32 ZEELAND
KLEINE BASISSCHOLEN
De Onderwijsraad wil scholen met minder dan honderd
leerlingen sluiten. In Zeeland zitten op dit moment 96
van de 233 basisscholen onder die grens. De Zeeuwse
Vereniging voor Kleine Kernen vreest voor de
^oxtyi^eA/.
Ile/ns acJlooi i/n- e$IL dxyiju niet'
Dorpsschooltjes
De leefbaarheid van een dorp is niet afhankelijk
van de aanwezigheid van een basisschool. Dat
zegt onderwijssocioloog Dick van der Wouw,
die als onderzoeker bij sociaal cultureel planbu
reau Scoop in Middelburg werkt. Hij publiceer
de diverse onderzoeken over onderwijs, krimp en leefbaar
heid.
Van der Wouw noemt de reacties vanuit het platteland op het
plan van de Onderwijsraad begrijpelijk, maar vooral 'negatief
en defensief. Ze hebben volgens hem weinig wetenschappelij
ke grond.. „De stelling dat in Nederland een dorp zonder
school een spookdorp wordt, waar de gezinnen met jonge kin
deren zijn weggevlucht, is door onderzoek weerlegd", betoogt
Van der Wouw. „Uiteraard draagt de school bij aan de leef
baarheid van een dorp. Het is een natuurlijke plek om samen
te komen en dingen te ondernemen die het gemeenschapsle
ven ten goede komen. Maar er zijn ook voorbeelden van vitale
dorpen zonder school, zoals Sint-Kruis, Ossenisse, Seroosker-
ke. De kinderrijkheid is daar zelfs groter dan omliggende dor
pen met een basisschool."
Bovendien is aangetoond dat kleine basisscholen kwetsbaar
der zijn, benadrukt Van der Wouw. „Een kleine basisschool
hoeft niet kwalitatief slechter te zijn dan een grote basis
school, maar het is voor een kleine basisschool wel lastiger
om de kwaliteit lange tijd vast te houden. Dat zegt de
Onderwijsinspectie."
Van der Wouw vindt dat het 'tot de laatste snik uitvechten
van het voortbestaan van een kwijnende voorziening' duurza
me oplossingen voor de toekomst tegenwerken. Mensen moe
ten afstappen van het ideaalbeeld dat in elk dorp alle voorzie
ningen aanwezig zijn. „De tijd dat de kar ratelde over de keien
en de vele kinderklompjes roffelden bij schoolaanvang ligt ver
achter ons. Dat bij vele dorpsbewoners deze herinnering wee
moed oproept, is begrijpelijk, maar als ideaal toekomstbeeld is
het fnuikend."
Door de grote daling van het aantal kinderen in de basis
schoolleeftijd, is het niet meer realistisch om in elk dorp een
school overeind te houden. Volgens de Scoop-onderzoeker
zorgt een 'trugkieke'-opstelling er ook voor dat steeds minder
mensen vanuit de Randstad naar Zeeland zullen verhuizen.
„Jongeren die na hun studie willen terugkeren naar hun ge
boortestreek zoeken niet het dorp van Wim Sonneveld, maar
wensen een woonomgeving die hen toekomstperspectief
biedt; waar het mooie wonen gecombineerd kan worden met
een goeie baan. Woonkwaliteit en bereikbaarheid van banen
en voorzieningen zijn de belangrijkste ingrediënten voor toe
komstige leefbare dorpen. Navelstaren, nostalgie en doorge
dreven behoudzucht zijn dat niet."
