INTERNATIONALE VROUWENDAG
Al ia* ^gda El-Mahdy
Feminisme anno
2013: borden en
spandoeken leggen
het af tegen de blote
lijven van proteste
rende vrouwen.
8 VERDIEPING
1. FEMEN
2. Aliaa Magda El-Mahdy
HO
(midden) wordt
gesteund boorde
activisten van FEMEN
tijdens een protest in
Zweden tegen de
Egyptische grondwet.
Gypsy Taub wordt verwijderd
beeft ontkleed
tijdens een vergadering in
San Francisco.
Ayesha Omar staat
bekend als een van
de belangrijkste
rebellen van
Pakistan.
VF
RtucfG*n
liSLNVCRYi
Het vrouwenlichaam als
onze website/buitenland
Video's van de protestvrouwen
In de jaren zeventig van de vorige
eeuw ontblootten Nederlandse fe
ministes hun lijven voor vrouwen
rechten. Een nieuwe generatie fe
ministes doet wereldwijd hetzelf
de in de strijd tegen uitbuiting,
verkettering, verkrachting en er
ger. Het blote protest trekt aandacht en is
niet zelden zonder risico voor de vrouwen
die het durven. Met name in de islamiti
sche wereld lopen feministes grote risico's.
Vier voorbeelden van spraakmakende vrou-
wenstrijd op Internationale Vrouwendag.
„In het begin maakten we de mooiste span
doeken en borden", legt activiste Aleksan-
dra Sjevtsjenko (24) de strategie uit. „Maar
dat leverde geen aandacht op. Toen beslo
ten we om het radicaler aan te pakken. Wij
zien het vrouwenlichaam juist als ons wa
pen."
De Oekraïense feministische protestorgani
satie FEMEN, wereldwijd beroemd om
haar demonstraties met blote borsten,
houdt het vandaag bij een brave boekpre
sentatie. Vanuit Parijs laat Sjevtsjenko we
ten dat er voor vandaag niets bloots op het
programma staat.
FEMEN Kiev, dat vijfjaar geleden begon,
heeft sinds september vorig jaar een Frans
filiaal. Sjevtsjenko is overgekomen vanuit
Berlijn waar ruim een maand geleden een
Duitse tak startte.
In eigen land had FEMEN politieke ambi
ties, maar dat wilde niet echt. „We dachten
dat we in het parlement echte veranderin
gen in gang konden zetten", zegt Sjevtsjen
ko. „Maar het parlement in Oekraïne is cor
rupt en er worden alleen vieze spelletjes ge
speeld. Daar wilden we niet aan meedoen.
Daarom besloten we een internationale be
weging op te zetten."
Want het gaat niet alleen om de rechten
van vrouwen in Oekraïne, maar over de he
le wereld. FEMEN heeft inmiddels overal
leden: Nederland, Italië, Frankrijk, Mexico,
de Verenigde Staten en Brazilië.
Geen locatie was voor FEMEN de afgelo
pen maanden te ver. In december stonden
leden samen met de Egyptische activiste
Aliaa Magda El-Mahdy in de Zweedse
hoofdstad Stockholm uit verzet tegen de
komst van de sharia in Egypte. Eind janua
ri in Parijs verkleedden activisten van FE
MEN zich als lesbische bruidsparen in wit
te jurken en broeken. Met ontbloot bovenli
chaam ondersteunden ze het homohuwe
lijk. Tijdens het Braziliaanse carnaval ver
schenen ze half naakt op het vliegveld om
te protesteren tegen sekstoerisme en de
seksindustrie. Overal zijn de vrouwen ver
zekerd van media-aandacht. Bang dat hun
blote borsten hun boodschap overschadu
wen, is Sjevtsjenko niet. „Ik praat met jou
nu toch ook over de rechten van de vrou
wen, de seksindustrie en prostitutie?",
kaatst ze de vraag terug.
Aliaa Magda El-Mahdy, ook wel 'de naakte
blogger' genoemd, jaagt half Egypte op de
kast. In oktober 2011 plaatste zij naaktfoto's
van zichzelf en haar vriendje op internet
om zich naar eigen zeggen uit te spreken te
gen 'een maatschappij van geweld, racis
me, seksisme, seksuele intimidatie en hypo
crisie'. Eind vorig jaar protesteerde ze
naakt op de stoepen van de Egyptische am
bassade in Zweden tegen de dominantie
van conservatief religieuze ideeën in de
Egyptische politiek.
El-Mahdy's acties scoren goed in de inter
nationale pers. Haar zusters in Egypte zit
ten er toch wat mee. Mariam Kirollos (22),
feminist en vrouwenrechtenactivist, zegt
altijd alle vormen van vrouwenprotest aan
te moedigen, want 'iedereen heeft het
recht om zich op zijn of haar manier uit te
drukken'. „Maar ik betwijfel of deze vorm
van protest aansluit bij de beleving van
Egyptische vrouwen."
Kirollos noemt het onderdrukken van vrou
wen onder het islamistische bewind van
president Mohamed Mursi niet per se erger
dan onder Mubarak, wel gebeurt het vol
gens haar openlijker. „Vroeger probeerden
ze overtredingen op zijn minst te verber
gen, nu komen ze er openlijk voor uit. De
regering denkt op die manier steun van
het volk te krijgen, maar ze zien niet in dat
Egypte aan het veranderen is."
Toen het mensenrechtencomité van het
parlement in februari concludeerde dat
vrouwen zelf verantwoordelijk zijn voor
seksuele intimidatie, gingen honderden
vrouwen bewapend met messen de straat
op om te laten zien dat ze bereid waren
zich met hand en tand te verdedigen.
