4
TO©S
PZC
Twee werelden, één van de top van
COLOFON
Maak iemand
abonnee!
2 IN HET NIEUWS
/Cru c.
ZAAK-VAATSTRA
Het proces tegen Jasper S. draaide
gisteren om één vraag: handelde hij
in een roes of uiterst geraffineerd?
PAUL KUSTERS
toosenhenk.nl OO
i sterk verschillens» sterftecijfer ziekenhuizen
1 -
f II 1
f "x
OP WELK KNOPJE
HEB JE 6EPRUKT Q
(0) 11
(0)
TOO*» ei-* hêhx«NU.
Park Veldzigt 35, Middelburg
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
0118- 43 4000
Hoofdredactie
Peter Jansen pjansen@pzc.nl
Arie Leen Kroon (adj.) alkroon@pzc.nl
Centrale redactie
T: 0118- 43 4010
E: redactie@pzc.nl
Redactie Walcheren
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
T: 0118- 43 4050
E-mail: walcheren@pzc.nl
Redactie Bevelanden-Tholen
Postbus 162, 4460 AD Goes
T: 0113- 31 5670
E-mail: bevelanden@pzc.nl
tholen@pzc.nl
Redactie Zeeuws-Vlaanderen
Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
T: 0115- 64 5740
E-mail: zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
Redactie Schouwen-Duiveland
Postbus 80, 4300 AB Zierikzee
T: 0111-45 4650
E-mail: schouwen-duiveland@pzc.nl
Commercieel manager
Bert de Vries
Advertenties
Afdeling Direct Sales regio Zuid
T: 088-0139995
E-mail:
adverteren.zeeland@wegenermedia.nl
Personeelsadvertenties:055-5388000
Familieberichten: 088-0139 999
Kleintjes: 0900- 6743 836
Krant niet ontvangen?
Wijziging van uw adresgegevens?
Gebruikmaken van de vakantie
service?
Abonnement opzeggen?
Vul het formulier in op:
www.pzc.nl/lezersservice
of bel: 088- 013 9910
Toets 1bezorgklachten (vanaf 07.00
uur) nabezorging bij melding voor
12.00 uur
Toets 2: informatie over uw abonne
ment
Toets 3: informatie over abonneevoor
deel
Maandag-vrijdag: 08.00 - 17.00 uur
Zaterdag: 08.00 - 12.00 uur
PZC Lezersservice
Antwoordnr 10008, 5680 VB Best
Abonnementsprijzen
Het tarief voor een abonnement waarbij u
de krant 6 dagen per week thuis ontvangt,
bedraagt 28,95 per maand. Dit tarief is
gebaseerd op betaling per kwartaal en
automatische incasso.
Zie ook www.pzc.nl/tarieven voor het
complete tarievenoverzicht.
Auteursrechten
Alle auteursrechten voorbehouden Uitgeve
rij Provinciale Zeeuwse Courant, onderdeel
van Koninklijke Wegener NV.
Publicatierecht beeldende kunst via Beeld
recht.
Gegevensbescherming
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener
legt van abonnees gegevens vast voor de uit
voering van de abonnementsovereenkomst.
Deze gegevens kunnen gebruikt worden om u
op de hoogte te houden van interessante
producten en diensten van andere onderdelen
van Wegener en zorgvuldig geselecteerde
partners. Indien u geen prijs stelt op informa
tie van de PZC of indien u uw toestemming
voor het gebruiken van uw e-mail adres wilt in
trekken, kunt u dit schriftelijk kenbaar maken
bij PZC Lezersservice. Zie ook het privacy sta
tement op
www.pzc.nl
En u als trouwe abonnee ontvangt
een VVV-cadeaubon t.w.v. 50,-*
De nieuwe abonnee leest de krant
2 maanden gratis en betaalt
vervolgens normaal tarief.
Maak iemand abonnee op:
www.pzc.nl/abonneewerftabonnee
•Voorwaarde is dat u én de nieuwe abonnee
'Mijn lichaam
door Niki van der Naald
LEEUWARDEN - 'We', het grote pu
bliek, dachten eigenlijk al zoveel
over melkveehouder Jasper S. te
weten. Mede ingegeven door de
details die zijn advocaat Jan Vlug
in de aanloop naar het proces al
heeft prijsgegeven. Zo wisten we
dat de man, die na meer dan der
tien jaar door een DNA-verwant-
schapsonderzoek als de vermoede
lijke moordenaar van Marianne
Vaatstra was ontmaskerd, 'een
nuchtere, intelligente boer en goe
de vader en echtgenoot' moest
zijn. Een Fries die af en toe
's nachts op de fiets stapte en dan
tientallen kilometers reed voor
een bezoek aan prostituees in Gro
ningen. Een man die op luttele ki
lometers van de weide woonde
waar hij in de nacht van 30 april
op 1 mei 1999 het 16-jarig platte
landsmeisje misbruikte, haar met
haar bh wurgde en vervolgens
meerdere keren met een mes
stak. Dat alles heeft hij vrij snel
na zijn aanhouding in november
2012 toegegeven.
En toch wilden de honderden aan
wezigen die gisteren in meerdere
rechtszalen in de rechtbank van
Leeuwarden het proces tegen Jas
per S. bijwoonden nog meer we
ten. Alles weten. Dertien jaar kon
de familie Vaatstra niet verder
met leven. Dertien jaar wachtte
ook de rest van Nederland op wat
de man zou verklaren die een van
de meest bekende en voor ouders
ook meest angstaanjagende
moordzaken op zijn naam had
staan.
De nabestaanden van Marianne
waren een dag eerder al gewaar
schuwd en ingelicht. De meest
gruwelijke details zouden tijdens
de behandeling van de rechtszaak
voorbijkomen. Over de manier
waarop hun kind cq zus gewurgd
was. Welke seksuele handelingen
S. met haar uitvoerde. Hoe hij
haar van haar flets sleurde, nadat
hij haar toevallig had gepasseerd
tijdens een nachtelijke fietstocht.
Waar hij haar vasthield, hoe en
hoe vaak hij haar keel doorsneed.
Jasper S. stelde op dat vlak niet te
leur. De kleine, ongeschoren man
in schipperstrui gaf openheid van
zaken. Van moment tot moment
liep hij samen met de rechters de
nacht die Marianne fataal werd
door. Soms hakkelend en snotte
rend, met gebogen hoofd. Soms
honderduit pratend. Zelfverze
kerd zelfs.
Maar werden daarmee de belang
rijkste vragen - hoe is hij hier toe
gekomen en waarom zweeg hij
meer dan dertien jaar - beant
woord? Geenszins. Zijn eigen han
delen in die nacht kon hij nog
wel toelichten, maar cruciale de
tails over de toestand waarin zijn
slachtoffer zich bevond op het mo
ment dat hij haar overmeesterde
kon of wilde hij niet beantwoor
den. „Ik heb gaten in mijn herin
nering. Dertien jaar lang heb ik
het verdrongen", luidde steevast
het antwoord van S., naarmate de
rechters hem steeds meer door
zaagden over de in sommige op
zichten juist wel gedetailleerde
verklaringen die hij bij de politie
heeft afgelegd.
Die verklaringen leken vooral zijn
verhaal te moeten ondersteunen
dat hij die nacht - zoals hij het
zelf omschreef- 'in een roes'
heeft gehandeld. Dat er geen op
zet in zijn handelen zat. Hij had
onrust in zijn hoofd. Had last van
stress door het werk op de boerde
rij, door conflicten met zijn vader.
Hij zag Marianne in haar eentje
in het donker fietsen en dacht:
„Zij is voor mij." Veelzeggend
was zijn opmerking over de uit
eindelijke verkrachting van Ma
rianne: „Mijn lichaam deed dat,
niet ikzelf." Vanaf het moment
Vader Bauke Vaatstra, na afloop
van de eerste zittingsdag.
foto Remko de Waal/ANP
dat hij haar van de fiets trok en de
16-jarige onder bedreiging van
zijn zakmes een weiland in
dwong, handelde hij naar eigen
zeggen buiten zichzelf. Hij dood
de het meisje, ja. Maar dat zou uit
blinde paniek zijn geweest. Na de
seksuele ontlading schrok hij min
of meer wakker. Was de roes voor
bij. Hij draaide Marianne op haar
buik en kon haar op die manier
eenvoudiger wurgen. Dat had hij
wel eens in films gezien.
Tien minuten, hooguit. Zo lang
schat Jasper S. in dat zijn daden
hebben geduurd. Waar vrienden
en familieleden Marianne om
schreven als een zelfbewuste
meid, die zich niet zomaar iets
liet zeggen, schetste Jasper S. giste
ren het beeld van een slachtoffer
ACHTERCROND
MISBRUIK
door Cyril Rosman
DEN HAAG - De kardinaal, de bis
schop en de overste kwamen giste
ren door de voordeur binnen. Een
hoorzitting later vertrokken ze
door de achterdeur. Voor de voor
deur stonden toen boze slachtof
fers van seksueel misbruik in de
kerk. Zij hadden tijdens de hoorzit
ting de religieuze leiders al meerde
re verwensingen naar het hoofd ge
slingerd.
Het tekende gisteren in de Twee
de Kamer de kloof tussen de kerk
en de slachtoffers van het mis
bruik in die kerk. „Het lijken
twee verschillende werelden, een
van de top van de kerk en een van
de slachtoffers", vatte D66-Kamer-
lid Berndsen het samen.
Die kloof lijkt, drie jaar na het aan
het licht komen van het misbruik
schandaal, eerder groter dan klei
ner te worden. Gisteren hoorde
de Kamer de kerkleiding, de
slachtofferorganisaties en het
Meldpunt Seksueel Misbruik
RKK over de voortgang van de af
wikkeling van het misbruikschan
daal. Daar bleek dat na drie jaar,
twee vuistdikke rapporten, hon
derden zaken bij de klachtencom
missie en 3,1 miljoen aan uitbe
taalde compensatie het begrip tus
sen de kerk en de slachtoffers nog
steeds ver te zoeken is. Kerk en
slachtoffers blijken al maanden
niet meer samen om de tafel te
zitten omdat slachtofferorganisa
ties als Klokk het vertrouwen in
het overleg hebben opgezegd.
De kerkleiding heeft al meerdere
malen excuses aangeboden voor
het leed dat is aangericht en zegt
alles te doen wat in haar mogelijk
heid ligt om de slachtoffers te
compenseren. Dat is echter wat
anders dan het oprecht voelen
van empathie voor de slachtof
fers. En daar schort het volgens
politici en slachtofferorganisaties
aan. De afhandeling van veel
klachten verloopt goed, maar een
deel loopt vertraging op door lan
ge juridische verweren vanuit de
kerk. Meestal gaat het daarbij om
zaken tegen broeders die mis
bruik pleegden in internaten. Dat
itr
