Watergate
Visumvrij reizen naar Rusland nog ver weg
BUITENLAND 9
Roep op straat klinkt steeds luider:
Indonesische corruptieplegers
moeten 'de strop' krijgen.
66 Reizen met visa komt
uit de Koude Oorlog, en
het bestaat nog steeds
Corruptie is in Indonesië
wijdverbreid, de overheid
slaagt er niet in dit
fenomeen aan te pakken
VRIJDAG 1 MAART 2013
„Maar stel je voor dat je een begin
nend reporter bent en het Witte
Huis zendt je zo'n mail. Dan beef
je. Ik denk niet dat je zo moet wer
ken." Vandaag treedt een contro
versieel bezuinigingsplan automa
tisch in werking dat de publieke
uitgaven met 85 miljard dollar (64
miljard euro) vermindert. Het par
lement kan alternatieve maatrege
len nemen, maar moet daarvoor
snel handelen. In 2011 werd een
overeenkomst ondertekend die
het schuldenplafond verhoogde.
Daarbij gevoegd was een pakket
automatische bezuinigingsmaatre
gelen. De bezuinigingen zouden 1
januari al in werking treden,
maar werden uitgesteld omdat er
deels een alternatief was.
king gegaan, op straat laten hun sympathisanten van zich horen. Gevreesd
wordt voor een Derde Intifada, een Palestijnse opstand zoals in de jaren ne
gentig en begin deze eeuw, waarbij honderden mensen omkwamen.
foto Atef Safadi/EPA
Jongeren richten
galg op voor Anas
„Zolang het plegen van corruptie
nog loont, is fraude in Indonesië
moeilijk te bestrijden", stelt de
corruptie-expert Prabowo. „Want
wie wil niet voor 4,5 jaar de ge
vangenis in om er vervolgens als
een miljonair weer uit te komen",
zegt hij cynisch.
Hij adviseert de regering de straf
fen tot minstens twintig jaar in
de gevangenis te verhogen. Pas
dan zullen Indonesiërs zich nog
eens goed bedenken voordat ze
fraude plegen.
Corruptie is niet minder gewor
den sinds president Susilo Bam-
bang Yudhoyono aan de macht is.
Indonesië staat nog steeds hoog
op de lijst van de corruptste lan
den ter wereld. Terwijl Yudhoyo
no bij zijn aantreden acht jaar ge
leden wel beloofde het land te be
vrijden van dit 'kankergezwel'.
Op zijn gezag werd de Nationale
Anti-Corruptie Commissie (KPK)
opgericht, die naast gewone amb
tenaren en zakenmensen ook mi
nisters en hoge politieofficieren
durft aan te pakken. Maar de cor
ruptiezaken lopen stuk in de
rechtbank.
Met als gevolg dat bijna geen Indo
nesiër nog vertrouwen heeft in de
Democratische Partij van de presi
dent.
„Geef corruptieplegers de dood
straf naar Chinees voorbeeld", roe
pen steeds meer Indonesiërs op
straat.
Maar Gepak, die als illegale stu
dentenbeweging tijdens het bloe
dige regiem van Soeharto werd op
gericht, gelooft niet in executies.
Anas Urbaningrum krijgt van de
jonge activisten nog een kans om
zijn symbolische doodstraf te ont
lopen.
„Hij moet publiekelijk zijn excu
ses aanbieden en bekennen dat
hij schuldig is."
Corruptie-expert Hendi Yogi Pra
bowo vreest dat het dan toch 'de
galg' zal worden. „Geboren frau
deurs als Anas zijn in staat miljoe
nen dollars te verduisteren omdat
ze zichzelf wijsmaken dat ze on
schuldig zijn. Misschien dat ze in
de gevangenis tot inkeer komen,
maar dan moet de straf wel lang
genoeg duren."
door onze correspondent
Wilma van der Maten
JAKARTA - Er staat een galg klaar
bij het Monas, de Indonesische
Eiffeltoren in het hartje van de
stad. Een zwarte paal met daaraan
een strop bedoeld voor de afgetre
den politieke leider Anas Urba
ningrum (43) van president Susi
lo Bambang Yudhoyono's regeren
de Democratische Partij. Een ver
trouweling van de president die
officieel in staat van beschuldi
ging is gesteld in een omvangrijke
steekpenningenaffaire.
De executieplek is een macabere
actie van Gepak, een jongerenor
ganisatie die verbeten strijdt te
gen corruptie in Indonesië. „Met
deze galg herinneren we Anas
slechts aan zijn belofte", zegt
voorzitter Toriq Mahmud van de
jongerenbeweging.
De jonge, veelbelovende Indonesi
sche politicus Urbaningrum
zwoer lange tijd dat hij zichzelf
aan het 132 meter hoge nationale
monument, Monas, zou ophan
gen als zijn naam in verband zou
worden gebracht met corruptie.
Samen met enkele vooraanstaan
de politici uit Yudhoyono's partij,
onder wie de ex-minister van
Sport en de voormalige Miss Indo
nesië, wordt Urbaningrum ervan
verdacht miljoenen dollars uit de
zakken van ondernemers te heb
ben geklopt in ruil voor bouwcon
tracten voor sportstadions.
In het stadspark rond het monu
ment, dat ooit in opdracht van
president Soekarno werd ge
bouwd, is plek voor meerdere gal
gen. Gepak zou het liefst het park
voor een dag in een Indonesische
'Place de la Bastille' ombouwen.
Een afschrikmiddel om het zeven
koppige corruptiemonster dat de
Indonesische samenleving ruï
neert, voor eeuwig te vernietigen.
De straffen tegen corrupte Indo-
Anas Urbaningrum wordt beschul
digd van corruptie, foto EPA
nesiërs zijn nu veel te licht en
werken niet om de omkoopprak
tijken daadwerkelijk aan te pak
ken.
De klacht van de jonge activisten
wordt erkend door corruptieon
derzoeker Hendi Yogi Prabowo
van de Universiteit van Jogja
karta. Hij noemt als voorbeeld de
zaak tegen de ex-schoonheidsko-
ningin en ex-parlementariër An
gelina Sondakh (35) van Yudhoyo
no's Democratische Partij. Vol
gens de rechter heeft Angelina in
dezelfde steekpenningenaffaire
waar ex-partijvoorzitter Urba
ningrum ook bij betrokken is
maar liefst 4,4 miljoen dollar aan
genomen.
Toch kwam ze er met een gevan
genisstraf van 4,5 jaar en een boe
te van slechts 24.000 dollar af.
„Dank u God", klonken haar
woorden vlak na de uitspraak.
door onze correspondent
Olaf Koens
MOSKOU - Minister Frans Timmer
mans wil het wederzijdse visumbe
leid tussen de Schengen-landen en
Rusland tegen het licht houden. De
Russen willen er al jaren vanaf. De
realiteit is weerbarstiger.
„Het is een vernedering. Niets
meer, niets minder." De twee stu
dentes in de rij van het Neder
lands visumcentrum in Moskou
moeten een keur aan documen
ten laten zien, vragen beantwoor
den en hun bankrekening op tafel
leggen om een Schengen-visum
te krijgen. Dat geldt ook voor Ne
derlanders die Rusland willen be
zoeken; problemen met uitnodi
gingen, verzekeringspapieren en
onbeschoft ambassadepersoneel
zijn legio. Bovendien werken aan
beide kanten ook nog eens semi-
legale visumbureau's als bemidde
laars.
Reden genoeg voor minister
Frans Timmermans om de visum-
problematiek eens goed tegen het
licht te houden. „Ik denk dat we
daar intern eens goed over moe
ten praten. Ik denk dat voorname
lijk Duitsland en Nederland hier
eens goed over zouden moeten na
denken", liet hij deze week tij
dens een bezoek aan Rusland we
ten. „Mijn impuls is te kijken of
we dit tenminste kunnen versoe
pelen."
Al jaren spreken Rusland en de
Europese Unie over visumvrij rei
zen, toch zit er amper schot in
het proces. Volgens de EU komt
Rusland verplichtingen niet na
en is er nog altijd sprake van een
groot grijs segment van Russi
sche paspoorthouders. Vanwege
de enorme corruptie en veelvuldi-
Voorzitter Russisch parlement
ge fraude bij de afgifte van pas
poorten is Brussel bang voor een
instroom van criminelen.
Voor sommige lidstaten is het bo
vendien een principekwestie. De
Baltische staten vrezen dat de
Russen de boel platlopen wan
neer de grenzen opengaan, lan
den als Polen vinden dat bijvoor
beeld Georgië en Oekraïne het vi
sumvrij reizen eerder 'verdiend'
hebben.
Volgens de Russen ontbreekt het
aan politieke wil in de Europese
Unie. „Wij zijn bereid alle proce
dures vandaag nog op te heffen",
liet de voorzitter van het Rus
sisch parlement, Sergej Narysjkin,
deze maand weten. „Reizen met
visa komt uit het tijdperk van de
Koude Oorlog, en het bestaat nog
steeds."
Criminaliteit en arbeidsmigratie
zijn volgens Timmermans ook op
een andere manier te tackelen.
„Het is alleen maar goed dat meer
Russen ons land bezoeken, ik wil
ook graag meer Russen bij de Bij
enkorf zien", liet de minister we
ten.
Rusland zou de visumplicht voor
Europeanen eenzijdig op kunnen
heffen, maar doet dat uit principe
niet. Het land loopt miljarden aan
inkomsten kwijt doordat toeris
ten het land vanwege de ingewik
kelde visumprocedures links la
ten liggen.
