REIZEN 19
Ik weet niet wat
het is deze reis,
maar de
thermostaat
vertoont kuren
Griekenland mag dan bijna failliet zijn, het zit
bomvol met schatten. Natuurlijke, historische,
culturele schatten. En schatten van mensen.
Een reis door de kop van grandioos
Noord-Griekenland.
ZATERDAG 23 MAART 2013
riodes bibbert hij bijna zijn stoel
uit.
Het glaasje wijn dat ik geser
veerd krijg, heeft ook al tempera-
tuurproblemen. De wijn is rood,
maar voelt als wit. Ijskoud. Dat
zelfde kan gezegd worden van de
hoofdmaaltijd. Die is weliswaar
niet meer bevroren, maar warm
is anders. Ik. weet niet Wat het is
deze reis, maar de thermostaat
vertoont kuren.
Ik besluit een glas witte wijn te
bestellen. Die heeft vast naast
een oven gelegen, want de wijn
is warm. Er klopt helemaal niets
van, of zou er iets mis zijn met
mijn gevoelstemperatuur?
Bij vertrek uit Jakarta stond de
captain al even stil bij de winter
se omstandigheden die we thuis
in Nederland zullen aantreffen.
Tien graden onder nul.
Na 16 uur reizen zie ik het met ei
gen ogen. We taxiën tussen de
witte weilanden richting gate F6.
We zijn mooi op tijd. Zodra het
lichtje van de stoelriemen is ge
doofd, staat het hele vliegtuig als
een persoon op om lekker te
gaan dringen in het smalle gang
pad. Daar lijken de meeste passa
giers vreemd genoeg dol op te
zijn. Er gebeurt daarna verras
send weinig op uitstapgebied. Na
enkele minuten komen we erach
ter waarom. De gate is bevroren.
Er is geen beweging in te krijgen.
Het is duidelijk dat met dit bijltje
zelden wordt gehakt, want ook
het personeel aan boord is beslui
teloos bij het wassen van het var
kentje. De captain informeert
ons dat we ondanks de vrieskou
het vliegtuig per trap zullen verla
ten. 200 meter verderop kunnen
we dan via een personeelsingang
de gate weer binnen. Een koude
rilling trekt door de rijen passa
giers. Iedereen lijkt op hetzelfde
moment te beseffen dat de war
me kleding in de onbereikbare
koffer zit Angstig wordt naar bui
ten gegluurd richting de kleine
ijstijd. Gelukkig komt de captain
na een kwartiertje met nieuwe
inzichten. Onder de vleugels van
ons toestel is het spekglad. Lopen
lijkt levensgevaarlijk. Er komen
warme bussen die het vervoer
zullen verzorgen. Een zucht van
opluchting klinkt door de
Boeing.
De minuten tikken verder en on
ze vroege aankomst is gaande
weg veranderd in een forse ver
traging. De bussen verschijnen
maar niet en de reizigers begin
nen te morren. Na een half uur
heeft de gezagvoerder er ook ge
noeg van. We lopen, beslist hij.
Koud, gevaarlijk, glad, het maakt
niet uit. De voordeur zwaait
open en een poolwind loeit de ca
bine in. Daar gaan we. Over het
pikdonkere platform glijden, in
ganzenpas, luchtig geklede passa
giers scheldend en bibberend
naar de achteringang van de be
vroren gate. Ik ook. Het is gruwe
lijk koud, de wind blaast fors en
na 20 meter is de lol er goed af.
Overal bewegen gates gracieus
naar aankomende vliegtuigen.
Uitgerekend de onze doet het
niet.
Onderkoeld bereik ik een uur la
ter mijn eigen woonhuis. Het
had er lekker warm moeten zijn,
maar ook dat valt tegen. Woe
dend staar ik naar de thermo
staat en moet constateren dat ik
het ding verkeerd geprogram
meerd heb. Twaalf graden, conti
nu/tot morgen. Onder twee dek
bedden kruip ik in mijn mandje,
waar het al snel behaaglijk is. Ik
val in een diepe slaap en droom
een heerlijk warme droom. Iets
tropisch met palmbomen. Ik ben
weer terug waar ik een halve dag
eerder vertrok en ik denk dat ik
daar maar blijf.
Noord-Griekenland
door Willemijn Bos
•Athos
V* Kalapibaka
GRIEKENLAND TURK|J£
Athene
t
Middellandse Zee
et noorden van
Griekenland heeft
zijn ongerepte ka
rakter weten te be
houden. Juist van
wege die ongerept
heid wil ik er-
I heen. Om veel moois te zien en
weinig toeristen tegen te komen.
Laat die maar lekker op het stand
gaan liggen. Ik lig net zo lief in
zo'n natuurlijk zwembadje van de
diepblauwe rivier Voidomatis, de
schoonste rivier van Europa, die
hoog in het Pindosgebergte langs
het dorpje Mégalo Papigo
stroomt. Hier verwerk ik de in
drukken van mijn zes uur lange
tocht door de Vikoskloof, een van
j de diepste kloven ter wereld.
Rust, een enkele arend, bijzonde
re planten, het geluid van water.
Overrompelend mooi was het.
i Mégalo Papigo, na hoeveel haar-
speldbochten kwamen we er? Het
I dorpje lijkt aan het eind van de
wereld te liggen. Een oude kerk,
leistenen daken en één kleine su
permarkt. Waar we overigens
niets te zoeken hebben, want on
ze gastheer kookt heerlijk en bij
het ontbijt staan zes soorten ei
gengemaakte jam klaar, plus ap
peltaart van oma. Zo'n ruimhartig
ontbijt kunnen we wel gebruiken,
nadat we gisteravond diep onder
de indruk raakten van de beroem
de Macedonische wijn, gemaakt
van de Xynómavro-druif, de Mace
donische koning van de rode drui
ven. Deze stevige, rode wijn is vol
gens vinologen in potentie een
van de tien grootste wijnen van
de wereld. Daar waren wij het gis
teravond helemaal mee eens.
Mooie bergdorpen genoeg hier.
Metsovo bijvoorbeeld. Het is er
WAAR EN WAT
Om een bezoek te brengen aan
Noord-Griekenland kun je vliegen
op Thessaloniki of Preveza. Belde
steden hebben een internationaal
vliegveld. Wij reisden door de re
gio met Griekenlandspecialist Po-
lyplan Reizen. Kijk voor meer in
formatie op www.polyplan.nl.
Kijk op www.grieksverkeersbu-
ro.nl als je meer wilt weten over
Griekenland.
De Grieken zelf zijn de echte schat
ten van Griekenland.
markt. Aan wat hier allemaal in
de stalletjes en kraampjes ligt,
kun je zien hoe vruchtbaar deze
streek is: appels, peren, kersen,
perziken, abrikozen, maïs. De
mannen van Metsovo zitten in de
schaduw zwijgend bijeen op een
bank, leunend op hun wandel
stokken. De vrouwen kopen fruit,
nadat ze alles grondig hebben be
tast op rijpheid. Oude vrouwen,
in klederdracht en met een lange
grijze vlecht op de rug, waarin
een lintje is mee gevlochten.
We gaan oostwaarts, over de Thes-
salische vlakte naar Kalambaka,
waar de treinrails eindigen. Hier
doemt een bizar landschap op
van rotspilaren, ontstaan door ero
sie van water en wind. Bovenop
deze pilaren en rotspieken staan
kloosters, zogeheten tnéteora. Per
piek één. Het ziet er absoluut
spectaculair uit. Je vraagt je af hoe
de monniken, die zichtbaar de af
zondering zochten, hier ooit naar
boven konden komen. Simpel: ze
werden omhoog gehesen in een
net aan een touw. Of ze gebruik
ten een houten ladder van zo'n
40 meter lang.
Met de rust en afzondering is het
inmiddels gedaan. De méteora
staan sinds 1988 op de Werelderf-
goedlijst van Unesco. Per jaar ko
men er zo'n twee miljoen toeris
ten. Die worden niet met een
touw naar boven gehesen, maar ar
riveren gewoon met een bus.
We verlaten Thessalië en rijden
verder in noordoostelijke rich
ting, naar Grieks-Macedonië. In
het dorpje Vergina werd in 1977
diep in de grond het ongeschon
den koningsgraf gevonden van
Philippus II (382 - 336 voor Chris
tus), koning van Macedonië en de
vader van Alexander de Grote
(356 - ,323 voor Christus). Toen
hier in een grafheuvel een sche
del werd gevonden met een ver
woeste oogkas, was het een van
de aanwijzingen dat dit het graf
moest zijn van Philippus II, die
vermoord werd tijdens de brui
loft van z'n dochter. Een rivaal
schoot hem een pijl in z'n oog,
waardoor hij stierf.
De grafheuvel is na de ontdek
king van het graf intact gelaten.
Binnenin is een koepelvormig mu
seum gebouwd met daarin de
schatten uit de tombe. De tombe
zelf, een soort huisje van twee ka
mers, is via een trap te bereiken.
Je kunt er niet in. De schatten
zijn er van bovenaf uitgehaald.
Adembenemend mooie beeldjes
zijn er te zien in het halfduister.
Met goud doorweven doeken, sie
raden, wapens, gouden kronen.
De botten van de koning zaten in
een gouden kist met daarop de
Macedonische zon. Niemand zegt
dat je hier stil moet zijn, maar ie
dereen fluistert.
We trekken verder oostwaarts,
naar het schiereiland Chalkidiki
onder Thessaloniki, dat in het zui
den eindigt in drie lange schierei
landen, alsof het de drietand is
van de zeegod Poseidon. Het
meest oostelijke eiland is de mon
nikenrepubliek Athos. Vrouwen
worden er niet toegelaten, vrou
welijke dieren evenmin. Alleen
kippen, want het eigeel is nodig
voor de verf waarmee de monni
ken iconen schilderen. Om toch
iets van de kloosters te zien, ga ik
mee op een schip dat langs de
westkant van Athos vaart. De eeu
wenoude, prachtige complexen
zijn zo goed te zien. Wat zijn ze
groot! Via een luidspreker wordt
al varend informatie gegeven. Dat
de kloosters van binnen sober
zijn, de kerken daarentegen bela
den met kunstschatten: iconen, bi
bliotheken, altaren met goud en
diamanten.
Weer aan wal spreek ik een paar
mannelijke toeristen die een
nachtje mochten logeren in een
klooster op Athos. Ze mochten
niet roken, niet praten tijdens het
eten, moesten om negen uur 's
avonds al naar hun harde bed en
kregen als ontbijt in de dop ge
kookte tuinbonen met honing,
kaas, olijven en water. De erva
ring hadden ze niet willen mis
sen, hoewel ze zich ook hadden
verveeld. Tja, dan moet je maar le
ven zoals de monniken: per et
maal acht uur werken, acht uur
bidden, acht uur slapen.
Even ten noorden van Athos ligt
Stageira, de geboorteplaats van de
Griekse wijsgeer Aristoteles. Bij
hem was Alexander de Grote in
de leer van z'n 14e tot z'n 20ste.
Toen Alexander eenmaal koning
was, wist hij het Macedonische
Rijk uit te breiden van de Adriati-
sche Zee tot de Indus.
Thuis lig ik er niet zo wakker van,
maar nu ik hier op de berg van
Aristoteles de Aristotelesroute
loop, op de vestingmuur van het
oude Stageira sta, op de plek ben
waar de wijsgeer lesgaf, in de grot
sta waar hij met Alexander sliep
met de bedoeling de jongeman te
harden, kan ik er niet over uit dat
de Griekse Oudheid hier nog zo
tastbaar aanwezig is. Ik sta er met
m'n voeten bovenop, de verhalen
ritselen door de struiken. Maar ja,
wie er niets mee heeft, kan ook
een andere themawandeling vol
gen. Of lekker gaan raften of
mountainbiken. Mooie rivieren
en bergen genoeg hier.
reageren?
reizen@depersdienst.nl
