Doden bij
verkiezing
president
in Kenia
Friese boerenzoon Doeke Faber 'souffleert' Grieken
6 BUITENLAND
WONINGMARKT
In Duitsland is de huizenmarkt
booming. Steeds meer buitenlanders
kopen er onroerend goed.
66 Sommige politici hebben
hier slechts voor
eigen gewin gezeten
Je moet een
substantieel
bedrag aan eigen
kapitaal
meenemen
Wie een huis zoekt,
MOMBASSA - Meerdere geweldsin
cidenten rond de verkiezingen in
Kenia hebben gisteren aan zeker
17 mensen het leven gekost. De do
den vielen in de kuststrook waar
een islamitische afscheidingsbewe
ging actief is.
Er werden onder meer een stem
bureau en een politiepatrouille
aangevallen. Onder de slachtof
fers zijn negen agenten en andere
beveiligers, twee burgers en zes
aanvallers. Sommigen werden
met kapmessen gedood.
De politie beschuldigde de separa
tistische organisatie MRC ervan
achter het geweld te zitten. Maar
deze ontkende er iets mee te ma
ken te hebben. „We zijn niet ver
antwoordelijk voor de aanslagen
waar ook in deze regio", aldus een
MRC-woordvoerder.
De veiligheidsdiensten zijn in op
perste staat van paraatheid ge
bracht na de geweldsuitbarsting
bij de vorige verkiezingen. Bijna
1200 Kenianen stierven in
2007/2008 in de strijd tussen riva
liserende stammen die de verkie
zingsuitslag betwistten.
Bij de presidentsverkiezingen zijn
de twee belangrijkste kansheb
bers opnieuw afkomstig uit de
zelfde rivaliserende stammen als
in 2007: de Kikuyu's en de Luo's.
Het gaat om respectievelijk vice-
premier Uhuru Kenyatta en pre
mier Raila Odinga. President
Mwai Kibaki, die niet herkiesbaar
is, had tot vreedzame verkiezin
gen opgeroepen.
Kenyatta is overigens aangeklaagd
door het Internationaal Strafhof
(ICC), het begin van zijn proces
staat gepland voor april.
Ondanks de geweldsincidenten
verliepen de verkiezingen 'vol
gens de procedures', zei de Neder
landse europarlementariër Jan
Mulder (WD), die als internatio
naal waarnemer toezicht houdt
op de stembusgang. Mulder be
zocht met collega's zes stembu
reaus. Keniaanse kiezers stonden
al uren in de rij voordat de stem
bureaus opengingen. Veel burgers
wilden uit vrees voor mogelijke
onlusten zo vroeg mogelijk hun
stem uitbrengen. De opkomst lag
erg hoog.
Duitsland - waaronder ook de
hoofdstad Berlijn - in vergelijking
met andere West-Europese lan
den opvallend goedkoop. Daarin
komt nu snel verandering, mede
door de toestroom van buiten
landse investeerders. In sommige
delen van Berlijn zijn in een paar
jaar tijd de prijzen met wel 75 pro
cent gestegen. De Nederlandse
makelaar Jan Boeles (63), die al ja
ren in Berlijn leeft en werkt, heeft
die ontwikkeling van nabij meege
maakt. Vandaag leidt Boeles een
jong Fins-Belgisch stel rond, Ke
vin Sandeman en Anne-Katrine
Pesola, twee medisch specialisten
uit Helsinki. Ze kochten al eerder
een woning in Berlijn, als beleg
ging, en zijn nu op zoek naar een
tweede appartement. „Berlijn is
een fijne, bruisende maar ook rus
tige stad", zegt Sandeman. „En de
stad is populair, we kunnen onze
woning makkelijk verhuren."
In hetzelfde woonblok, in het
oude centrum van West-Berlijn,
heeft een Nederlands tandart
sen-echtpaar van middelbare leef
tijd, afkomstig uit Haarlem, zo
juist de sleutel van de nieuwe
koopwoning ontvangen. Zij koch
ten het tweekamer-appartement
als aanvulling op hun pensioen.
Want dat de huizenprijzen nog
verder zullen stijgen, hoewel niet
in het tempo van de afgelopen ja
ren, daar zijn de meeste deskundi
gen het over eens.
Dreigt er in Duitsland dan geen
huizenmarkt-zeepbel, zoals in Ne
derland en Spanje? Nee, verzekert
Boeles. „Duitse hypotheek-ver
strekkers zijn conservatief en
voorzichtig met het geven van le
ningen. Je moet een substantieel
bedrag aan eigen kapitaal meene
men." Bovendien kent een stad
als Berlijn, met 3,5 miljoen inwo
ners, inmiddels krapte op de wo
ningmarkt. Stonden een jaar of
tien geleden nog tienduizenden
door onze correspondent Wierd Duk
BERLIJN - Björn Husted (46) werk
te 25 jaar op een bank in Odense,
Denemarken. Tot hij zag hoe colle
ga's ziek werden van de stress.
„De crisis houdt enorm huis in
Denemarken", zegt Husted. „Ik
heb meegemaakt hoe kennissen
van mij een einde aan hun leven
maakten wegens alle ellende.
Mijn vrouw en ik besloten om
een nieuw leven te beginnen in
Duitsland."
In tegenstelling tot in veel andere
Europese landen gaat het in Duits
land economisch goed. Husted,
die twee puberkinderen meenam,
vond dan ook redelijk snel werk
op een makelaarskantoor. Zijn ta
lenkennis komt goed van pas
want vooral de zaken met buiten
landers lopen op rolletjes.
Husted ziet allerlei nationalitei
ten langskomen: „Behalve Denen
ook veel Spanjaarden, Grieken,
Fransen, Russen, Israëliërs, Neder
landers." Onlangs verkocht hij
niet een of twee, maar zes wonin
gen aan een Italiaans stel. „Die wa
ren bang dat hun spaargeld op de
bank niet meer veilig is en zoch
ten een goede investering."
De huizenprijzen in Duitse ste
den zijn de afgelopen jaren specta
culair gestegen. Lang was onroe
rend goed in grote delen van
Jan Boeles, makelaar
huurders in de grote steden on
dervinden nu de gevolgen van de
boom op de huizenmarkt: grote
Duitse en buitenlandse investeer
ders kopen hele woonblokken op,
ze saneren de appartementen en
verhogen de huren soms aanzien
lijk. Bewoners die de hogere hu
ren niet kunnen opbrengen moe
ten elders hun toevlucht zoeken.
Deze ontwikkeling leidde al tot
woedende protesten van de oor
spronkelijke huurders tegen de
aanwezigheid van de 'rijke nieuw
komers'. Die zouden de sociale
De Nederlandse makelaar Jan Boe
les in Berlijn met het Fins-Belgisch
stel Kevin Sandeman en Anne-Ka-
trine Pesola, in de woning die het
stel gaat kopen, foto David Heerde
woningen leeg, tegenwoordig is
woonruimte schaars wegens on
verwacht hoge aantallen nieuwko
mers: zo'n 40.000 zijn het er per
jaar. In Berlijn, koppen kranten
steeds vaker, dreigt woningnood.
Ondanks de aantrekkelijke prijs
ontwikkeling en de lage rente hu
ren veel Duitsers liever. Maar veel
INTERVIEW
GRIEKENLAND
door Geert Jan Hahn
THESSALONIKI - Doeke Faber, een
Friese boerenzoon, leert de Griek
se boeren miljarden te besparen.
Hoe komt de Griekse minister van
Landbouw bij Doeke Faber uit?
„Van de trojka (EU, IMF en ECB)
moet Griekenland hervormen. De
minister van Landbouw heeft Ne
derland hulp gevraagd bij het her
structureren van de landbouwsec
tor. Sinds 1965 schrijf ik plannen
voor overheden op het gebied van
landbouw en voedselproductie,
en sinds 1997 ben ik tuinbouwbe-
stuurder. Met die achtergrond
ben ik vanuit Buitenlandse Zaken
benaderd. Maar de uitdaging van
een herstructurering van een hele
landbouwsector is nieuw voor
mij. Ik zie mijzelf niet als redder
of messias. Ik breng kennis en er
varing in op het gebied van beleid
schrijven, ben een souffleur ach
ter de schermen."
Corruptie, een gebrek aan coöpera
ties, leven op Europese subsidies en
zovoort. Waar begint u dan?
„Dat is aan de minister. Hopelijk
neemt hij één dezer dagen een be
sluit. Je kunt eerst de exportkant
uitbouwen, die al succesvol is. Je
kunt ook beginnen bij de vele tus
senhandelaren. Stel, iemand wil
vanuit Noord-Griekenland met
een snelle veerboot groenten naar
Marseille exporteren. Maar dat
kan alleen als de groente eerst
naar Athene gaan, anders krijgen
bepaalde mensen niet hun percen
tages. Dat voegt alleen maar kos
ten toe en dan valt het concurren
tievoordeel weg. Landbouw is een
topsector voor de Grieken en hun
economie heeft de hoogste priori
teit. Sommige politici hebben
hier slechts voor eigen gewin ge
zeten. Dat ging ten koste van de
landbouw en de boer."
Doeke Faber, landbouwexpert
Een hervorming zou de Grieken tot
drie miljard euro schelen.
„Mits de landbouw dus efficiënt
gaat opereren. Maar het kan ook
meer geld opleveren. Helaas laten
de statistieken nog te wensen
over. Als je dit soort plannen
schrijft, moet je wel de juiste cij
fers hebben."
Via landbouw moet ook de enorme
werkloosheid van 3,9 miljoen wor
den aangepakt, zeggen de Grieken
„Van die gedachte ben ik dus niet
zo gecharmeerd. Grieken zouden
en masse weer naar het platteland
terug willen, daar een nieuw be
staan opbouwen. Dat zou kunnen
in het agro-toerisme, de dienstver
lening of financiële sector. Maar
met z'n allen terug de landbouw
sector in is geen goed idee. De
productiviteit is nu al zo laag dat
men nauwelijks een inkomen kan
verdienen. Het landbouw-bnp is
3 procent, en 12 procent van de be
volking verdient een inkomen in
de landbouw. Ter vergelijking, in
Nederland ligt het bnp rond de 6
procent, met slechts 2 a 3 procent
van de werkende bevolking die in
de landbouw werkt."
Waarom helpen wij eigenlijk?
„Niet alleen omdat we ze aardig
vinden, maar ook omdat ons ei
gen bedrijfsleven erbij gebaat is.
Dat vertegenwoordigt hier een
waarde van achthonderd miljoen
euro. Én, als het weer beter gaat,
heeft Nederland in Griekenland
een streepje voor."
