Visgraatmodel is succes
4 BINNENLAND
OPENBAAR VERVOER
Reizen met het openbaar vervoer kan
simpeler en prettiger als
concurrenten gaan samenwerken.
Malle Babbe heette
Barbara Claes
Wel hulp aan Egypte
Nog geen bureau dicht
vragen over
verhoogde
terreurdreiging
Samenwerken
uit eigenbelang
door Paul Bots
AMERSFOORT/BREUKELEN - Natuur
lijk ziet vervoerder Veolia de reizi
ger het liefst in een Veolia-trein
stappen. En natuurlijk wil de NS
dat de klant voor een NS-trein
kiest. Maar zolang vervoerders
vooral aan hun eigenbelang den
ken, en los van elkaar opereren,
haakt de reiziger af en kiest voor
bijvoorbeeld de auto. Gevolg: bei
de concurrenten hebben er niks
aan. Ziehier in een notendop het
probleem waar het Nederlandse
openbaar vervoer al jaren mee
kampt. Het College van Rijksadvi
seurs schreef het vorig jaar al:
„Als je eenmaal in de trein of bus
zit, dan is het ov zo slecht nog
niet. Maar waarom kost het zoveel
stress om uit te vinden welk per
ron je moet hebben en hoe je daar
moet komen?"
Een citaat dat nu is overgenomen
in het manifest 'Samen op reis,
OpStap naar een beter OV' dat
vandaag aan staatssecretaris Wil-
ma Mansveld van Infrastructuur
wordt aangeboden. Op initiatief
van reizigersorganisatie Rover en
duurzaamheidsclub Urgenda gin
gen alle vervoerders en de overhe
den met elkaar om de tafel zitten.
Resultaat: een document met elf
concrete voorstellen om het open
baar vervoer in Nederland te ver
beteren. Een bijzonder monster
verbond in het belang van alle ver
voerders. Maar, zo is althans de be
doeling, vooral in het belang van
de reizigers.
Het lijkt allemaal zo simpel. Stem
de dienstregelingen op elkaar af.
Laat geen bus rijden op een tra
ject waar ook al een trein rijdt.
Zorg dat mensen die van de ene
naar de andere vervoerder over
stappen daar geen last van heb
ben. Zorg dat de overstapplaats
veilig en netjes is. Dat mensen er
even kunnen werken als ze daar
behoefte aan hebben. En vooral:
zorg dat de klant vanaf de laatste
halte vervoer heeft naar zijn eind
bestemming. Want in Nederland
zijn nogal wat plaatsen waar voor
al dat laatste stukje tot problemen
leidt. In de stad, maar meer nog
op het platteland. En dan kan het
openbaar vervoer nog zo goed
zijn, als de reiziger niet weet hoe
hij de laatste kilometer af moet
leggen, haakt hij af.
De oplossing ligt soms buiten het
openbaar vervoer. Een auto kan
de oplossing zijn voor het laatste
stuk van de reis. Maar dan moet
Zolang vervoerders vooral
aan het eigenbelang den
ken, en los van elkaar opere
ren, haakt de reiziger af
Stem dienstregelingen op el
kaar af. Laat geen bus rijden
op een treintraject. Zorg
dat overstappen goed gaat
Het zijn misschien open deu
ren die de initiatiefgroep in
trapt. Maar feit is dat afspra
ken nu op papier staan
je wel zeker weten dat er een
huur- of deelauto beschikbaar is
op het station. Of dat je er een
fiets kunt huren.
Het zijn misschien open deuren
die de initiatiefgroep van ver
voersbedrijven en overheden in
trapt. Maar feit is dat zij nu een
groot aantal afspraken op papier
zetten. Afspraken die het reizen
voor de klant simpeler en pretti
ger moeten maken. Concrete
maatregelen die soms al in de ko
mende maanden zichtbaar moe
ten worden. Zo staat in het mani
fest dat er in de eerste helft van
2013 een gezamenlijke voordeelac
tie van de vervoerders komt. Bij
voorbeeld een 'probeerkaart' waar
mee mensen kennis kunnen ma
ken met bus en trein. Milieu Cen
traal en de NS presenteren van
daag een telefoon-app waarmee je
de COz -uitstoot van een treinreis
kunt vergelijken met een autorit.
Om de uitstoot beeldend te ma
ken, wordt die ook uitgedrukt in
uren tv-kijken of stofzuigen.
Overigens willen de concurren
ten ook op een andere manier be
ter samenwerken. Samen met een
adviesbureau en de overheid ma
ken ze een modelconcessie. Een
voorbeeldcontract dat overheden
kunnen gebruiken als ze het open
baar vervoer in hun regio aanbe
steden. Momenteel monden die
contracten uit in juridische haar
kloverij waarbij iedereen probeert
risico's te mijden. Flexibel reage
ren op nieuwe situaties is dan
moeilijk. De voorbeeldconcessie
moet dat makkelijker maken. Dat
is gunstig voor de vervoerders,
maar ook voor de reiziger.
De NS maakte gisteren bekend
dat ze 49 procent van de Haagse
stadsvervoerder HTM koopt. De
WD in de Tweede Kamer is daar
niet blij mee. De partij vindt dat
'een staatsbedrijf niet in een
markt moet stappen waar is afge
sproken dat de markt haar werk
moet doen.'
DOETINCHEM - Het Achterhoekse
vervoersbedrijf Syntus is de uit
vinder van het visgraatmodel. Na
dat het bedrijf eind vorige eeuw
twee met opheffing bedreigde
spoorlijnen had overgenomen
van de NS, werd het geïntrodu
ceerd. De lijnen Arnhem-Winters
wijk en Zutphen-Winterswijk
vormen de ruggengraat van dat
model. De buslijnen zijn de klei
ne graatjes, de toevoerlijnen naar
de treinstations. Vertrektijden
van trein en bus worden op elkaar
afgestemd. Ook wachten de trei
nen van Syntus op vertraagde bus
sen, iets wat elders in Nederland
niet gebeurde, omdat vervoerders
niet samenwerkten. Het systeem
werd ook gebruikt om te bezuini
gen. De meeste buslijnen, die pa
rallel aan het spoor liepen, zijn op
geheven. Het visgraatmodel werd
een daverend succes. De zieltogen
de treindiensten werd nieuw le
ven ingeblazen. Het aantal passa-
HAARLEM
De ware naam is bekend van
Malle Babbe, een oudere
vrouw die lachend is afgebeeld
op het gelijknamige schilderij
van Frans Hals (circa
1583-1666). Ze heette Barbara
Claes, ontdekte wetenschappe
lijk medewerker Floris Mulder
van Museum Het Dolhuys in
Haarlem. Nu pas blijkt dat ze
in een Haarlems 'werkhuis'
voor verstandelijk beperkte
mensen zat samen met Pieter
Hals, de zoon van de kunst
schilder.
Rob de Nijs had in de jaren ze
ventig een hit met Malle Babbe
waarin ze werd afgeschilderd
als prostituee.
DEN HAAG
Het stoppen van hulp aan Egyp
te komt de mensenrechten in
dat land niet ten goede. Dat zei
minister Timmermans (Buiten
landse Zaken) gisteren. Vol
gens hem zal het stoppen van
hulp tot groeiende chaos in het
land en spanningen in de regio
leiden.
DEN HAAG
In de periode tot 2015 zal er
niet één politiebureau worden
gesloten. Minister Ivo Opstel
ten (Justitie) zei dat gisteren.
In verschillende regio's wordt
gevreesd voor de sluiting van
politiebureaus met de komst
van de Nationale Politie.
5
In Nederland geldt sinds gisteren
het één na hoogste terreuralarm.
Dat terwijl er geen sprake is van
concrete plannen voor een terro
ristische aanslag.
door Niki van der Naald
Vanwaar die plotselinge alert-
heid?
Sinds de aanslagen op 11 septem
ber 2001 in de Verenigde Staten
en later in Europa (Londen, Ma
drid), is de Westerse wereld so
wieso extra alert op terreurdrei
ging. Ieder halfjaar maakt de Na
tionaal Coördinator Terrorismebe
strijding en Veiligheid (NCTV)
een dreigingsanalyse. Gisteren
was weer zo'n moment. Terreur-
coördinator Dick Schoof besloot
het dreigingsniveau te verhogen.
Over de exacte aanleiding blijft
hij vaag, volgens de veiligheids
diensten zijn er géén concrete aan
wijzingen voor een aanslag. Met
de troonswisseling op 30 april
zou het ook niets te maken heb
ben. Wél met de naar buiten sijpe
lende berichten over Nederlandse
jongeren die zich als jihadstrijder
in voornamelijk Syrië melden.
Want?
Volgens Dick Schoof is een
honderdtal geradicaliseerde Ne
derlanders naar Syrië afgereisd.
De Nederlandse terrorismecoördi-
nator noemt het 'voorstelbaar' dat
die jongeren op korte termijn
'doorgeradicaliseerd' terugkeren
en bereid zijn tot het plegen van
een aanslag op eigen bodem.
3 Wie zijn die 'polder-jihadisten'?
Het zijn vooral mannen,
soms vrouwen. Leeftijd: tussen
de 20 en 25 jaar oud en met een
laag opleidingsniveau. Vrijwel al
lemaal spreken ze Arabisch. De
meeste strijders hebben de Marok
kaanse nationaliteit, maar ook
van oorsprong Somaliërs en T\ir-
ken reizen richting Syrië. Giste
ren moest er toevallig eentje voor
komen bij de rechtbank in Rotter
dam. Hij, een Iraakse man (24),
werd afgelopen november samen
met twee anderen opgepakt om
dat hij zou willen vechten in Sy
rië. Hij blijft voorlopig vastzitten.
4 Wat houdt die 'substantiële'
dreiging eigenlijk in?
De autoriteiten onderscheiden
