Bescheidenheid
SPECTRUM 5
Die moderne en meer pragmatische
opvatting over de invulling van het ka
tholieke geloof door Nederlandse gees
telijken lijkt op het eerste oog in con
trast te staan met de voorkeur die vrij
wel alle ondervraagden hebben voor
de herkomst van een nieuwe, 'liefst
jongere paus'. Een enkeling daargela
ten hebben ze er geen enkel probleem
mee of juichen ze het zelfs toe als de
nieuwe kerkleider afkomstig is uit
Afrika of Zuid-Amerika. Hoewel geest
lijken op die continenten veelal con
servatiever omgaan met thema's als
seksualiteit, wordt een paus uit bij
voorbeeld Afrika ook door de meer
progressieve katholieke voorgangers
als 'spannend' en 'verfrissend' be
schouwd. Al was het maar om een an
der geluid te horen en de discussie
aan te zwengelen.
Nederland, maar op grotere schaal
ook Europa, past bescheidenheid als
het gaat om het bepalen van de rich
ting die de katholieke kerk op moet
gaan, zo is de algemene stemming on
der de geestèlijken. Want waar de
kerk in het westen alleen maar terrein
verliest, groeit zij juist enorm in
Oost-Europa en in de zuidelijke conti
nenten. Alle reden dus om als kerk
een nieuwe leider aan te wijzen die
ook die gemeenschappen, die vaak
'blijmoediger' met hun geloof om
gaan, representeert.
„Wij Europeanen zijn niet langer de
leermeesters die anderen vertellen
hoe ze katholiek moeten zijn", zegt de
Sittardse deken Wilbert van Rens. De
kerk in Noord- en West-Europa zit in
een diep dal, vult zijn collega uit Roer
mond, kapelaan George Dölle aan. „In
Europa proberen we te redden-wat er
te redden valt. Elders in de wereld is
men niet zo bezorgd iets te verlie
zen." Deken Ambro Bakker uit Am
sterdam trekt een vergelijking tussen
de kerk en de financiële wereld. „Ook
daarin zijn de kaarten recent geschud
en maken Amerika en Europa niet
meer de dienst uit. De kerk verkeert
in een crisis. Maar op mondiale
schaal, kijkend naar andere continen
ten maak ik me helemaal geen zor
gen." Het pleidooi voor een paus uit
de nieuwe wingebieden van het ka
tholicisme blijkt bij sommige Neder
landse priesters trouwens ook voort
te komen uit de behoefte om traditio
nele normen en waarden binnen hun
geloof juist te behouden. Want als het
over zaken als relatievorming gaat,
kijkt iedereen er alleen maar door z'n
Westerse bril naar en dat doet geen
recht aan andere culturen, is de over
tuiging. Een Afrikaanse paus is dan
ook een prima optie, vindt de Tilburg-
se pastoor Harm Schilder. „Europa is
verzwakt in het geloof. Een nieuwe
paus zal sowieso conservatief zijn,
maar dat is ook de taak van een paus.
Zijn taak is het geloof te bewaren: con-
servare. De paus is een rustpunt en
dat is goed in de huidige veranderen
de samenleving."
Of de rooms-katholieke kerk binnen
afzienbare tijd kleurrijker zal worden
onder een nieuwe, niet-Europese lei
der? Ook al zijn er veel nieuwe kardi
nalen benoemd, in de top van de ka
tholieke kerk is Italië nog steeds over
vertegenwoordigd, constateren Neder
landse priesters Pastoor Peter Amb-
ting, actief in onder andere Doetin-
chem, is er nuchter over: „De verwach
tingen zijn altijd hooggespannen, net
als bij de verkiezingen van Obama.
Maar daar zag je ook dat ze nooit alle
maal uitkwamen."
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
Dit onderzoek werd uitgevoerd
door: Hans Goossen, Niki van der
Naald, Freke Remmers, Cyril Ros-
man en Peter Winterman.
Aan katholieke kerkvertegenwoordi-
gers uit alle regio's in Nederland is
gevraagd aan welke kenmerken een
paus zou moeten voldoen om de
kerk toekomstbestendig te maken
en hoe ze tegenover de strakke kerk-
hiërarchie en de benoeming van een
niet-Europese paus staan.
Gesproken is met 26 pastoors, pasto
raal medewerkers, (hulpbisschop
pen, dekens, kapelaans, rectoren en
een vicaris-generaal.
ZATERDAG 16 FEBRUARI 2013
illustratie Mark Reijntjens