10
Ben de Reu
Gedeputeerde
Eric de Ruijsscher
Bouwend Zeeland
Dick Schipper
Technocentrum Zeeland
Corina Schoonen
Schoonen Elektro
Joris Jansen
Auberge des Moules
Peter Swinkels
BZW
FFl
De barometer cijfer: 5,6
Nicky Broos
Skidöme
Paul Fermont
Faasse&Fermorit
John Anthonisse
Rabobank
T
ff
fS
6,0
Barometer kent i
Toegegeven, het gemiddelde cijfer van onze vijftien experts, is nog steeds bijna een
voldoende (5,6, slechts eentiende minder dan vorige maand), maar de eerste diepe
onvoldoendes zijn gevallen. Natuurlijk zijn die onvoldoendes afkomstig van de
mensen uit de bouwwereld, waar 2013 een dramatisch jaar dreigt te worden.
Eric de Ruijsscher, voorzitter van Bouwend Zeeland, geeft niet meer dan een 4.
En Willem Jonkmans van BOG- bedrijf Jou, komt zelfs tot een 3,5.
Concurrentie is uiteraard (heel)
goed, daar het ervoor zorgt dat
iedereen scherp blijft. De combi
natie van concurrentie, innovatie
en economische conjunctuur
gaan niet altijd goed samen.
Iets nieuws uitproberen heeft
een risico in zich, en dat risico
kun je niet zo maar bij de be
zoekende gast weg leggen.
Die moet er immers op kunnen
rekenen dat wat hij/zij afneemt
voldragen is, van de juiste kwali
teit in een veilige omgeving te
gen een acceptabele prijs.
Je zult nieuwe diensten en activi
teiten moeten blijven toevoegen
aan je concept omdat anders de
concurrentie je voor is en je 'de
bekende boot' dus hebt gemist!
In tijden van 'hoog conjunctuur'
is innoveren stukken gemakkelij
ker en 'doet' iedereen het ook.
In ieder geval 'doet men net als
of! Maar, hoe is dat in tijden van
'laag conjunctuur', wanneer alles
en iedereen 'moeilijker' doet en
het moeilijker heeft.
Wat als de markt minder wil be
talen voor hetzelfde, en bij voor
keur ook nog meer verwacht.
Je moet het bezoek van de gast
immers 'verdienen'.
Dan kiezen wij ervoor om de
gast meer te laten betalen, die
mag dan rekenen op continu ver
nieuwingen. Wij leggen het de
gast uit en zorgen er op die ma
nier voor dat die er meer voor
wil betalen, dat ze het accepte
ren. Innovatie kost geld, dat is
van alle tijden In hoog en/of laag
conjunctuur.
Het geld is er, de kunst is ervoor
te zorgen datje de gast zover
krijgt het bij jou uit te geven.
Dat is niet gemakkelijk, je moet
ervoor 'strijden', je moet het 'ver
dienen'. Je moet concurrerend in
noveren, dan is prijsstijging mo-
gelijk!
Het aantal verkopen in de laatste
paar weken van 2012 nam af als
gevolg van de nieuwe financie
ringsregels die per 1 januari 2013
in zijn gegaan. NVM-makelaars
verwachten voor 2013 10% min
der transacties dan in 2012. De
verwachte prijsontwikkeling is
met -7% eveneens negatief.
Als mogelijke impuls voor de wo
ningmarkt ziet men onder ande
re de duidelijkheid die consu
menten hebben gekregen over
de hypotheekverstrekking en 1
-renteaftrek. Ook zien veel ma
kelaars dat verkopers steeds realis
tischer worden en hun woning
voor een lagere prijs aan durven
te bieden. Dit leidt vervolgens
weer tot een betere betaalbaar
heid. Daarnaast verwacht men
dat de verhoging van de huurprij
zen een impuls zal zijn voor de
koopmarkt.
Activiteit en creativiteit blijft
voor eenieder, wat voor soort on
derneming dan ook, het tover
woord. Koophuizensite Funda is
bijvoorbeeld een experiment be
gonnen met het faciliteren van
woningruil. De site probeert
mensen bij elkaar te krijgen die
eikaars huis willen kopen. Door
de crisis willen mensen vaak pas
een nieuw huis kopen als ze hun
oude huis verkocht hebben en
met huizenruil wordt dat pro
bleem opgevangen. Ouderen die
kleiner willen gaan wonen kun
nen zo bijvoorbeeld gekoppeld
worden aan jongeren die juist
groter willen gaan wonen. Weer
een element van creativiteit, dat
een steentje kan bijdragen aan de
woningmarkt
Zwakke economische groei, be
zuinigingen, laag consumenten
vertrouwen en onzekerheden
over de eurozone. Iedere factor
op zichzelf is genoeg om een on
dernemer in mineur te brengen.
Wat is dan het perspectief? Voor
een belangrijk deel hetzelfde
beeld als de laatste jaren: lage
groei, bezuinigingen en schulden
terugbetalen. Maar er is meer
structurele tegenwind te ver
wachten. Vergrijzing zorgt voor
structureel lagere groei. Zo zul
len ook andere groeibronnen, zo
als een stijgend opleidingsniveau
en de grenzen die de aarde ons
oplegt het groeipotentieel van
onze economie beperken.
Historisch gezien is een periode
van economische stagnatie nor
maal. En dat is niet per definitie
erg. De welvaart in Nederland is
hoog, waardoor we in een groot
deel van onze behoeften kunnen
voorzien. Naarmate de welvaart
stijgt, worden factoren belangrij
ker die niet worden meegeno
men in de berekening van het
Bruto Binnenlands Product
(BBP) maar wel bijdragen aan
het welzijn van mensen, zoals
vrije tijd en schone lucht. Hier
bij past de overstap naar een
duurzamer groeimodel met meer
aandacht voor economische, eco
logische en sociale ontwikkelin
gen.
Een duurzame economie dat is
nu precies waarin Zeeland voor
op kan lopen en zich kan onder
scheiden. Tenslotte is de basis
voor kwalitatieve groei hier ruim
schoots aanwezig. Daarom zie ik
de vooruitzichten ten aanzien
van "Het Land in Zee" positief
tegemoet. Wellicht wordt de
kwaliteit van leven nog eens de
belangrijkste pijler ónder de
Zeeuwse economie.
I
II
I
II
I
I