fout. Op basis van het Scheidings
verdrag had de economische func
tie voorop moeten staan, waarbij
natuurlijk maatregelen moeten
worden getroffen om het gebied
aantrekkelijk te houden voor vo
gels en zeehonden."
Vorige week liet de Antwerpse ha
venschepen Marc Van Peel weten
dat hij de koppeling toegankelijk
heid-natuurlijkheid-veiligheid
voor de Westerschelde wil losla
ten. En de Antwerpse jurist Eric
Van Hooydonk voegde eraan toe:
„De laatste jaren tekent de ten
dens zich af dat de Westerschelde
een natuurgebied is met een rela
tieve vaarwegfunctie. Dat is een
omdraaiing van de verdragsrechte
lijk vastgelegde situatie."
Volgens Ventevogel is nü het mo
ment aangebroken te erkennen
dat de economische functie van
de Westerschelde de andere kwali
teiten overstijgt. „Vanzelfspre
kend staat de veiligheid tegen
overstromen voorop en even van
zelfsprekend is dat je maatregelen
treft om het in Europa zeldzame
meergeulssysteem met slim bag
geren in stand te houden en om
ervoor te zorgen dat het gebied
van betekenis blijft voor vogels en
zeehonden. Maar niet met het au
tomatisme dat schade In de Wes
terschelde moet worden gecom
penseerd. Want dat betekent ont
polderen. Dat is ook de reden
waarom de verhouding tussen
Zeeland en Antwerpen nu zo
moeizaam is. Kleine aanpassin
gen aan de vaargeul - want iets an
ders zal het in de toekomst echt
niet meer zijn - leiden steevast
tot de vrees dat opnieuw ontpol-
derd moet worden. Dat besef is
ook in Antwerpen gegroeid: het
kan toch niet zo zijn dat Zeeland
op basis van de huidige afspraken
over de koppeling van toeganke
lijkheid en natuurlijkheid des
noods maar moet verdwijnen als
werkzaamheden aan de vaargeul
nieuwe natuurcompensatie nood
zakelijk maken. Ik beschouw het
onder water zetten van de Hedwi-
gepolder als een politiek feit,
maar daarmee basta. Als er echt
iets gecompenseerd valt, dan
moet dat maar buiten de Wester
schelde gebeuren. Bijvoorbeeld
door middel van eilanden voor de
kust, waarover landschapsarchi
tect Adriaan Geuze begin deze
maand op een symposium van
De Levende Delta sprak."
De herdenking later dit jaar van
het feit dat België in 1863 met de
financiële steun van andere lan
den de Nederlandse tol op de
Westerschelde afkocht, is wat
Ventevogel betreft een uitsteken
de gelegenheid de strijdbijl te be
graven. „We moeten nu vanuit
Zeeland zeggen: het is mooi ge
weest met dat krampachtige stre
ven naar evenwicht tussen toegan
kelijkheid en natuur."
Scan de QR code, stel nu zelf uw Essential samen
en vind uw dichtstbijzijnde Auping Plaza of
Premium dealer op www.auping.nl
