Cyprus moet op zoek naar een nieuw
economisch model. Dat zal niet meevallen.
'Er is alle reden om somber te zijn'.
8 VERDIEPING
CYPRUS 25 MAART 2013
Gezocht:
een nieuwe baan
op Cyprus
door Sander van Mersbergen
illustratie Mark Reijntjens
De Cyprioten zijn giste
ren wakker geworden
in een land dat de vette
jaren achter zich gela
ten heeft. Het akkoord
dat de overheid sloot
met de trojka, haalt het
economische model onderuit waarmee het
eiland de afgelopen jaren rijk werd.
Analisten voorspellen een zware recessie.
Het kortwieken van de bankensector
brengt een werkloosheid van misschien
wel meer dan 20 procent met zich mee.
Om de begroting op orde te krijgen zal de
overheid zwaar bezuinigen en de belastin
gen verhogen. Ondanks de overvloedige
zonneschijn op het mediterrane eiland zal
het leven voor een groot deel van de inwo
ners bepaald geen pretje worden.
Cyprus heeft natuurlijk altijd nog de toeris
tensector. Maar ook die wordt geraakt.
Voor de vakantiebranche zijn lange rijen
voor de pinautomaat geen goede reclame.
Rijke Russen zullen met hun kapitaal op
zoek gaan naar andere (ei)landen.
„Je kunt je afvragen hoe al die dure hotels
zonder hen gaan overleven", zegt Martin
van Vliet, specialist internationale econo
mie bij ING. „Er is alle reden om enorm
somber te zijn."
Cyprus zal iets nieuws moeten verzinnen
om de economie een nieuwe vruchtbare
bodem te geven. De tragiek van het eiland
is dat de rijkdom die de Cyprioten de afge
lopen jaren vergaarden niet is gebruikt om
de economie wezenlijk te versterken.
Cyprus kende tot 2009 een groei die struc
tureel boven het EU-gemiddelde lag. Be
langrijkste motor achter die groei was de fi
nanciële sector. Door de toestroom van ka
pitaal kreeg ook de vastgoedbusiness een
enorme boost. Ook de overheidsbestedin
gen deden een flinke duit in het zakje.
Ondertussen ontwikkelden veel andere sec
toren niet of nauwelijks mee. De indus
triële productie bijvoorbeeld was in 2011
net zo hoog als in 1995. In diezelfde perio
de nam het besteedbare inkomen van de
Cyprioten met meer dan de helft toe.
De landbouwproductie was in 1995 zelfs
een stuk hoger dan nu.
Een van de redenen waarom de basissecto
ren niet groeiden, is dat het land nauwe
lijks investeert in onderzoek en ontwikke
ling. De Europese Commissie berekende
dat een gemiddeld EU-land 2 procent van
het nationale inkomen aan R&D besteedt,
Cyprus komt tot een kwart daarvan. Het
aantal gepromoveerden is in de rest van de
EU acht keer zo hoog.
De economie van de toekomst staat op Cy
prus dus niet om de hoek. „Ik heb eerlijk
gezegd geen idee welke bedrijfstak de
plaats van de bankensector moet overne
men", zegt Alfred Kleinknecht, hoogleraar
economie in Delft. „De Cypriotische econo
mie is niet heel concurrerend De bankme
dewerkers die hun baan verliezen, zullen
niet snel een andere baan vinden."
Nee, hoopgevend zijn de berichten bepaald
niet. Een verborgen schat, dat is wat het
land nodig heeft. Maar wacht eens even:
heeft Cyprus die schat niet in de eigen bo
dem zitten? In de discussie rond de even
tuele financiële hulp van Rusland speelden
de nog onontgonnen gasvoorraden van Cy
prus een belangrijke rol. In de bodem van
de Middelandse Zee zit minimaal 200 mil
jard kubieke meter gas, dat een waarde van
60 miljard euro vertegenwoordigt. Datis
ruim drie keer het nationaal inkomen van
het eiland.
Kleinknecht en Van Vliet zien wel enig per
spectief in de gasvelden, maar nuanceren
dat ook meteen. „Bankmedewerkers kun je
natuurlijk niet zomaar op een boorplat-
form neerzetten", zegt Van Vliet.
De pot
boven(
omgev
mee te
zien O
eenTu
len bo\
Cyprus
mindei
overspt
BELAf
Als perc
13,:
Groot
re
