I
Hannie van Leeuwen
6 GEZOND
GRIJS GEBIED
De overtreffende trap van
'borstbesparendheid'. Zo ty
peert chirurg-oncoloog Paul Nij-
huis de vernieuwende operatie
techniek die hij voor de tumor
verwijdering bij borstkanker be
dacht. Naderhand zijn er vrij
wel geen sporen van de in
greep meer te zien. Patiënten
zijn opgetogen.
Marcel Olde Rikkert
Vanwege haar be
trokkenheid bij de
ouderenzorg had
het Radboudzie-
kenhuis vorige
week Hannie van Leeuwen uit
genodigd als gastspreekster.
Wie kent haar niet? Ze is op en
top een politiek dier, gedreven
door ijzersterk idealisme voor
de minderbedeelden. Wars van
machtspolitiek en een mannetjes
putter waar menig bewindsman
knikkende knieën van kreeg.
Met haar 87 jaar heeft ze nog niets
aan gedrevenheid ingeboet, on
danks een aantal chronische ziek
ten. Niets geraniums, ze haat die
bloemen. Ze werkt nog twintig
tot veertig uur per week vol over
gave aan het verbeteren van zorg
en welzijn voor kwetsbare oude
ren. We bezoeken samen de drie
oudste patiënten van het zieken
huis om ze een hart onder de
riem te steken. Bovendien willen
we iedereen zo duidelijk maken
dat het komend jaar kwaliteit en
veiligheid voor de oudere patiënt
centraal staat. De oudste patiënte,
een 97-jarige mevrouw, is zicht
baar geraakt door al die aandacht
van Hannie. „En wat wil je nou
het liefste met je opname berei
ken" vraagt Hannie haar. „Terug
naar mijn huis waar ik al 77 jaar
woon". „Groot gelijk", beaamt
Hannie. „En gebruik je centen om
zelfstandig te blijven wonen en
actief te blijven, je laatste hemd
heeft toch geen zakken om het
mee te nemen."
Hannie van Leeuwen laat zien
wat ook uit wetenschappelijk on
derzoek bekend is, namelijk dat je
door lichamelijk, sociaal en psy
chisch actief te blijven de groot
ste kans hebt om gelukkig en suc
cesvol oud te worden. Haar bij
naam, 'straaljager Hannie' doet ze
deze middag volop eer aan. De
oud-communist Marcus Bakker
gaf haar die bijnaam in de Twee
de Kamer omdat ze vóór aanschaf
van de F16 was en altijd over de
trappen naar de interruptiemicro
foon vloog.
Ook bij ons vliegt ze van het pa-
tiëntenbezoek naar een interview
voor een volle zaal, doet tussen
door wat video-opnames en is dé
inspiratiebron in een paneldiscus
sie. „De oudere heeft zelf de ver
antwoordelijkheid er iets van te
maken. Van alleen uitrusten en
het najagen van Het Zwitserleven
Gevoel word je niet gelukkig."
Ze maakt de zaal duidelijk hoe je
als oudere simpelweg je eigen
zorg kunt kiezen. „De operatie
aan mijn oog en mijn versleten
heup doe ik niet meer, omdat ze
een te groot risico voor mijn hart
falen zijn. Ik heb twee ogen en
twee benen en maar één hart."
Hannie van Leeuwen is een
prachtmens. Met haar straaljager
leven is ze een rolmodel voor ie
dereen die kwiek oud wil wor
den. Dat is misschien wel haar
grootste verdienste, naast haar
werk voor de publieke zaak.
Voor ze vertrekt, neemt ze nog
een jonge jenever. „Want je moet
er wel lol in houden, bovendien
een straaljager heeft ook goede
brandstof nodig".
Marcel Olde Rikkert is professor in de
geriatrie.
DIN
Hor
gee
Vroi
van
ben
ring
nen
het
geer
nerr
op f
lans
gun:
http
Borstoperatie zondend
SïARCOfEUftisSfn. nt
door Will Gerritsen
illustratie Marco Jeurissen
ij zelfonderzoek van haar
borst voelde Jojanneke van
Middelaar (59) een knobbel
tje. Na een punctie in het zie
kenhuis werden de bange ver
moedens bewaarheid. Haar
eerste ingeving? „Dat ding
moet eruit, heel snel." Ze ging onder het
mes, het kwaadaardige gezwel werd verwij
derd. Het gaat goed met haar, ze was er ge
lukkig vroeg bij.
Nog een geluk: er is niets meer te zien dat
aan die ingreep van december 2011 herin
nert. Geen snee, geen deuk. Geen deuk?
Op de plek waar de tumor volgens de gang
bare operatietechnieken wordt wegge
haald, deukt de huid in. Logisch: door het
verwijderen van de tumor ontstaat een hol
te binnenin. „Het ziet er nu zó mooi uit",
zegt ze. „Je ziet helemaal niks, ook niet als
ik géén beha draag. Ik zou het resultaat aan
iedereen willen laten zien. Maar dat doe je
natuurlijk niet."
Bij een 'gewone' borstsparende operatie
wordt de tumor weggesneden met een
randje gezond borstweefsel daaromheen.
De rest blijft ongeschonden. Het resultaat
is echter nogal eens cosmetisch verre van
ideaal. Een dik litteken pal op de borst en
de indeuking bieden samen een ongewens
te souvenir uit een rottijd. „Soms erg lelijk.
Als de vrouw voor de spiegel staat, is het
beeld confronterend. Het litteken herin
nert haar aan de ziekte", zegt chirurg-onco
loog Paul Nijhuis van ziekenhuis VieCuri
(Venray en Venlo).
Die deuk in de borst kan al sinds enkele ja
ren worden verholpen. Om de holte zo
klein mogelijk te maken, passen behandel
aars technieken uit de plastische chirurgie
toe (de zogeheten oncoplastische chirur
gie). Technieken die de meeste borstkanker-
klin
sen.
ren<
Er
toei
goe<
uit
zwe
waa
dek
vro<
de l
de
me
bee
dezi
kan
kan
Het
ken
kan
de
ken
Nijl
chii
de
flap
mai
de t
daai
gen
cop
indi
sch<
'wi£