'Wees zuinig op het
sterke merk Zeeland'
Inbreker zoekt
het platteland op
76 Thermphossers aan de slag
22 ZEELAND
Sterilisatie
INBRAKEN
Het aantal woninginbraken in
Zeeland is de afgelopen zes jaar
schrikbarend gestegen.
zaterdag
ié Zie je in de straat iets wat
je vreemd voorkomt en
niet vertrouwt, bel!
Maikel Harte
Ga je nu een column
schrijven over je ste
rilisatie?", vroeg mijn
vrouw gisteravond
verbaasd. In haar stem weer
klonk iets in de trant van 'zou
je dat nu wel doen'. „Jazeker",
antwoordde ik. „Dit wordt een
column in het algemeen be
lang." Want, en dat meen ik,
het is een schande dat er nog al
tijd mannen zijn die de veertig
gepasseerd zijn, getrouwd zijn,
een paar kleine jongens op de
wereld hebben gezet, maar wei
geren zichzelf te laten helpen.
Eigenlijk zouden ze het voor
die groep moeten verplichten.
Waarom doen die mannen het
niet? Een vrouw ziet al zoveel
af bij een zwangerschap en een
bevalling, en dan slikken ze
ook nog jaren een anti-concep
tiepil, wat eigenlijk ook ge
woon troep is. Doe het voor
haar. Of zijn ze nog van plan
een jonge meid aan de haak te
slaan voor een tweede leg? Als
ik de meeste mannen bekijk,
zit dat er echt niet meer in
hoor. Is het een soort ver
meend verlies van mannelijk
heid? Dat is het echt niet, alles
blijft hetzelfde. Is het angst?
Nergens voor nodig. Natuurlijk
heb ook ik me vooraf afge
vraagd of er iets mis kan gaan.
Dat begon al toen ik belde voor
een afspraak. „Bedoelt u de uro
loog of de neuroloog?", zei de
dame van het afsprakenbureau.
„Mijn hersens wil ik houden
mevrouw, doe maar de uro
loog." En natuurlijk heb ik in
mijn omgeving gevraagd naar
ervaringen. Een collega verge
leek het met het krijgen van
een bal op de edele delen. De
vader van Ian zei gisterochtend
op het schoolplein dat ik het
als iets feestelijks moest zien:
„Zie het als het doorknippen
van een lintje." De meest ge
ruststellende woorden kwa
men van Johan uit Breskens,
een oude kameraad van m'n
schoonvader. „Maak je niet
druk vintjie! Jie eh nog gewoon
sauze woj."
En hij heeft gelijk. Het stelt
niets voor, het is een paar minu
ten werk en je bent weer naar
huis. Het is echt een fluitje van
een cent. Beter kan ik het niet
omschrijven. Dus mannen,
maak je het vrouw makkelijk
en gezonder. Op naar de uro
loog!
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
door Frank Balkenende
MIDDELBURG - Zeeland is als merk
zo sterk dat het zonde zou zijn als
de provincie haar bestuurlijke zelf
standigheid volledig zou verliezen.
Dat zei Alexander Rinnooy Kan,
hoogleraar aan de Universiteit
van Amsterdam, gisteren in Mid
delburg. Daar zwaaiden de Kamer
van Koophandel Zuidwest-Neder
land, de Brabants Zeeuwse Werk
geversvereniging en MKB-Zee-
land commissaris van de vertrek
kende koningin Karla Peijs uit
met een mini-symposium.
Rinnooy Kan en Piet Hein Don-
ner, vice-voorzitter van de Raad
van State, waren gevraagd hun
licht te laten schijnen over wat be
stuurlijke vernieuwing (lees:
schaalvergroting) betekent voor
de Zeeuwse economie. Behalve
dat beiden vaststelden dat bedrij
ven zich in een wereldeconomie
weinig van grenzen aantrekken
en meer denken in economische
clusters die vaak landsgrenzen
overschrijden, zag Rinnooy Kan
toch ook wel een nadeel aan grote
re provincies en landsdelen. Voor
provincies met een duidelijk ima
go, zoals Friesland en Zeeland,
zou schaalvergroting verkeerd
kunnen uitpakken.
„In tegenstelling tot bijvoorbeeld
Zuid-Holland, is Zeeland als
merk sterk en daar moet je zuinig
op zijn", vond Rinnooy Kan. Voor
hem betekent dat niet dat de pro
vincie als bestuurslaag het eeuwi
ge leven heeft. Schaalvergroting
kan wat hem betreft op verschil
lende manieren. „Je kunt gemeen
ten opwaarderen, zodat je dertig
tot veertig gemeenten in Neder
land overhoudt. Het is wel van be
lang dat Zeeland in zo'n model
geografisch en bestuurlijk een
eenheid blijft, met een eigen vlag
en met een eigen topbestuurder."
Donner denkt dat, redenerend
vanuit economisch belang, dat de
ze tijd grotere bestuurlijke regio's
vereist. Gemeenten krijgen steeds
meer rijkstaken op hun bordje en
gaan daarvoor samenwerking aan
met andere gemeenten. Dat
wordt volgens Donner inmiddels
een bestuurlijke janboel. „Er
komt een moment dat de voorde
len van samenwerking niet meer
opwegen tegen de nadelen. Vaak
komen we daar te laat achter."
Donner stelt vast dat er econo
misch al vaak met buurprovincies
wordt samengewerkt. Als het gaat
om de vergroening van de econo
mie, trekt Zeeland al samen op
met West-Brabant en Oost-Vlaan
deren. Wil een regio zich econo
misch kunnen ontwikkelen, dan
is nauwe samenwerking tussen
overheid en bedrijfsleven nodig.
Dat zou er in de argumentatie
van Donner voor pleiten de be
stuurlijke regio samen te laten val
len met een bestaand economisch
cluster.
'Er komt een moment dat
de voordelen van samenwer
king niet meer opwegen
tegen de nadelen.'
door Marcel Modde
GOES - De tijd dat Zeeland veilig
in de luwte lag van-de Randstad
en nauwelijks interessant was
voor inbrekers, lijkt definitief
voorbij. In de provincie wordt
met het jaar niet alleen vaker inge
broken, ook het moment van het
misdrijf verschuift meer en meer
van de nachtelijke uren naar over
dag. Inbrekers staan bij daglicht
koelbloedig aan een deur te prut
sen, vallen zo nauwelijks op en
maken gebruik van de verkeers
drukte om ongezien weg te ko
men.
Gelegenheid maakt nog steeds de
dief. Maar weinig degelijk hang
en sluitwerk en letterlijk open ra
men en deuren zijn de afgelopen
jaren zeker niet minder gewor
den.
Het aantal inbraken is in zes jaar
tijd opgelopen van 800 in 2006
tot 1362 in 2012, blijkt uit cijfers
van het speciale woninginbraken-
team van de Zeeuwse recherche.
In de eerste maand van het huidi
ge jaar staat de teller al op 162.
Een waterdichte verklaring voor
die ontwikkeling hebben de re
chercheurs niet.
„Dat het wat minder goed gaat in
Nederland, zal zeker meespelen",
probeert teamcoördinator Peter
Groenewegen. „En ook in Zee
land zie je dat de sociale controle
niet meer is wat het jaren geleden
was."
En ja, benadrukken ook teamchef
Marco Koole en rechercheur
Frank Lockefeir, dat is dan tevens
het nadeel van een goede ontslui
ting van de provincie met het ach
terland.
Want feit is volgens hen dat veel
inbraken in de Oosterscheldere-
gio en Zeeuws-Vlaanderen wor
den gepleegd door 'groepen van
buitenaf. Waarmee beslist niet is
gezegd dat bewoners van die re
gio's zich nooit schuldig maken
aan diefstal uit een woning in de
buurt.
Vooral op Walcheren gebeurt dat
net even vaker dan in de rest van
de provincie, ervaart het inbraken-
team.
Maar ook omgekeerd komt het
voor, wijst Koole op de drie da
ders die begin deze maand wer
den aangehouden in verband met
72 inbraken in Zeeland en Bra
bant. Onder de verdachten is een
39-jarige Middelburgse.
Als de cijfers één ding duidelijk
maken, is dat geen enkel gebied
in Zeeland gespaard wordt. De
meeste inbraken vorig jaar von
den weliswaar plaats in de ge
meenten Terneuzen en Vlissin-
gen (beiden 215), maar met krap
dertigduizend inwoners is het
aandeel van Schouwen-Duive-
land (204) in het totaal opvallend
groot. Daar gaat het heel vaak om
vakantiewoningen, die buiten het
seizoen leeg staan.
Groenewegen heeft wel de in
druk dat met name de dorpen in
de buurt van de snelweg de twij
felachtige eer hebben iets meer in
de smaak te vallen bij inbrekers.
„Ze rijden door Zeeland en pak
ken een willekeurige afslag. Voor
hen is dat vaak ook een lucky
shot, heb ik het idee. Een heleboel
Marco Koole, chef recherche
door Frank Balkenende
MIDDELBURG - Van de ontslagen
medewerkers van fosforbedrijf
Thermphos bij Nieuwdorp hebben
er 76 inmiddels ander werk gevon
den.
Het mobiliteitscentrum (arbeids
bemiddeling en -ondersteuning)
dat voor Thermphossers wordt in
gericht, moet zich ontfermen
over 342 mensen die nog in de
WW zitten. Van die groep wer
ken er 72 nog tijdelijk bij Thermp
hos. De curatoren hebben die
mensen nodig om de fabriekssys-
temen te beheren en over de vei
ligheid te waken.
De Middelburgse wethouder
Chris Simons, die bestuurlijk
coördinator wordt van het mobili
teitscentrum, heeft goede hoop
dat een groot deel van de Therm-
phos-mensen aan een andere
baan kunnen worden geholpen.
„Het opleidingsniveau ligt gemid
deld wat hoger dan het personeel
dat eind 2011 zijn baan verloor bij
aluminiumsmelter Zalco. Dertig
procent heeft een hbo-diploma,
42 procent heeft mbo gedaan. Het
aantal lbo'ers bedraagt twintig
procent. De rest is universitair ge
schoold. Wel is een kwart van de
werknemers 55-plus."
Ze zijn beslist niet kansloos, ge
zien het aantal banen dat in de
techniek en de procesindustrie
wordt aangeboden, zegt Simons.
„We wijzen ze bijvoorbeeld op de
jobbeurs voor de Kanaalzone
mensen hier hebben nog het idee
dat Zeeland relatief veilig is. Maar
als ik de cijfers zie, dan schrik ik
daar toch van.."
Preventie speelt in dat licht een
steeds voornamere rol, zegt Frank
Lockefeir. Hij zit in een werk
groep met Zeeuwse gemeenten
en het openbaar ministerie om de
burger bewust te maken van mo
gelijke maatregelen om zijn wo
ning beter tegen inbraak te bevei
ligen. 2013 is in dat verband zelfs
als themajaar uitgeroepen.
Er komen verschillende voorlich
tingsavonden voor burgers en ge
meentebestuurders wordt in
workshops aan de hand gedaan
wat ze kunnen doen om inbre
kers zo veel mogelijk te ontmoedi
gen. „Bijvoorbeeld door in de be
stemmingsplannen rekening te
houden met voldoende verlich
ting en doorzichtige bosschages
in de buurt van woningen", ver
telt Lockefeir. Daarnaast zal nog
eens worden benadrukt hoe be
langrijk degelijk hang- en sluit
werk is. Huizen die daar aan vol
doen en het politiekeurmerk vei
lig wonen dragen, lopen statis
tisch 90 procent minder kans op
inbraak dan een niet beveiligde
woning.
Het Zeeuwse woninginbraken-
team is nu een klein jaar actief.
De kracht zit in de gecombineer
de aanpak, zegt Koole. Sporen van
verschillende inbraken worden
met elkaar vergeleken en verban
den, die anders minder vanzelf
sprekend zijn, worden zo gelegd.
„Als een pasje wordt gestolen, kij
ken wij ook wat er vervolgens
met dat pasje gebeurt."
Maar veel successen hangen af
van de inzet van de burger. Groen
wegen: „Zie je in de straat iets
wat je vreemd voorkomt en niet
vertrouwt, bel de politie!"
Bij de recente arrestatie van
ex-Oostblokkers uit Rotterdam
en Antwerpen in verband met
tientallen inbraken in Zeeland
was de alertheid van burgers cru
ciaal, benadrukken de recher
cheurs.
Gent-Terneuzen, die 2 maart
plaatsvindt. Mensen moeten ook
zelf hun kansen pakken."
Het mobiliteitscentrum gaat bin
nen nu en twee weken open. Ono
nis (de sociale dienst, kredietbank
en werkvoorziening van de Wal-
cherse gemeenten) levert de pro
jectleider. Het mobiliteitscen
trum houdt kantoor bij Scalda
aan de Ravensteijnweg. De kosten
(zes ton) hoesten de partners in
het centrum op: Walcherse en Be-
velandse gemeenten, provincie,
werkgevers- en werknemersorga
nisaties, UWV en onderwijs
instellingen. Op de rol staat een
bijeenkomst voor alle medewer
kers, waarbij ook één van de cura
toren aanwezig is. Het UWV be
reidt een banenmarkt voor.