r
De entree van de Verbeke Foundation
in Kemzeke is verwarrend. Zijn we
hier aan het goede adres? Containers,
hoogopgestapeld, versperren bijna de
hoofdingang. Eenmaal binnen maakt
de verwarring plaats voor vervoering.
28 ZEELAND
EEN PASSIE VOOR KUNST
um t i
Verbeke laat 't beeld zij n
door Edith Ramakers
vermoeid was hij door zijn baan. „Ik werkte elke
dag hard in het transportbedrijf, had veel verant
woordelijkheid en werd als het ware geleefd."
Hij besloot met Verbeke Transport te stopp'en.
De vrachtwagens gingen de deur uit en kunst
kwam er voor in de plaats. Hij had toen toch al
tweeduizend werken verzameld en wilde het
aan iedereen laten zien. „Kunst hoort niet opge
slagen te worden in kelders of in depots, of waar
dan ook. Kunst is bedoeld om naar te kijken."
Dat besluiten we te gaan doen. Hij neemt ons
mee op een ronde langs de kunstwerken en een
verhalenstroom komt op gang. Hij wijst naar bo
ven, waar op een zolder een aantal vrolijk ge
kleurde voorwerpen staan, kunstwerken en
sculpturen uit Ghana, gemaakt door Kana Kwei.
De uitleg is minder vrolijk. Het zijn doodskis
ten, die gemaakt zijn door vrienden en familiele
den voor hun dierbare overledene. „De doodskis
ten moeten iets zeggen over de dode. Een chauf
feur kreeg een transportbus als doodskist en in
een grote vis werd een visser geëerd."
Hij loopt verder naar een rechthoekige ruimte,
waar hij stilstaat bij een wand waar de Neder
landse kunstenaar Sven Fritz 1088 steentjes
heeft tentoongesteld. Hij maakte foto's van alle
Geert Verbeke groet ons en
zegt dat hij de concierge is.
Een grapje? Dat zou kunnen,
maar Verbeke is veel meer.
Hij is de inrichter, kunstken
ner, verzamelaar, bedenker
en stuwende kracht van de
Verbeke Foundation vlak over de grens bij
Hulst. Kunst en nog eens kunst is te zien op cir
ca twintig hectare natuurgebied, wat industrie
terrein, maat ook binnen in gigantisch grote
loodsen en kassen.
Geert Verbeke brengt ons naar een loods, een
soort kantine, waar hij hout op een robuuste ka
chel gooit. „Bij Ikea gekocht", zegt hij en grin
nikt. Niet dus, deze kachel heeft hij zelf ge
maakt en daar is er geen tweede van.
Verbeke wil vertellen over de komende tentoon
stelling en zijn collectie. Dat doet hij veel liever
dan over zijn Vorige leven' te praten, «toen hij
baas was van een transport- en overslagbedrijf
met negentig man personeel.
Verbeke is een 'anarchist, dadaïst, maar zeker
ook surrealist'. Misschien komt de mens Verbe
ke nog wel het beste tot uiting in de tekst die op
een muur is geschilderd. 'Dit museum wil geen
oase zijn'. Alles wat je maakt heeft een beteke
nis en het is een plek die in beweging is. „Zoals
we zelf ook leven en in beweging zijn."
Dat hij kunst verzamelt, vond zijn familie in het
begin maar vreemd. Als de jongens gingen voet
ballen, ging hij naar kunstmarkten. In de jaren
zestig kocht hij veel sculpturen, daarna raakte
hij in de ban van de collages en noemt hij Bel
gische avant-gardekunstenaars als Paul loostens,
George Herbiet, .Henri van Straten. Hij herin
nert zijn eerste collage nog wel, een ontdekking
was het en hij was verrukt over de collage van
Jean Jacques Gaillard. „Er is zoveel in te zien, in
die verschillende lagen. Daar geniet ik van." Hij
las over kunst, over kunstenaars, zijn boekenkas
ten puilden uit. „Want met lezen begint alle
kennis." Gaandeweg raakte hij steeds meer ge
fascineerd door bio-art. „Wat dat precies is?",
zegt hij, „dan moeten we zometeen maar een
rondje doen, dan gaat bio-art wel leven."
Maar eerst toch terug naar zijn persoonlijke ver
haal, het verhaal van de man die in zijn vrije tijd
kunst verzamelde en die op zijn vijftigste jaar
doodmoe was. Niet door de kunst, want kunst
is altijd een uitlaatklep geweest, maar dodelijk
Verbeke Foundation in Kemzeke. foto's Mechteld Jansen
L.
Jef Faes maakte het begin van een raat, die bijen zelf afmaakten. Kunstwerk door Stan Wannet.
