24 ZEELAND
VISSERIJ BELEVING
Hoe zorgen we dat ons museum
straks flink opvalt, vroegen ze zich bij
de gemeente Sluis af. En opeens
wisten ze het: we zetten een
viskotter op het dak! De Visserij
Beleving in de haven van Breskens
wordt echter veel meer dan dat.
Interactiviteit speelt er een
voorname rol.
Met een kotter op 't da
door Martijn de Koning
Maak een ontwerp voor een visserijmu
seum, maar houdt er rekening mee
dat er een kotter op het dak moet.
Het was geen alledaagse opdracht
die vijf architectenbureaus meekre
gen van de gemeente Sluis. Het ontwerp van BN-
NED bleek uiteindelijk het beste.
Dat het Terneuzense bureau het fraaiste ontwerp ge
tekend had, werd gisteren door de gemeente Sluis
bekendgemaakt. De gunning van de ontwerpop
dracht is een volgende stap in de procedure om te
komen tot een 'Visserij Beleving' op de plek van het
huidige visserijmuseum en de vismijn in de haven
van Breskens.
Het idee voor het belevingsmuseum is eigenlijk een
laatste redmiddel voor met name de visveiling, en
daarmee eigenlijk ook voor die van de gehele visse
rij in Breskens. De veiling is nog steeds in bedrijf,
maar de omzet loopt terug. Niet zo gek: het aantal
vissersschepen met als thuishaven Breskens is in
middels op de vingers van één hand te tellen.
Sluis maakte de ambitieuze plannen voor een inter
actief museum vorig jaar bekend. Meteen al werd in
gezet op het plaatsen van een kotter op het dak.
„We zochten iets waar we internationaal mee kun
nen opvallen", vertelt ambtenaar Tiny Maenhout.
„Dit komt aardig in de buurt, dacht ik zo."
Het 40 meter lange schip, dat jarenlang dienst deed
als de URK 88 en momenteel bij scheepswerf De
Schroef in Sluiskil op een opknapbeurt wacht,
springt het meest in het oog. Het concept is echter
veel breder. In het museum moeten straks alle facet
ten van de Noordzeevisserij worden belicht. Onder
de noemer 'de smaak van vis' is er aandacht voor on
der meer de vangst, de handel, de verkoop en het
consumeren. Oftewel: van 'catch-to-plate' (van
vangst tot bord). „We willen laten zien dat eerlijk
en gezond eten recht uit de zee komt, en dat je dat
niet uit de vriezer in de supermarkt hoeft te halen",
verklaart wethouder Jan Schaalje. Er wordt in hoge
mate ingezet op interactiviteit. Touchscreens, film
pjes en spelletjes spelen een grote rol in het toekom
stige museum. Zo kun je er een sorteerspel met ge
projecteerde vissen spelen op een lopende band, op
een scherm een wedstrijdje varen met een kotter en
proberen op vissen te trappen die ineens, geprojec
teerd, onder je voeten opduiken.
De vismijn blijft gewoon in gebruik. Als er gemijnd
wordt, kunnen bezoekers door grote ramen meekij
ken en krijgen ze informatie. Ligt de vismijn stil,
dan mogen gasten naar binnen, en kunnen ze zelf
virtueel bieden op een partijtje vis.
In en op de kotter, die boven het gebouw 'zweeft',
wordt het verhaal van vissersmensen verteld. In de
verschillende ruimten wordt informatie over diver
se thema's gegeven. Echte Bressiaanders vertellen
via schermen over hun vissersverleden. In de kom
buis gaat het over eten, in de kooien over hygiëne
en privacy, op de brug over navigatie en de rol van
Het winnende ontwerp van BMNED van de museumentree. Die komt aan de Kaai, bij de visveiling.
de kapitein én de schippersvrouw, in de machineka
mer over de techniek en geldproblemen en op dek
over de gevaren voor de bemanning. In het visruim
wordt op de wanden een driedimensionale film ge
projecteerd over het leven aan boord.
Bij het museum komen verder een ambachtelijke
viswinkel en een proeverij. Daarvoor worden exploi
tanten gezocht. Het zijn ook belangrijke bronnen
van inkomsten: ze moeten er mede voor zorgen dat
het museum exploitabel wordt. Sluis hoopt in het
restaurant samen te kunnen werken met sterren
koks uit de regio: die kunnen er bijvoorbeeld hun
leerlingen ervaring laten opdoen. „Het wordt geen
restaurant waar je uitgebreid gaat dineren", legt
Schaalje uit, „maar een proeverij; een plek waar je
soorten vis met elkaar kunt vergelijken, en onbeken
de vis kunt proberen." Het huidige visserijmuseum
blijft bestaan en wordt onderdeel van het nieuwe
museum. „Het oude en nieuwe deel moeten elkaar
gaan aanvullen", verklaart Schaalje. „Maar dat moet
in de loop der tijd groeien."
De invulling van het toekomstige museum was de
basis waarmee de gemeente de prijsvraag voor het
ontwerp van het entreegebouw uitschreef. Dat ge
bouw bestaat dus al in de vorm van een deel van de
vismijn, maar heeft een metamorfose nodig om aan
trekkelijk te worden. Het winnende ontwerp van
BMNED voorziet in wanden met veel glas, een gol
vend dak en speelse, kleurrijke belettering. „Die
doet denken aan zeewier", aldus Gilliam de Nijs van
BMNED. De stenen constructie waarop de kotter
rust, wordt weggewerkt in de wanden van het mu
seum.
Volgens Foort Lokerse, directeur van de Zeeuwse
Visveilingen, moet het museum 40.000 bezoekers
per jaar kunnen trekken. Ter vergelijking: het huidi
ge Visserijmuseum krijgt jaarlijks 12.000 mensen op
bezoek, een museum als het Arsenaal in Vlissingen
